Een EU-leger zou met 1,45 miljoen manschappen het op China na grootste ter wereld zijn.
Er lijkt een brutaal einde te zijn gekomen aan de ongewone vriendschap tussen de Amerikaanse president Trump en zijn Franse ambtsgenoot Emmanuel Macron, een relatie die door de pers al snel tot een ‘Bromance‘ werd gedoopt.
‘Very Insulting’
Maar tijdens het weekeinde waarin de wereld de honderdste verjaardag van het einde van de Eerste Wereldoorlog herdacht viel een oproep van Macron om over een ‘Europees leger’ na te denken bij de Amerikaan niet in goede aarde. Trump noemde het voorstel ‘very insulting’ en riep de Europeanen op hun financiële verplichtingen (2% van het nationale bbp) tegenover de Navo na te komen.
Terug in Washington liet Trump er geen gras over groeien en vuurde hij een salvo van furieuze tweets af, waarin hij Macrons impopulariteit in eigen land benadrukte, de Fransen onfaire handelspraktijken verweet en er tussen de lijnen mee dreigde invoerbelastingen te gaan heffen op de in de VS zeer populaire Franse wijnen.
Macron verandert van kamp
Macron zit ondertussen wat tussen hamer en aambeeld. Verkozen ‘to make France Great again’ en het land zijn status op het internationale toneel te laten heroveren, leek een warme relatie met Trump lange tijd een plus. Maar nu Trump zich tegen de ganse wereld keert en gezien zijn immense onpopulariteit in Europa, zal Macron waarschijnlijk gedacht hebben dat het tijd is om van kamp te veranderen.
© Getty Images
De idee van een Europees leger is zeker niet nieuw en duikt af en toe opnieuw op. De Europese Unie werkt dan ook op alle denkbare domeinen samen, defensie uitgezonderd. Dat is een gevolg van de bloedige conflicten die in de twintigste eeuw tientallen miljoenen levens kostten.
De 21ste eeuw stelt dan ook andere uitdagingen, met de opkomst van China, de hernieuwde militarisering van Rusland en een onder Trump sterk gewijzigd internationaal beleid van de traditionele Europese bondgenoot, de Verenigde Staten. Macron wil van Europa dus niet enkel op economisch, maar ook op vlak van defensie een wereldmacht maken.
Het European Intervention Initiative
Er bestaat trouwens al een miniatuurversie van zo’n Europese interventiemacht, het European Intervention Initiative. Een tiental landen – waaronder het VK en Duitsland, maar ook België – hebben zich daarin gegroepeerd om snelle interventies uit te voeren bij rampen of in oorlogsgebieden (Syrië). Een uitbreiding van dit initiatief zou uiteindelijk een alternatief kunnen bieden voor de door de VS gedomineerde Noord-Atlantische Verdrag Organisatie (NAVO) waartoe ook de meeste EU-landen behoren.
Macron botst zowel binnen als buiten Europa op hevige tegenkanting
Macron wil nu vooruit, maar zijn voorstellen botsen nu zowel binnen als buiten Europa op hevige tegenkanting.
Aan de ene kant is er Trump die de Navo-landen nu al 2 jaar lang met wisselend succes pusht om hun financiële verplichtingen na te komen. De kans is groot dat hij nu ook landen die Macrons voorstellen niet ziet zitten gaat aanmoedigen om de druk op Frankrijk op te voeren. Ook behoren Amerikaanse maatregelen om de Franse handel te dwarsbomen tot de mogelijkheden behoren.
© Getty Images
Complementair met en niet tegen de Navo
Maar ook binnen de EU is een idee van een Europees Leger geen evidentie. De Duitse en ontslagnemende kanselier Merkel sprak deze week haar steun voor Macrons visie van een verenigd en onafhankelijk Europees defensie-apparaat uit. Dat zou complementair met en zeker geen tegenstander van de Navo moeten zijn, aldus Merkel, die nogmaals herhaalde dat ‘de tijd dat we op anderen konden rekenen nu definitief voorbij is’.
Maar het feit dat zich vandaag nog altijd 45.000 Amerikaanse soldaten op Duits grondgebied bevinden maakt het zeker niet makkelijker. Zonder de bescherming te vergeten die de Amerikaanse nucleaire paraplu Europa biedt. Ook in Oost-Europa en de Baltische staten ligt de idee van een Europees leger niet noodzakelijk in de bovenste schuif. De voormalige Sovjetsatellieten rekenen liever op de Amerikanen om een wraakzuchtig Rusland op afstand te houden en hebben geen zin in een machtsstrijd met Trump.
Op China na grootste leger ter wereld?
Mocht het ooit zover komen dan zou een Europees leger wel het op China na grootste ter wereld zijn. De EU-landen zouden dan samen niet minder dan 1,45 miljoen soldaten kunnen mobiliseren om zo te wedijveren met ‘s werelds militaire grootmachten.
9 zaken die u moet weten over de NAVO
