De Europese Raad heeft woensdag een akkoord bereikt over de verordening betreffende de markten voor crypto-activa (MiCA). Dit betekent dat de onderhandelingen met het Parlement over de verschillende door de Commissie voorgestelde maatregelen nu kunnen beginnen.

13 maanden. De tijd dringt. De Europese Commissie heeft op 24 september 2020 haar “Digital Finance Package” voorgesteld. Dit is een reeks wetsvoorstellen ter ondersteuning van de digitale financiële strategie van de Unie, met bijzonder veel aandacht voor de modernisering en beveiliging van betalingen.

Het doel is uiteraard een leemte in de bestaande EU-wetgeving op te vullen door ervoor te zorgen dat het huidige rechtskader het gebruik van nieuwe financiële instrumenten niet belemmert. Een juridisch steekspel dat tegelijkertijd moet zorgen voor een “concurrerende, innovatieve en digitaal veerkrachtige” financiële markt in de EU en de consument moet beschermen.

Het pakket omvatte de MiCA, de voorgestelde verordening betreffende markten voor crypto-activa. In een nieuw kader wordt opgeroepen tot eerlijke concurrentie tussen dienstverleners in verband met Bitcoin (BTC) en altcoins, om investeerders veilig te stellen, maar ook om de financiële stabiliteit en het monetair beleid te beschermen tegen “de risico’s die kunnen voortvloeien uit het wijdverbreide gebruik van crypto-activa.”

“Ik geloof dat het akkoord van vandaag het juiste evenwicht vindt”, aldus de Sloveense minister van Financiën Andrej Šircelj. “Deze kwesties zijn een prioriteit voor de voorzitter en wij hopen nu spoedig een akkoord met het Europees Parlement over deze voorstellen te bereiken.”

Niet voor morgen

De Europese MiCA-regelgeving is een reactie op het prototype van de wereldwijde digitale munteenheid die door de Amerikaanse reus Facebook is gelanceerd (destijds Libra, nu Diem). Het kader is sterk gericht op de uitgifte van stablecoins; een vijfde van de voorgestelde juridische definities heeft betrekking op de vereisten van de makers van deze tokens die door nationale valuta’s worden gedekt.

De regels zullen evenwel niet voor morgen zijn. Er wordt gehoopt dat het kader in 2024 klaar is. Het heeft vijf maanden geduurd voordat de Europese Centrale Bank een standpunt innam, in februari van dit jaar. Het Europees Economisch en Sociaal Comité heeft begin maart advies uitgebracht over het MiCA-voorstel en de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming heeft eind juni zijn advies uitgebracht.

De Raad en het Europees Parlement zullen nu over deze voorstellen onderhandelen met de Europese Commissie. De formele aanneming van de verordening zal pas plaatsvinden wanneer de instellingen een voorlopig politiek akkoord hebben bereikt.

Intussen worden in het onderhandelingsmandaat van de Europese Raad, een klein pamflet van 405 bladzijden waarin het woord Bitcoin niet één keer voorkomt, strengere regels voorgesteld voor emittenten van … stablecoins (door de secretaris-generaal van de Raad asset-referenced tokens genoemd). Het betreft strengere voorwaarden dan voor aanbieders van crypto-activa.

NFT’s buiten schot

In het pakket maatregelen staat dat de MiCA niet van toepassing is op zogeheten non-fungibele tokens (NFT’s).

“Deze verordening mag niet van toepassing zijn op crypto-activa die uniek zijn en non-fungible (…), waaronder kunst en digitale verzamelobjecten, waarvan de waarde kan worden toegeschreven aan de unieke kenmerken van elk crypto-activum en het nut dat het de houder van het token biedt”, aldus de rapporteur.

Bij uitbreiding zou de verordening ook niet van toepassing zijn op NFT’s die diensten of fysieke activa vertegenwoordigen die uniek en non-fungible zijn, zoals productgaranties of onroerend goed. Volgens het mandaat van de Europese Raad zou de financialisering van deze specifieke digitale tokens namelijk marginaal blijven.

“Hoewel deze NFT’s op marktplaatsen kunnen worden verhandeld, voor speculatieve doeleinden kunnen worden geaccumuleerd en in beperkte gevallen als ruilmiddel kunnen worden gebruikt, zijn ze niet gemakkelijk onderling verwisselbaar. (…) Ook kan de relatieve waarde van het ene crypto-asset ten opzichte van het andere, die elk uniek zijn, niet worden bepaald door vergelijking met een bestaande markt of een equivalent activum”, benadrukt het document.

Wat met mondiale instellingen?

Verdere specificiteiten moeten gericht zijn op cryptomunten en andere digitale activa, die gratis of als beloning worden aangeboden.

Een ander belangrijk detail ten slotte is dat de handel in crypto-activa tussen mondiale instellingen zoals het Internationaal Monetair Fonds (IMF) of de Bank voor Internationale Betalingen (BIB) automatisch wordt gecleard.

De Europese Raad verklaart dat “bepaalde transacties binnen een groep en publieke entiteiten van het toepassingsgebied moeten worden vrijgesteld omdat zij geen risico’s inhouden.”

Hetzelfde zou gelden voor overheidsinstanties die hun eigen crypto-activa zouden uitgeven en die niet onder dit nieuwe Europese kader moeten vallen: nationale, regionale en lokale overheden, alsook – zoals we al vermoedden – centrale banken. Waarvan akte.

(NS) (lb)