Key takeaways

• Boeren in het noordwesten van Europa worden geconfronteerd met de ergste droogte in een eeuw, wat leidt tot aanzienlijke stress voor degenen die afhankelijk zijn van overvloedige oogsten.
• De Europese Unie draagt een zware last van extreme weersomstandigheden, met jaarlijkse verliezen van 28,3 miljard euro aan verloren gewassen en vee als gevolg van droogte.
• Boeren zoeken actief naar oplossingen om zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden, zoals het verrijken van de bodem met organisch materiaal, het planten van droogteresistente gewasvariëteiten en het investeren in regenwateropvangsystemen.

Boeren in Noordwest-Europa luiden de noodklok. De lente van 2025 is de droogste in meer dan honderd jaar. In Nederland, Duitsland, Finland én Schotland dreigen gewassen te mislukken, terwijl de economische druk op agrariërs oploopt. “Het is alsof we zaaien in beton,” zegt een Schotse boer. Van de aardappeloogst tot het veevoer: alles staat onder druk.

De gevolgen van de droogte zijn zichtbaar in de hele regio. In Nederland herinnert boer Hendrik Jan ten Cate zich nog de dramatische uienoogst van 2018. Dit jaar vreest hij een herhaling. In Duitsland spreekt bioboer Peter Boysen over vertraging in grasgroei: zijn veevoer raakt binnenkort op. In Schotland is het nog erger. Volgens meteorologen viel er in mei amper 5 procent van de gebruikelijke regenhoeveelheid. De grond is uitgedroogd, jonge gewassen komen nauwelijks op, en granen blijven klein en verschrompeld.

De droogte is niet alleen een lokaal probleem. De Europese Investeringsbank waarschuwt dat jaarlijks meer dan 28 miljard euro aan landbouwschade wordt geleden door extreem weer – meer dan de helft daarvan komt door droogte. Campagnevoerders spreken zelfs van een “existentiële bedreiging” voor de voedselzekerheid in Europa. In Schotland kwam tussen januari en april slechts 59 procent van de normale neerslag naar beneden. Boeren vrezen dat de zomer nog zwaarder wordt.

Boeren zoeken naar oplossingen, maar regen blijft essentieel

Om zich aan te passen aan het veranderende klimaat, experimenteren boeren met droogteresistente gewassen, druppelirrigatie, regenopvangsystemen en bodemverrijking. In Nederland investeerden veel agrariërs sinds 2018 in efficiënte waterdistributie. In Finland worden sensoren en precisielandbouw ingezet om watergebruik te optimaliseren. Toch blijven al deze maatregelen afhankelijk van één cruciale factor: regen.

In heel Europa staan gebieden inmiddels onder oranje of zelfs rode droogtewaarschuwingen. In Schotland dringen boerenorganisaties aan op overheidssteun voor wateropslag en irrigatie. “We hebben investeringen nodig in technologie zoals boorputten en waterbassins,” aldus Andrew Connon van de Schotse boerenbond. Zonder structurele hulp zijn boeren genoodzaakt om vee te verkopen of duur voer aan te schaffen, wat de financiële druk verder vergroot.

De gevolgen raken meer dan alleen de landbouw. In de Schotse Hooglanden dreigen jachtgebieden inkomsten te verliezen door een gebrek aan voedsel voor wild. Ook whiskyproducenten, die afhankelijk zijn van gerstoogst, maken zich zorgen. De droogte van 2025 laat zien dat klimaatverandering geen abstract probleem is, maar een directe bedreiging vormt voor landbouw, natuur en economie in heel Europa.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!