Vandaag stelt Commissievoorzitter Ursula von der Leyen de Europese meerjarenbegroting voor, samen met een economisch herstelprogramma dat de Europese economie uit het moeras van de coronacrisis moet helpen. Business AM lijst voor u de krachtlijnen van het zogeheten ‘Next Generation EU’-programma op. 

• De commissie wil 750 miljard euro vrijmaken voor het economisch herstel van Europa. Daarvan zijn 500 miljard euro niet-terugvorderbare subsidies, en 250 miljard euro leningen. Het geld zal eerst stromen naar de economieën die het hardst getroffen zijn, zoals Italië, Spanje en Griekenland. 
• Opmerkelijk: volgens het voorstel zal het gedeelte van 250 miljard dat als lening wordt uitbetaald, aan individuele lidstaten als subsidie gegeven worden. De lening zal dan gezamenlijk door alle 27 lidstaten terugbetaald worden. De noodsteun die als niet-terugvorderbare subsidie wordt gegeven moet niet terugbetaald worden.
• Ons land heeft volgens het plan recht 5,5 miljard euro aan subsidies. Harder getroffen landen zoals Italië en Spanje kunnen respectievelijk 81 miljard en 77 miljard verwachten.
• Vanwaar moet dat geld komen? Von der Leyen wil massaal gaan lenen op de kapitaalmarkten, in naam van de Unie. ‘De Eu moet haar uitstekende kredietwaardigheid gebruiken om dit programma te financieren’, zegt von der Leyen hierover. De 27 EU-lidstaten moeten dus gezamenlijke gewicht gebruiken om grote sommen te lenen, tegen lage rentevoeten.
• Dit aspect van het plan is controversieel. De Nederland, Oostenrijk, Zweden en Denemarken, die door hun verzet de bijnaam ‘de vrekkige vier’ hebben meegekregen, weigeren het aangaan van gezamenlijke schulden. Het zou ook de eerste keer in de geschiedenis zijn dat dit gebeurt, en een stap in de richting van een budgettaire en fiscale unie. 
• De commissie zal ook op zoek gaan naar meer eigen middelen. Zo wil ze grote bedrijven meer belasten, en een CO2-heffing op buitenlandse producten invoeren. Ook grote Amerikaanse techbedrijven die winst maken op Europese bodem, moeten meer bijdragen volgens haar.
• Om toegang te krijgen tot de fondsen zei de commissie dat de lidstaten hervormings- en investeringsplannen zullen moeten presenteren die in overeenstemming zijn met de EU-prioriteiten en de begrotingsaanbevelingen die de EU al deed voor de specifieke lidstaten.
• Via het herstelprogramma, wil von der Leyen de klimaat- en de digitale transitie versnellen, twee speerpunten van haar beleid. Investeringsplannen in bijvoorbeeld waterstoftechnologie hebben meer kans om steun te krijgen van het herstelfonds dan investeringen in verouderde sectoren. 
• Het herstelplan wordt gekoppeld aan de Europese meerjarenbegroting, die ook vanmiddag voorgesteld werd aan het Europees Parlement. Voor de periode van 2021-2027 stelt von der Leyen een Europees budget voor van 1100 miljard euro, bovenop het geld van het herstelfonds. 
• In april kwamen de EU-ministers van Financiën al een steunpakket van 540 miljard euro overeen om de sociaal-economische gevolgen van de crisis te verzachten.
• Allemaal cijfers om van te duizelen, maar de moeilijkste opdracht wordt alle neuzen in een richting te krijgen. Het plan kan enkel ingevoerd worden als alle 27 lidstaten hun fiat geven. Von der Leyen staat voor de aartsmoelijkke opdracht om de ‘vrekkige vier’ te overtuigen op een vergadering van staatshoofden in juni.