De Europese Commissie ontfermt zich over de digitale platformeconomie. Momenteel zijn 28 miljoen Europeanen tewerkgesteld bij digitale arbeidsplatformen zoals Deliveroo en Uber. Over hun arbeidsstatuut bestaat volgens de Commissie te veel onduidelijkheid. Daarom werkt Europa momenteel aan een aantal maatregelen om de werkomstandigheden in de sector te verbeteren.
Slechts een dag na het oordeel van een Brusselse rechter over het arbeidsstatuut van Deliveroo-koeriers, buigt de Europese Commissie zich over dezelfde kwestie. De Commissie wil een duidelijk pakket gemeenschappelijke EU-regels vastleggen om zowel de werknemers en werkgevers in de sector meer zekerheid en transparantie te bieden.
Vijf criteria
Het voorstel van de Europese Commissie houdt vijf criteria in die moeten bepalen vanaf wanneer een platform een ‘werkgever’ is. Die criteria toetsen de mate van controle die het bedrijf over de werknemers heeft. Voldoet het bedrijf aan twee van die criteria, dan krijgen de werkkrachten officieel het statuut van ‘werknemer’. In dat geval genieten die werknemers van een pak extra sociale voordelen, zoals een minimumloon (per uur), collectieve onderhandelingsorganen, verzekering in geval van arbeidsongevallen en betaalde vakantiedagen.
Dankzij die richtsnoeren wil de Europese Commissie de platformeconomie extra transparant maken. Tegelijkertijd moeten de regels de sociale arbeidsomstandigheden voor burgers van de Europese Unie verbeteren. Naar schatting werken er namelijk 28 miljoen Europeanen in de platformeconomie. Volgens de Europese Commissie werken zeker 5,5 miljoen van die mensen als schijnzelfstandige.
“We moeten het potentieel van digitale platformen om banen te scheppen optimaal benutten. Maar we moeten er ook voor zorgen dat het om kwalitatief hoogwaardige banen gaat die geen onzekerheid veroorzaken”, zegt Nicolas Schmit, Europees commissaris voor Werkgelegenheid en Sociale Rechten. “Het voorstel van de Commissie bevat duidelijke criteria om te bepalen of een platform een werkgever is. Als dat het geval is, hebben de werknemers recht op sociale bescherming en arbeidsrechten. De technologische vooruitgang moet eerlijk en inclusief zijn.”
Vorm van uitbuiting
Momenteel werken veel platformwerkers zoals de koeriers van Deliveroo onder een zelfstandig statuut. Sommige koeriers en vakbondsorganisaties zien dit als een vorm van uitbuiting. Deliveroo zou volgens hen van het statuut misbruik maken om een pak minder sociale bijdragen te moeten betalen. In Frankrijk werd het bedrijf al eens aangeklaagd voor schijnzelfstandigheid.
De aankondiging van de Europese Commissie komt er een dag na de uitspraak van een Brusselse rechtbank die stelt dat de koeriers van Deliveroo wél zelfstandigen zijn. Volgens de rechter zijn de koeriers voldoende vrij om zelf hun werkuren te kiezen en moet Deliveroo hen dus geen sociale voordelen bieden.
Aan CNN laat een woordvoerder van Deliveroo weten dat het initiatief net een averechts effect zal veroorzaken: “Deze maatregelen zullen de onzekerheden net versterken. Dit is een betere zaak voor advocaten dan voor zelfstandige platformwerkers.”
(ns)