Key takeaways

• De Europese Unie onderzoekt de mogelijkheid om 200 miljard euro aan bevroren Russische staatsactiva over te hevelen naar een investeringsfonds met een hoger risico om meer rendement te genereren.
• Dit plan is bedoeld om beschuldigingen van inbeslagname van activa te vermijden door het onderliggende kapitaal intact te houden en alleen de gegenereerde rente te gebruiken.
• Voor de oprichting van het nieuwe fonds is mogelijk een eenvoudige meerderheid van stemmen nodig in plaats van unanieme instemming, vanwege het verzet van Hongarije.

De Europese Unie onderzoekt een nieuwe aanpak om de financiële steun aan Oekraïne op te krikken ondanks de toenemende budgettaire beperkingen. De strategie houdt in dat ongeveer 200 miljard euro aan bevroren Russische staatsactiva die momenteel in België worden bewaard, worden overgeheveld naar een nieuw investeringsfonds met een hoger risico. Deze stap is bedoeld om aanzienlijk hogere rendementen te genereren in vergelijking met de huidige beleggingen met een laag risico die door de Belgische centrale bank worden beheerd, waardoor uiteindelijk meer geld beschikbaar komt voor de door oorlog verscheurde economie van Oekraïne, meldt Politico.

Cruciaal is dat dit plan beschuldigingen van inbeslagname van activa probeert te vermijden door alleen de rente uit de beleggingen te gebruiken, terwijl het onderliggende kapitaal intact blijft. Deze aanpak komt tegemoet aan de juridische bezwaren van sommige EU-lidstaten, zoals Duitsland en Italië. Het voorstel sluit ook aan bij de overeenkomst van de G7 om geïmmobiliseerde Russische overheidsactiva te gebruiken voor steun aan Oekraïne, met als doel het financieringstekort te overbruggen tot na 2026, wanneer de oorspronkelijke toezegging van 45 miljard euro is uitgeput.

Besprekingen over haalbaarheid van investeringsfonds

De besprekingen tussen de EU-ministers van Financiën zullen zich naar verwachting richten op de haalbaarheid van dit nieuwe investeringsvehikel en alternatieve financieringsmechanismen. Het voorstel wordt geconfronteerd met uitdagingen, waaronder mogelijke kritiek met betrekking tot de blootstelling van de belastingbetaler aan onproductieve investeringen en de herhaalde dreigementen van Hongarije om een veto uit te spreken over de verlenging van de sancties, waardoor de bevroren tegoeden mogelijk terug naar Rusland zouden gaan.

Om het verzet van Hongarije te omzeilen, onderzoeken EU-functionarissen of het nieuwe fonds kan worden opgericht met een eenvoudige meerderheid van stemmen in plaats van met unanieme instemming. Bovendien zijn ze actief op zoek naar juridische oplossingen om ervoor te zorgen dat de Russische tegoeden bevroren blijven, zelfs als de verlenging van de sancties op obstakels stuit.

De dringende behoefte aan innovatieve financieringsoplossingen komt voort uit de krappe begroting van de EU en het slinkende steunpakket van 50 miljard euro voor Oekraïne dat in 2023 is overeengekomen. Het vinden van duurzame langetermijnfinanciering voor Oekraïne blijft een kritieke uitdaging voor het blok, die een creatieve aanpak en delicate onderhandelingen tussen de lidstaten vereist.