Het fenomeen van phishing, waarbij oplichters proberen iemands bankcode te ontfutselen om geld van diens bankrekening te halen, is tijdens de coronacrisis uitgegroeid tot een algemeen maatschappelijk probleem. Niemand wordt gespaard, zo blijkt uit nieuwe cijfers van sectorfederatie Febelfin. Tegelijk zijn nog te weinig Belgen zich bewust van deze fraudetechniek.
Ruim één op drie Belgen (34 procent), zegt de afgelopen maand een phishingbericht te hebben gekregen. Meer dan de helft (56 procent) kreeg dergelijk bericht in het laatste half jaar, zo blijkt uit een rondvraag in samenwerking met het onderzoeksbureau IndiVille. “Je moet dus continu alert zijn”, waarschuwt Febelfin.
Phishing?
Phishing is echter nog onvoldoende bekend. Zo’n 12 procent van de Belgen heeft nog nooit gehoord van “phishing”; bij jongeren (tot 30 jaar) gaat het zelfs om 30 procent. Deze onwetendheid maakt dat 3 procent van wie ooit een phishing-bericht ontving, hierop is ingegaan. Bij jongeren is dat zelfs 5 procent. Zeven procent van de Belgen deelde het voorbije halfjaar financiële gegevens waarover men zich ongemakkelijk voelde.
Bij jongeren is dat zelfs 17 procent. Febelfin noemt dat “verontrustend”. Drie procent zegt dat het zijn bankcodes zou doorgeven als de bank daarom vraagt; bij jongeren is dat 8 procent. En dat is precies wat cybercriminelen doen: het proberen ontfutselen van de code door zich voor te doen als bank. “Hoewel de cijfers aantonen dat cybercriminelen de coronacrisis massaal aangrijpen, is de bezorgdheid bij Belgen over cybercriminaliteit afgenomen”, stelt Febelfin vast.
De sectororganisatie merkt op dat de Belgische banken blijven investeren in extra veiligheidsmaatregelen, waardoor meer dan driekwart van alle frauduleuze overschrijvingen worden gedetecteerd en geblokkeerd of gerecupereerd. “Maar het garanderen van vlot en snel betaalverkeer én efficiënte fraudedetectie is een moeilijk en delicaat evenwicht, ook inzake gebruiksgemak voor de klant”.
Safety First
Eén op drie Belgen vindt extra veiligheidsstappen tijdens het online winkelen overbodig, vooral jongeren vinden dit een hindernis, zo blijkt uit het onderzoek. De bankenfederatie benadrukt dat het eigenlijk eenvoudig is om phishing te vermijden. Dat kan door nooit je persoonlijke codes te geven in reactie op een mail, sms, telefoongesprek… en door nooit op een gekregen link te klikken. Je kan beter zelf het adres van je bank typen, of de bank-app gebruiken.
Wie met een poging tot phishing te maken krijgt, kan dat via mail melden aan zijn bank (phishing@bankdomeinnnaam) en het onlineveiligheidsplatform Safeonweb (verdacht@safeonweb.be). In 2020 werden op dat laatste adres 3.225.234 verdachte berichten doorgestuurd, bijna een verdubbeling op een jaar tijd. Het aantal geslaagde phishingtransacties lag vorig jaar op ongeveer 67.000, waarbij oplichters ongeveer 34 miljoen euro buitmaakten, zo raakte eerder al bekend.