Lidstaten van de Europese Unie vormen een belangrijke pijler van de wereldwijde handel in haaienvinnen. Twee jaar geleden waren die landen verantwoordelijk voor bijna de helft van alle voorraden haaienvinnen die in Hongkong, Singapore en Taiwan – de drie grootste handelscentra voor het product in de wereld – werden geïmporteerd. Dat blijkt uit een onderzoek van het International Fund for Animal Welfare (IFAW).

De onderzoekers vragen de Europese Unie actie te ondernemen om bedreigde haaiensoorten beter te beschermen. Ook China is een groot leverancier van haaienvinnen, maar kwam in het onderzoek niet aan bod.

Honderd miljoen

“Er wordt door commerciële visserijen massaal op haaien gejaagd”, benadrukt onderzoeksleider Barbara Slee. “Elk jaar worden bij die jacht tot honderd miljoen haaien gedood. De vraag naar het vlees en de vinnen van de dieren heeft de haaienpopulaties wereldwijd drastisch doen afnemen.”

“Het haaienbestand op de open zee is de voorbije vijftig jaar met 70 procent ingekrompen. Steeds meer soorten worden met uitsterven bedreigd. Inmiddels hebben meer dan 50 procent van haaienfamilie de status van bedreigde soort.”

“Veel campagnes voor de bescherming van de haai richten zich op Aziatische markten, waar de grootste verkoop wordt opgetekend, maar ook de Europese Unie is in deze maritieme tragedie een belangrijke partij.”

Het rapport beklemtoont dat lidstaten van de Europese Unie verantwoordelijk waren voor meer dan 45 procent van de voorraden haaienvinnen die twee jaar geleden in Hongkong, Singapore en Taiwan werden ingevoerd.

“Eerder al werd aangetoond dat 22 procent van de wereldwijde voorraden haaienvlees uit lidstaten van de Europese Unie afkomstig zijn, maar deze studie maakt duidelijk dat de regio ook een van de grote leveranciers van haaienvinnen is”, benadrukt Slee.

Spanje

“Spanje is met grote voorsprong de belangrijkste exporteur van haaienvinnen”, voert Slee daarbij aan. “Over een periode van achttien jaar werden in Hongkong, Singapore en Taiwan 188.36 ton haaienvinnen ingevoerd. Meer dan een kwart van die voorraden waren uit Spanje afkomstig.”

“Andere belangrijke Europese exporteurs van haaienvinnen zijn Portugal, Nederland, Frankrijk en Italië. Bovendien zijn Italië, Spanje en Griekenland de belangrijkste landen die vanuit de Europese Unie haaienvlees in de drie Aziatische handelscentra invoeren.”

“De Europese Unie had vijf jaar geleden een aandeel van 28 procent in de totale import van haaienvinnen in Hongkong, Singapore en Taiwan. Twee jaar geleden was dat cijfer echter al tot meer dan 45 procent opgelopen. Met dit tempo zou de Europese Unie op deze drie markten binnenkort de belangrijkste importeur van haaienvinnen kunnen worden.”.

Cites

De onderzoekers stellen dat de Europese Unie strengere regels voor de eigen haaienvisserij moet uitvaardigen. “Maar ook moet bij de Convention on the International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (Cites) worden gepleit om voor een betere bescherming van de soort te zorgen”, merkt Slee nog op. 

“Op dit ogenblik wordt amper 25 procent van de wereldwijde handel in haaien door Cites gereguleerd. De handel heeft ook steeds meer betrekking op bedreigde soorten. De voorbije twintig jaar zijn 46 soorten haaien en roggen op de lijst met bedreigde diersoorten opgenomen. Hoewel de Europese Unie tot nu toe de wereldwijde voorschriften van Cites heeft ondersteund, moeten de inspanningen drastisch worden opgedreven.”

“De praktijk van sharkfinning – waarbij de vinnen van gevangen haaien worden verwijderd en het dier vervolgens levend weer in zee wordt gegooid – is in de Europese Unie verboden, maar de vangst en verkoop van de dieren is nog altijd toegestaan, met uitzondering van de soorten die door Cites worden beschermd.”

“Maatregelen worden vaak pas ingevoerd wanneer de populatie van de soort alarmerend klein is geworden. Nochtans blijkt dat een efficiënt visserijbeheer is staat is om haaienpopulaties te herstellen. De Europese Unie kan hierin een belangrijke rol vervullen.”