Key takeaways

• Een uniform depositogarantiestelsel ontbreekt in Europa, waardoor klanten kwetsbaar blijven.
• Banken bezitten vaak aanzienlijke bedragen aan staatsobligaties die zijn uitgegeven door hun thuislanden, en depositohouders vertrouwen op nationale depositogarantiestelsels voor bescherming.
• De hoge Italiaanse staatsschuld en het grote belang van UniCredit in Italiaanse staatsobligaties creëren een precaire situatie waarin de solvabiliteit van de overheid rechtstreeks van invloed is op de veiligheid van banken.

Het ontbreken van een uniform depositogarantiestelsel vormt een aanzienlijk risico voor het Europese bankwezen, waardoor klanten mogelijk kwetsbaar worden. De Duitse bezorgdheid over een mogelijke overname van Commerzbank door het Italiaanse UniCredit is niet ongegrond, zoals de president van de Bundesbank, Joachim Nagel, aangaf.

Nagel benadrukt de uitdagingen die inherent zijn aan de overgang van een genationaliseerd banksysteem naar een meer verenigde Europese structuur. Twee belangrijke punten springen in het oog: banken houden vaak aanzienlijke bedragen aan van staatsobligaties die zijn uitgegeven door hun thuislanden, en depositohouders zijn voor bescherming afhankelijk van nationale depositogarantiestelsels. Deze onderlinge afhankelijkheid creëert een precaire situatie waarin de solvabiliteit van de overheid een directe invloed heeft op de veiligheid van banken. Het in gebreke blijven van de overheid kan leiden tot wijdverspreide bankfaillissementen, zoals tien jaar geleden tijdens de Griekse schuldencrisis.

Italiaanse schuldproblemen

De hoge Italiaanse staatsschuld van 135 procent van het BBP, meer dan twee keer de EU-aanbeveling, versterkt dit risico. UniCredit heeft meer dan 36 miljard euro aan Italiaanse staatsobligaties, wat de blootstelling aan mogelijke instabiliteit van de Italiaanse overheid benadrukt. ECB-president Christine Lagarde benadrukte de urgentie van de oprichting van een Europees depositoverzekeringsstelsel (EDIS), dat de koppeling tussen bank- en staatsrisico’s moet doorbreken.

Voorgestelde oplossingen

Nagel stelt een gelaagd verzekeringsstelsel voor met een Europese laag die de nationale stelsels aanvult. Dit zou de grensoverschrijdende verspreiding van staatsschuldencrises beperken, terwijl nationale regelingen het grootste deel van de initiële impact zouden kunnen absorberen. Hoewel Nagel pleit voor een betere risicoreflectie in de boekhouding van staatsobligaties, erkent hij dat de huidige Basel 3-akkoorden EU-banken toestaan om een risicogewicht van nul toe te kennen aan staatsschulden in de eurozone, waardoor risico’s op wanbetaling in feite worden genegeerd.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!