In het nieuws: De novembervoorspellingen van het IMF voor de Europese economie. “We voorzien geen recessie in de eurozone in onze prognoses. We verwachten een stagnerende groei in 2023 en een zwak herstel in 2024”, aldus Alfred Kammer, directeur van de Europese afdeling van het IMF. Er is veel om over na te denken.

Relatief zwakke groei van het bbp

De details: Laten we beginnen met het (voorzichtig) goede nieuws: geen ineenstorting in zicht voor de EU, ondanks een zwakke groei als gevolg van het restrictieve monetaire beleid van de Europese Centrale Bank.

• Het bbp van Europa zou dit jaar met 1,3% moeten groeien en in 2024 weer stijgen naar 1,5%.
• Als we naar de eurozone kijken, verwachten we een zeer zwakke groei in 2023 (0,7%) gevolgd door een bescheiden herstel (1,2%) volgend jaar.
  • Aan de andere kant zou het Belgische bruto binnenlands product (bbp) dit jaar slechts met 1% moeten groeien en volgend jaar zelfs vertragen tot 0,9%, in vergelijking met 3,2% in 2022.

Nog steeds te hoge inflatie

Het pijnpunt: de stijging van de consumentenprijzen. Voor de Europese economie is er hier geen wonder te verwachten, maar er is toch enige verlichting.

• De inflatie in Europa zou in 2023 op 10,4% liggen en in 2024 op 9,3%, voornamelijk gedreven door de inflatie in opkomende Europese economieën (20,4% dit jaar en 22,3% volgend jaar).
• Maar vooral de eurozone met de ECB heeft onze aandacht.
  • Hier verwachten we een jaarlijkse inflatie van 5,6% dit jaar, voordat deze in 2024 daalt tot 3,3%. “De vooruitzichten voor Europa wijzen op een zachte landing, met een geleidelijke afname van de inflatie”, stelt het IMF.
  • Dat is goed nieuws, het betekent dat het beleid van de ECB met hoge rentetarieven werkt. Toch zijn we nog ver verwijderd van het uiteindelijke doel van een inflatie van 2%.
    • Het IMF wijst ook op de invloed van het Israëlisch-Hamas-conflict op de energieprijzen, “wat de inflatie in Europa in het algemeen zou kunnen verhogen”.
    • Hoewel de prijzen van aardgas met 10% zijn gestegen, heeft het conflict tot nu toe een “beperkte invloed” gehad op de prijzen in de Europese economieën. Het hangt allemaal af van de duur en de intensiteit van het conflict in het Midden-Oosten.
• Met andere woorden: de hoge tarieven zullen nog even blijven.

“Het handhaven van een restrictief monetair beleid is essentieel om de inflatie binnen een redelijke termijn terug te brengen naar het doel. De onzekerheid over de persistentie van de inflatie is groot, en de kosten van te vroeg versoepelen zijn aanzienlijk.”

Het Internationaal Monetair Fonds

De impact van stijgende lonen

Vooruitblik: de voorspellingen zien er vrij somber uit voor België.

• De inflatie zou dit jaar naar 2,5% moeten dalen, tegenover 10,3% in 2022.
• Vervolgens zou deze in 2024 weer stijgen naar 4,3%. Dit komt overeen met de voorspellingen van het Planbureau voor een inflatie van 4% volgend jaar.
• Dit is hoger dan al onze directe buren: 4,2% voor Nederland, 3,5% voor Duitsland, 3,3% voor Luxemburg en zelfs 2,5% voor Frankrijk.
• Volgens het IMF zou deze bijzonder hoge inflatie te wijten zijn aan de automatische indexering van lonen. Deze theorie wordt ook ondersteund door de Belgische Centrale Raad voor het Bedrijfsleven.

“Er is een dunne lijn tussen het helpen van economisch herstel en het bestrijden van aanhoudend hoge inflatie. Centrale banken moeten de risico’s van opwaartse inflatie nauwlettend in de gaten houden en de lonen in de gaten houden om te zorgen dat ze in overeenstemming zijn met productiviteitstrends. Een aanzienlijke afwijking zou zorgwekkend zijn.”

Het Internationaal Monetair Fonds

(nd/cv)