Een rel van eerste orde binnen Vivaldi, alweer, over online gokken

Een rel van eerste orde binnen Vivaldi, alweer, over online gokken
Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) en MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez – foto’s: Getty Images

Forse communicatie vanmorgen door minister van Jusititie Vincent Van Quickenborne (Open Vld). Want hij kwam vertellen dat hij het adverteren van de gokindustrie zwaar aan banden gaat leggen. Daarbij wordt voortaan een hele reeks van advertenties verboden, naar analogie met wat ooit met tabak gebeurde.

  • Zo is voortaan alle reclame voor gokken op radio, televisie, in bioscopen, maar ook online op websites of digitale kanalen, en op sociale media verboden. Ook in print en op posters, en zelfs gesponsorde mailings of via sms: het is allemaal gedaan.
  • En nog straffer: ook de shirtsponsoring van sportteams is iets wat Van Quickenborne schrapt. Daarbij houdt hij wel rekening met lopende contracten: pas in 2025, binnen drie jaar, is dat volledig verboden.
  • Van Quickenborne schermt daarbij met gokverslavingen, die steeds meer epidemische vormen aannemen. “De gokindustrie maakt steeds meer winst in ons land en dat op de kap van mensen met een gokverslaving. Gokreclame wordt dagelijks langs alle kanten op ons afgevuurd en werkt die verslavingen in de hand, ook bij jongeren. Meer dan 100.000 gokkers zijn vatbaar voor een gokverslaving en bij een derde van hen is sprake van ernstige verslaving. Enkel personen die willen gokken en actief op zoek gaan naar informatie over kansspelen, zullen in de toekomst nog geconfronteerd worden met gokreclame.”
  • Met zijn zet pakt Van Quickenborne meteen de liberale familie van de MR in snelheid. Want het verbod, wat overigens geen totaalverbod is, maar een lange lijst van specifieke zaken, is een initiatief dat hij per koninklijk besluit tekent, en dat dus niet naar de ministerraad moet (waar de MR dan mee akkoord moet gaan).  
  • Fijntjes wijst men er bij de Open Vld’er ook naar dat het KB wel door liefst zes betrokken ministers goedgekeurd werd: naast Justitie is er ook Frank Vandenbroucke (Vooruit) voor Volksgezondheid, Pierre-Yves Dermagne (PS) voor Werk, en zijn er drie cd&v’ers, Vincent Van Peteghem (cd&v) op Financiën, Annelies Verlinden (cd&v) op Binnenlandse Zaken en Sammy Mahdi (cd&v) als staatssecretaris voor de Nationale Loterij.

Een politieke ruzie: Open Vld schiet naar cd&v, die zijn boos, en wijzen naar de MR, die razend reageert, en lik-op-stuk krijgt van Vooruit.

  • Meteen vond Van Quickenborne het nodig om verder te duwen naar cd&v, waarbij hij het doet uitschijnen alsof die de zaak tegenhield. “Voor de Nationale Loterij moet u kijken naar de staatssecretaris, om daar maatregelen te nemen: maar als we van de sector inspanning vragen, moet de overheid dat ook doen, zo hebben we hem dat gesuggereerd. Nu is het aan hem”, zo stelde Van Quickenborne.
  • Die positionering van Open Vld is opvallend. Jarenlang gold voor de Vlaamse liberalen dat ze de ultieme behoeder waren van de goksector. Veel had te maken met het notoir lidmaatschap van Willy Michiels, de ‘bingokoning van Vlaanderen’. Als Open Vld-burgemeester van Haaltert, maar vooral als eigenaar van onder meer Napoleon Games, was hij een van de grote sponsors van de partij.
  • Maar het idee dat cd&v onder Koen Geens, de vorige minister van Justitie de zaak zou tegengehouden hebben, werd vanmorgen uit liberale hoek aangeblazen. Hij reageerde fel in een tweet: “Ik was altijd pro een verbod op reclame, het voortschrijdend inzicht was nooit aanwezig bij de MR. Maar de MR moet nu het KB van Van Quickenborne niet ondertekenen”, zo duidde Geens hoe Open Vld de MR te grazen neemt.
  • En daar was Georges-Louis Bouchez (MR) dan weer in alle staten over. Want: vooral de shirtsponsoring stopzetten, slaat een enorm gat in de budgetten van de Belgische profclubs. Zowat elke club in de Jupiler Pro League heeft sponsoring van gokbedrijven, de meeste shirtsponsors zijn ook gokkantoren. In de kering gaat het om bedragen in de richting van 40 miljoen euro, voor heel de sector, in het profvoetbal.
  • De baas van de profclubs, de Pro League, reageerde al fel vanmorgen: “Dit voorstel dreigt meer mensen naar illegale goksites te leiden, zonder regulering. Dit voornemen, dat er zonder overleg kwam, snijdt meer dan 12 procent sponsorinkomsten weg op een ogenblik dat onze clubs meer dan 100 miljoen verlies maken. We vragen dus dringend overleg”, zo liet Lorin Parys weten.
  • En dat de voetballobby het oor heeft van de MR, is algemeen geweten: “Dit verbieden is de dood van het profvoetbal in België. Moet het voetbal dan echt kapot?”, zo reageert Bouchez vanmorgen. Het voorstel van de minister van Justitie is een heel slecht antwoord op een echte uitdaging waarvoor al maatregelen bestaan die kunnen worden verbeterd. De MR wil meer nuance”, zo stelt Bouchez.
  • Maar bij de coalitiepartners volgde meteen reactie. “Geen verrassend standpunt van de spreekbuis van de voetballobby. Overigens is niet de goksector, maar de belastingbetaler de grootste sponsor van het topvoetbal met meer dan 100 miljoen aan loonsubsidies. Een subsidiekraan die de liberalen van MR wijd open willen laten staan, tegen alle afspraken in”, zo sneert Joris Vandenbroucke (Vooruit) vanmorgen.
  • De vraag is nu of de MR enkel luid blaft, of toch de zaak escaleert, en op de tafel van de kern brengt. Enkel zo, door er een regeringscrisis van te maken, kunnen ze nog blokkeren. Want het KB “is getekend, en is weg”, zo stelt men ferm op het kabinet van Van Quickenborne.

Een bedenking: Tijd voor het grotere debat?

  • Wie het debat binnen Vivaldi volgt, moet alweer vaststellen dat er weinig liefde verloren gaat tussen de socialisten en de MR, met deze keer opvallend ook Open Vld aan de andere kant van de frontlijn.
  • Daarbij schoot ook Vooruit-fractieleider Melissa Depraetere met scherp: “De prioriteiten van de MR zitten ook weer goed … De financiële impact op grote voetbalclubs is blijkbaar belangrijker dan de preventie van gokverslaving. En passant even de minister van de eigen zusterpartij onder de bus gooien”, zo reageerde ze op Twitter. Daarop reageerde Bouchez meteen: “Melissa, spreek je ook met Jannie Haek en de sponsoring van zijn wielerploeg (Lotto-Soudal, red.)? En de sponsoring van cultuur, stoort je dat ook?”
  • Daarmee kaartte Bouchez alvast één opvallend punt van de nieuwe wetgeving aan: ze geldt blijkbaar niet voor de Nationale Loterij.
  • Die instelling, die elk jaar miljoenen euro’s winst maakt, op rug van diezelfde gokverslaafden, geldt in de Wetstraat als een soort mecenas-trofee: ze werd bij de vorming van Vivaldi nog snel in de wacht gesleept door cd&v, waarna Sammy Mahdi nu het mooie weer mag maken als ‘staatssecretaris van de Nationale Loterij’. Het voelt allemaal wel erg ancien régime aan, met politici als wilde weldoeners.
  • Niet toevallig zijn zitjes in de raad van bestuur van dat staatsgokbedrijf gegeerd, vanuit de politiek: dan kan men eigen projecten naar voor duwen, en kaarten ritselen voor allerlei events, van cultuur tot sport, waar de Lotto sponsor is.
  • De sterke man van de Nationale Loterij is ook niet toevallig een legendarische kabinetschef, Jannie Haek, die ooit bij Vooruit de lijnen uitzette. Vandaag kiest hij dus mee hoe men die miljoenen gokwinsten besteedt, onder meer door grote sportclubs (netjes met een communautair evenwicht) geld toe te stoppen, naast cultuurhuizen en festivals als Rock Werchter.
  • En dus komt men bij de situatie waar straks shirtsponsoring verboden is, maar waar een club als Anderlecht wel in de ‘Lotto Arena’ zal spelen. Veel absurder hoeft het echt niet te worden: dringend tijd dat men in de Wetstraat het grotere debat rond de eigen gokactiviteiten en de in 2022 gepaste rol voor een overheid daarin durft te voeren, in plaats van te bikkelen over de viptickets.  
Meer premium artikelen
Meer

Ontvang de Business AM nieuwsbrieven

De wereld verandert snel en voor je het weet, hol je achter de feiten aan. Wees mee met verandering, wees mee met Business AM. Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en houd de vinger aan de pols.