Key takeaways
- Het Hof van Justitie van de EU heeft geoordeeld dat de “gouden paspoort”-regeling van Malta in strijd is met de EU-wetgeving.
- Het Hof beveelt de onmiddellijke beëindiging van het programma, op grond van de commercialisering van het EU-burgerschap en de ondermijning van het vertrouwen en de eenheid in een grenzeloos Europa.
- De Europese Commissie verwelkomt de beslissing, bevestigt opnieuw dat “het Europese burgerschap niet te koop is” en roept alle lidstaten op om de burgerschapsprogramma’s voor investeerders af te schaffen.
Europees Hof tegen Malta’s ‘gouden paspoorten’
Het Europese Hof van Justitie heeft bepaald dat Malta’s “gouden paspoort“-regeling, die staatsburgerschap verleende in ruil voor financiële bijdragen, in strijd is met de EU-wetgeving. Deze historische uitspraak verplicht tot de onmiddellijke beëindiging van het programma.
Het Hof concludeerde dat Malta’s regeling voor investeerders het burgerschap van de EU vercommercialiseerde en het vertrouwen en de eenheid die essentieel zijn voor een Europa zonder grenzen ondermijnde. Het programma stelde personen in staat om het Maltese burgerschap en daarmee het EU-burgerschap te verkrijgen door aanzienlijke investeringen te doen – tot 750.000 euro – en in theorie een jaar in Malta te verblijven, meldt The Guardian.
Kritiek op gouden paspoort-regeling: bevordert witwassen en corruptie
Voorstanders van transparantie hebben de regeling al lang bekritiseerd met het argument dat het witwassen van geld, corruptie en veiligheidslekken in de hand werkt. Een onderzoek uit 2021 onthulde dat rijke mensen met minimale echte banden in Malta het staatsburgerschap verkregen, ondanks dat ze slechts korte perioden in het land verbleven. Er kwam bewijsmateriaal aan het licht waaruit bleek dat veel beweerde inwoners hun Maltese eigendommen leeg achterlieten.
De Europese Commissie startte in 2020 juridische stappen tegen Malta en Cyprus voor het verkopen van EU-burgerschap. Terwijl Cyprus de sluiting van zijn regeling aankondigde, verdedigde de Maltese regering haar recht om nationaliteit te verlenen, met het argument dat zij de exclusieve bevoegdheid in deze kwestie heeft.
Reactie van de overheid
In reactie op de uitspraak, verklaarde de Maltese regering dat ze de wettelijke implicaties aan het herzien was om haar burgerschapsregels in overeenstemming te brengen met de beslissing van de rechtbank. Ze benadrukte echter ook de economische voordelen van de regeling, die sinds 2015 meer dan 1,4 miljard euro aan inkomsten heeft gegenereerd. Voormalig premier Joseph Muscat, die de regeling introduceerde, bestempelde het vonnis als politiek gemotiveerd.
De uitspraak volgt op een trend van kritisch onderzoek naar gouden paspoorten in heel Europa. Het Verenigd Koninkrijk stopte met zijn “tier 1-visum voor investeerders” vanwege zorgen over corruptie en nationale veiligheid, terwijl de president van de Verenigde Staten, Donald Trump, een “gouden kaart”-visum voorstelde dat residentie aan rijke buitenlanders bood voor een bedrag van 5 miljoen dollar (4,3 miljoen euro).
Oproep tot afschaffing
Matthew Caruana Galizia, directeur van de stichting die gewijd is aan de nalatenschap van zijn moeder Daphne Caruana Galizia – een journalist die in 2017 werd vermoord – juichte de uitspraak toe als een overwinning voor Maltese burgers en inwoners van de EU. Hij drong er bij Malta op aan om het staatsburgerschap-door-investering programma onverwijld af te schaffen.
De Europese Commissie verwelkomde de beslissing, bevestigde opnieuw dat “het Europese burgerschap niet te koop is” en riep alle lidstaten op om de staatsburgerschapsprogramma’s voor investeerders af te schaffen.
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!