De nieuwe Financiële Gemoedsrustbarometer, een onderzoek waarin verzekeraar NN op halfjaarlijkse basis polst naar de financiële gemoedsrust van de Belg, toont aan dat één op de drie Belgen uitgesproken voorstander is om de pensioenleeftijd te vervangen door loopbaanjaren. “Het huidige pensioensysteem is achterhaald”, klinkt het bij de verzekeraar. “Wie langer werkt, moet ook recht hebben op een hoger pensioen. Dat is in het huidige systeem niet altijd het geval.”

In het nieuws: 32 procent van de Belgen wil het huidige pensioenstelsel, waarbij in de eerste plaats gekeken wordt naar de pensioenleeftijd om te bepalen wanneer iemand zijn carrière kan stopzetten, vervangen door een zogenaamde loopbaanjarenmodel.

• Bij 65-plussers (44%) en zelfstandigen (45%) gelooft zelfs bijna de helft in het potentieel van het loopbaanjarenmodel.
• Toch is nog niet iedere landgenoot daarvan overtuigd. Een derde (33%) moet zich nog een mening vormen en een derde (35%) is tegen een ander pensioensysteem.

De troeven van een loopbaanjarenmodel

Details: NN houdt alvast een pleidooi voor het loopbaanjarenmodel.

• “Het huidige pensioenmodel is grotendeels achterhaald door bijvoorbeeld nieuwe samenlevingsvormen of loopbanen waarin werknemers meer dan vroeger switchen tussen jobs, statuten, en persoonlijke gebeurtenissen zoals zorgtaken”, stelt Bart Chiau, senior expert bij NN en professor aan de UGent. “Er is een duidelijke nood aan een pensioenmodel dat rekening houdt met die realiteit en daarnaast de betaalbaarheid, billijkheid en solidariteit kan garanderen.”
• Volgens de verzekeraar kan dat doel bereikt worden door de wettelijke pensioenleeftijd te vervangen door een systeem op basis van loopbaanjaren. “Wie langer werkt, moet ook recht hebben op een hoger pensioen. Dat is in het huidige systeem niet altijd het geval”, aldus Chiau.
  • Colin Sanders, Longevity Expert voor NN, haalt daarbij het voorbeeld aan van een persoon die op z’n 18e is begonnen met werken. Volgens het huidige systeem kan die na een loopbaan van 43 jaar op vervroegd pensioen gaan. Op dat moment is hij 61 jaar.
  • De regering heeft onlangs een akkoord bereikt over de pensioenhervorming. Iemand die tot 3 jaar na zijn pensioen werkt, komt in aanmerking voor een pensioenbonus. Maar dat systeem schiet volgens Chiau dus tekort. “Als de persoon uit ons voorbeeld werkt tot de wettelijke pensioenleeftijd van 67 jaar, heeft hij 47 jaar gewerkt, maar bouwt hij voor die laatste twee jaar geen extra pensioenrechten op”, klinkt het.
• Volgens Sanders kan het loopbaanjarenmodel ook een positieve impact hebben op het welzijn van de werknemers. “Dat model laat mensen toe om tijdens hun loopbaan pauzes in te lassen voor bijvoorbeeld herbronmomenten, het opnemen van zorgtaken of langdurige opleidingen, die ze later nog kunnen compenseren door langer te werken”, klinkt het. “Zo maken we positief gebruik van de extra tijd die we hebben door de stijgende levensverwachting om te zetten in meer levenskwaliteit tijdens de loopbaan.”

Afschaffing pensioenleeftijd als oplossing voor het Belgische vergrijzingsprobleem?

Ook dit nog: Voorts is NN ervan overtuigd dat het loopbaanjarenmodel kan helpen om de Belgen langer aan het werk te houden. En dat is zeker geen overbodige luxe, want volgens gegevens het Europese statistiekbureau Eurostat behoort de Belgische loopbaan tot een van de kortste van heel Europa.

• De Belg werkt gemiddeld 34,5 jaar. Ter vergelijking: Nederland registreert een gemiddelde loopbaanduur van 43,2 jaar, Duitsland van 39,3 jaar, en Frankrijk van 36,6 jaar. 
• Als de Belg gemiddeld 34,5 jaar werkt en vervolgens gemiddeld 24 jaar van zijn pensioen geniet, betekent dat dat de inkomsten uit 40 procent werkjaren de uitgaven moeten dekken voor de overige 60 procent van ons leven, waaronder de pensioenperiode. “Op die manier zijn jongeren en werkenden de dupe van de stijgende pensioenuitgaven. Zeker met de vergrijzingsgolf die op ons afkomt worden die kosten onrealistisch hoog”, aldus Sanders.
• Volgens de verzekeraar zit de uitdaging vooral aan het einde van de loopbaan, al werd er het voorbije decennium wel wat vooruitgang geboekt. “De werkzaamheidsgraad van de Belgische 55- tot 64-jarigen steeg van 41,7 procent in 2013 naar 56,6 procent in 2022. Al is het ook hier belangrijk om die cijfers in perspectief te plaatsen want in Nederland en Duitsland is ongeveer 73 procent van de personen in die leeftijdsgroep actief”, licht Colin toe.
• Onderzoek van NN toont reeds een mentaliteitswijzing aan bij de actieve 50-plussers in België. “De gemiddelde gewenste pensioenleeftijd steeg in de afgelopen 10 jaar met 3 jaar tot 63,8 jaar. Zelfstandigen blijven hierbij koplopers met een gemiddelde gewenste pensioenleeftijd van 66 jaar”, benadrukt Sanders. “Dat toont aan dat de Belg niet per se vasthoudt aan de idee om op 65 jaar absoluut met pensioen te gaan.”

Wil je op de hoogte blijven van alles wat er zich afspeelt in de financiële wereld? Niels Saelens, een journalist met een passie voor financiën, volgt alles op de voet op. Via deze link kan je je inschrijven op zijn dagelijkse nieuwsbrief.