De aanwezigheid van methaan in de atmosfeer kent een alarmerende toename. Die vaststelling komt uit een rapport van het Global Carbon Project, dat waarschuwt voor een nieuwe impuls voor de opwarming van de aarde. Methaan is na koolstofdioxide het meest belangrijke broeikasgas.

Methaan wordt onder meer geproduceerd bij de ontginning van fossiele brandstoffen zoals olie en gas, maar komt ook vrij op vuilnisbelten en rijstvelden. Maar ook runderen vormen een belangrijke bron van methaanproductie.

Piekproductie

Vorig jaar werden in de atmosfeer per miljard delen 1.875 eenheden methaan aangetroffen. Dat is ruimschoots tweeënhalve keer meer dan de niveaus die voor het begin van het industriële tijdperk werden opgetekend. Bovendien moet volgens de wetenschappers worden gevreesd dat de piekproductie van methaan nog lang niet is bereikt.

Het onderzoek van het Global Carbon Project toonde aan dat de wereldwijde methaan-emissies drie jaar geleden een recordniveau van 596 miljoen ton bereikten. ‘Meer dan de helft van deze emissies zijn van menselijke activiteiten – vooral landbouw en het gebruik van fossiele brandstoffen – afkomstig,’ zeggen de onderzoekers.

‘Tegenover het begin van deze eeuw zijn de methaanemissies met 9 procent toegenomen. Dat betekent een extra uitstoot van 50 miljoen ton per jaar. Indien deze trend zich tot het einde van de eeuw verder doorzet, wordt een uitstoot van 350 miljoen extra wagens in de atmosfeer geïnjecteerd. Dat staat gelijk met de emissies van landen zoals Duitsland of Frankrijk.’

‘Op vele vlakken dreigt het veel moeilijker te worden om bij methaan een toename van de emissies tegen te gaan dan bij koolstofdioxide,’ stippen de onderzoekers nog aan. ‘Vooral de emissies door menselijke activiteiten kunnen problematisch worden.’

‘Dat geldt onder meer door de voedselvoorziening. Er zijn momenteel al anderhalf miljard meer mensen op aarde dan bij het begin van de eeuw. Vlees van runderen vormt voor een groot deel van die bevolking een belangrijke bron van voeding. Deze runderen zijn echter grote producenten van methaan. De consumptie van rood vlees per persoon neemt nog altijd toe.’

‘De landbouw is verantwoordelijk voor ongeveer twee derde van alle methaan dat door menselijke activiteiten wordt veroorzaakt. Dat volume ligt even hoog als de gezamenlijke productie van alle natuurlijke bronnen. De rest van de menselijke bijdrage tot de methaanemissies moet worden toegeschreven aan het gebruik van fossiele brandstoffen.’

Europa

De grootste toename van de emissies werden opgetekend in Afrika en China. In Afrika was vooral de landbouw voor die bijkomende methaanproductie verantwoordelijk. In China moesten de extra emissies daarentegen vooral worden gelinkt aan het toegenomen gebruik van fossiele brandstoffen.

De enige regio die de voorbije decennia een daling van de methaanemissies kon melden, was Europa. ‘Hier heeft een beter management de emissies van vuilnisbelten, mest en andere bronnen doen afnemen,’ zeggen de onderzoekers. ‘Bovendien is ook de Europese veestapel ingekrompen. De Europeanen kiezen voor hun menu immers minder voor vlees en opteren vaker voor gevogelte en vis.’