Drukke zomer van overleg achter de schermen: het politieke centrum maakt dezelfde analyse, "partij te veel", maar voor een hertekening lijkt het te laat

Komt er een “centrumrechtse volkspartij”, die goed zou moeten zijn voor 40 procent van de stemmen? Bart De Wever (N-VA) droomde er deze zomer nog maar eens publiek van. “Niet de eerste keer”, zo reageerde premier Alexander De Croo (Open Vld), meteen gepikeerd en afwijzend. De timing is nochtans allerminst toevallig: deze zomer waren er tal van politieke contacten op het hoogste niveau, over partijgrenzen heen, met nét daarover gesprekken. “Heel veel kopstukken maken dezelfde analyse. Er is een partij te veel”, zo is te horen. Vroeg of laat zouden die op straat liggen: beter om dan ‘preventief’ het verhaal nu zelf al te zetten, zo maakte men de analyse bij de N-VA-top. Zo duwt De Wever richting cd&v, waar het voorzitterschap van Sammy Mahdi geen succes is, en nog meer bij Open Vld, waar er na de machtsovername van De Croo behoorlijk wat ontevreden mensen rondlopen. Maar door het publiek te maken, blijft het meer dan vermoedelijk ook bij een rondje “de anderen oppoken”: om echt de kopstukken, de mensen met waarde bij cd&v of Open Vld te verleiden tot een ander, nieuw project, lijkt het te laat, met de verkiezingen in aantocht.

In het nieuws: Een zomer vol contacten, over “hoe het centrum verder moet”.

De details: Zenuwachtigheid over potentiële lekken daarover leidt tot een zoveelste pleidooi van De Wever over “een brede volkspartij”.

Nihil sub sole novum, niets nieuw onder de zon: “De Wever steekt zijn idee al 15 jaar in de microgolf, om af en toe op te warmen“, zo reageerde eerste minister Alexander De Croo (Open Vld) in een reeks interviews in de weekendkranten een beetje laconiek.
Daarin zit zeker een grond van waarheid: op regelmatige tijdstippen lanceerde de N-VA-voorzitter in het verleden al dergelijke ‘droom’. Zo zette hij en zijn N-VA meer dan 10 jaar geleden de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 naar de hand, door al in januari van dat jaar plots met zo’n pleidooi te komen, en de N-VA zo ook in één beweging netjes in het centrum te parkeren, in elke gemeente in Vlaanderen. Het idee kwam er nooit, maar het effect was er wel degelijk.
Die ‘droom’ is tien jaar later nog niet gerealiseerd, integendeel. Zeker de relatie tussen cd&v en N-VA, die ooit samen een kartel vormden, is daarbij essentieel: het is met een groot deel van de centrumrechtse vleugel van de christendemocraten dat De Wever graag zijn ‘Vlaamse CSU’ wil bouwen. Daarom dat om de zoveel tijd ook het doen herleven van het oude kartel weer opduikt.
“Uiteraard moet het om meer gaan dan gewoon wat overlopers van tweede garnituur, die je op een partijcongres met daverend applaus gaat voorstellen. Je moet bereid zijn je eigen in vraag te stellen, en er geen N-VA-plus van te maken, maar iets compleet nieuw, anders heeft het weinig zin“, zo is binnen de N-VA te horen. Daarbij neemt men bij N-VA expliciet geen vrede met namen zoals Hendrik Bogaert (cd&v) of Pieter De Crem (cd&v), die nu al quasi vrije elektronen zijn, en logischerwijze zouden kunnen aansluiten bij een nieuw rechts blok.
“Je voelt dat er wel iets in de lucht hangt. Want met Vivaldi, en vooral het idee dat Vivaldi II ook onvermijdelijk wordt, gaat men zowel bij cd&v als Open Vld naar de negende cirkel van de hel. En dat brengt mensen tot denken”, zo leest men bij N-VA de politieke situatie.
Feit is dat er gerekend wordt, met de huidige peilingen: de onrust bij de blauwe en oranje basis is groot, over wat straks in oktober ’24 de repercussies zijn, als de nationale partij rond de 10 procent afklokt. En nog urgenter: een pak nationale mandatarissen voelt de bui hangen, bij peilingen die enkel de lijsttrekkers van cd&v en Open Vld nog een zitje in de Kamer of het Vlaams Parlement garanderen.
Dat er daarbij verschillende van die mandatarissen zich nu al aanboden bij N-VA, is wel duidelijk: ieder is volop de rekening aan het maken. Net ook om dat soort contacten wat “af te dekken”, lanceerde De Wever nog eens zijn verhaal over een “brede volkspartij”.

Waarom het niet kan lukken met cd&v: De oranje partijtop is verdeeld, en de voorzitters hebben geen ‘klik’, eigenlijk zelfs geen open lijn.

Zo’n brede operatie van herverkaveling impliceert een cd&v-top die actief meedenkt. Zeker met Joachim Coens als voorzitter bij cd&v werd daarover wél luidop gesproken met de N-VA-top: dat bevestigden beide kampen. “Alleen, ook Joachim wilde en kon de partij niet in dergelijk avontuur storten. Maar men stond er wel voor open, er was ten minste dialoog.”
Ook Mahdi durfde in het verleden dat soort gesprekken wel aan, alleen niet met de N-VA-top: hij had over het idee van een hertekening van het landschap ruime discussies met Egbert Lachaert, zelfs een ‘overstap’ kwam aan bod, toen die laatste nog voorzitter was van Open Vld, en Mahdi zelf binnen cd&v nog niet de voorzittershamer hanteerde. Hoewel Mahdi politiek gezien zeker op een harde conservatieve lijn zit, wat bleek uit z’n ‘Van hol naar vol’-boek, zijn in praktijk de relaties met N-VA nooit hartelijk geweest.
Vandaag zitten ze zelfs alweer op een absoluut vriespunt, ondanks het voornemen van beide voorzitters om daar toch wat werk van te maken. Maar een uithaal vanuit cd&v deze zomer, over De Wever die in zijn agenda geen plek zou hebben voor Mahdi, deed de zaak verder verzuren.
Tegelijk valt op hoezeer ministers van cd&v hun eigen koers uitstippelen, zonder veel inspraak van de voorzitter: op Landbouw bepaalt Vlaams minister Jo Brouns (cd&v) duidelijk zelf z’n stappen, en federaal zet vicepremier Vincent Van Peteghem (cd&v) meer dan autonoom zijn lijnen uit. De voorzitter kan dat alleen maar ondergaan.
Voor N-VA is daarbij meest cruciaal misschien wel de houding van Hilde Crevits (cd&v), die zowel de facto als Vlaams vice-ministerpresident maar ook achter de schermen nog altijd de baas is voor de christendemocraten, in de Vlaamse regering. Dat er deze zomer een soort vredesbestand is afgesproken, om ook in het aartsmoeilijke stikstofdossier toch te stoppen met de open oorlog, is wel duidelijk. En dat bestand is niet beslecht door Mahdi, ook dat is duidelijk.
Als N-VA ooit dus wil vervellen tot zo’n brede beweging of partij, moet iemand als Crevits voor hen aan boord, net zoals een Koen Geens (cd&v). Alleen zit ontrouw niet in het DNA van cd&v’ers: Crevits deed in interviews dit jaar al erg veel moeite om net te onderstrepen dat er geen ruis zat op de lijn met Mahdi, integendeel. “De meest bekwamen zijn vaak ook de meest loyale mensen”, zo vat een topfiguur het samen.

Waarom het niet kan lukken met Open Vld: Meer dan ooit zijn de Vlaamse liberalen uit op een clash met N-VA, eerder dan een fusie.

Bij de liberalen, die toch een pak vrijer van geest zijn dan christendemocraten, is open nadenken over het eigen politieke lot geen taboe, integendeel. Daarbij speelt mee dat er nogal wat onvrede is in de partij over de brute machtsovername die premier De Croo realiseerde, heel snel na het plotse vertrek van Egbert Lachaert, net voor de zomer.
De Croo installeerde daarbij Tom Ongena als nieuwe tussenpaus, waarbij hij geen twijfel liet over wie nu echt de baas is in de partij. “De sekte van De Croo“, wordt tegenwoordig smalend in eigen rangen gesproken over de liberale partij.
Open Vld heeft daarbij heel duidelijk al de koers gezet voor de verkiezingen van ’24: alles op de premier, die met een expliciet “positieve” boodschap als de “doener” en de “fixer” wordt neergezet. Na de plotse excuses-brief vlak voor de zomer, die zo gekopieerd leek van de Nederlandse premier Mark Rutte, volgde afgelopen weekend een nieuw rondje communicatie op VTM en in een reeks weekendkranten, dat opnieuw zo uit de koker van Rutte z’n communicatieteam had kunnen komen.
Daarbij wordt De Croo expliciet gezet als een “optimist”, die “wél gelooft in het land”, en die een “positief aanbod” wil doen. Dat moet de breuk maken met het pessimisme en de negativiteit van De Wever en zijn N-VA.
“Opnieuw geeft dat dus wel mogelijkheden: een pak ontevredenen bieden zich aan, quasi heel de rechtervleugel van Open Vld is ondertussen intern al ‘verdacht’ van gesprekken te voeren met ons“, zo is bij een N-VA-topper te horen. Maar ook hier: het gaat eerder om kandidaat-overlopers, dan echt geloofwaardige namen om een groot, breder verhaal mee te schrijven.
De meest expliciete naam die valt, is uiteraard die van Egbert Lachaert zelf. Die was in 2020 nog de man die de rechtervleugel van Open Vld nu eindelijk een stem zou geven: hij haalde meer dan 60 procent van de stemmen in de partij. Maar toen hij vlak voor de zomer de handdoek in de ring gooide, moest hij toegeven dat die missie helemaal niet gelukt was.
Lachaert zelf is ondertussen van het toneel verdwenen, en beseft zelf dat hij voorlopig te verbrand is om dergelijke manoeuvres te gaan doen. Tegelijk is de analyse die de rechtervleugel van Open Vld maakt ook niet nieuws: moest de N-VA-top bereid zijn om haar harde nationalistische discours te laten varen, en bijvoorbeeld voor een “Zwitsers model” te kiezen op communautair vlak, dan is veel mogelijk.
Alleen, niemand van die lijn lijkt voorlopig te willen opstaan bij de Open Vld: zeker niet nu de plaatsten op de lijst peperduur zijn geworden. Voorlopig oogst De Wever dus vooral verwarring en vertwijfeling bij zijn tegenstanders in het centrum, eerder dan werkelijk aan fusiegesprekken te kunnen beginnen: zonder twijfel exact wat hij ook wilde bereiken op korte termijn.
“Voor echte gesprekken met een hele partij of een groep is het hoe dan ook te laat, nu het verkiezingsseizoen begonnen is. Maar iedereen ziet het onvermijdelijke toch gebeuren, zeker met de gemeenteraadsverkiezingen, waarbij al heel wat kartels gevormd worden, in aantocht: die hertekening van het landschap komt er hoe dan ook“, zo vat een topper samen.

De harde waarheid: Ook N-VA en De Wever worstelen met hun eigen narratief.

Terwijl De Wever nu duwt richting Open Vld en cd&v, verloor hij afgelopen zomer opnieuw een pak pluimen van ‘zijn’ Vlaamse regering. Dat brengt ook het huidige N-VA-verhaal voor ’24 wel in moeilijkheden. Want daarbij ging de partij al heel lang uit van een simpel afzetten van “de chaos van Vivaldi” tegenover een goed draaiende Jambon I.
De ploeg van Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) zou daarbij de hardwerkende mier zijn, tegenover de spilzieke en stuurloze federale krekel, die Vivaldi in de N-VA-ogen is. Met dat beeld zou dan de verkiezingen van ’24 ingegaan worden.
Alleen: de figuur van Jambon verloor gaandeweg al veel momentum, met twee keer een regeringscrisis rond stikstof als dieptepunt. Maar het vernietigen van de vergunning van de Ineos-kraker in de haven van Antwerpen werd daarbij nog pijnlijker: het legde ook bloot hoe Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) kwetsbaar blijk op de flank van ‘goede bestuurder’. De juridische kritiek over het slecht motiveren van de beslissing kwam daarbij hard aan.
Hoewel de strijdbijl met cd&v voorlopig even begraven lijkt op Vlaams niveau, beloven de begrotingsopmaak, met de oranje eis om meer geld voor kindergeld en uiteindelijk opnieuw het stikstofdossier, nog voor hete momenten te zorgen. En dat op een ogenblik dat er eigenlijk nauwelijks nog sprake is van een echt functionerende Vlaamse ploeg.

Ook nieuws: Open Vld krijgt dan toch een kandidaat-voorzitter op rechts.

Men kon moeilijk anders, bij de huidige Open Vld-top, dan er toch min of meer een voorzittersverkiezing van te maken: de statuten van de partij zijn namelijk héél duidelijk over de leiding van de partij, die kan niet zomaar aan gelijk wie ‘gegeven’ worden, zelfs niet door de premier.
Normaal gezien moet dat via een verkiezing in meerdere rondes, waarbij elk partijlid mag stemmen, per brief of elektronisch. Enkel een partijcongres kan dat overroepen, maar ook Ongena en co zagen in dat dat op zich niet voldoende zou zijn. Men opteerde dan maar voor een partijcongres, waarbij tegelijk dan een stemming zou georganiseerd worden over de nieuwe voorzitter. Dat sluit meteen alle elektronische stemmen uit: leden moeten fysiek afkomen, maar mogen wel anoniem stemmen.
Voorlopig diende zich nog maar één tegenkandidaat aan: Vincent Stuer. Die geldt als een kandidaat van de progressieve linkervleugel van de partij, lichtblauw dus, of D66, zoals u wil. Stuer staat immers op de payroll bij Guy Verhofstadt (Open Vld), op de Europese fractie. Daarvoor was hij woordvoerder van onder meer Karel De Gucht (Open Vld).
Voor Ongena dus niet meteen een bedreiging: het is eerder aan de rechterkant bij Open Vld dat het ongenoegen zit. Net daarom is het kijken of daar ook een kandidaat opstaat.
De naam van Zelfa Madhloum valt vandaag in Het Nieuwsblad, zij is voormalige woordvoerder van de partij onder Lachaert, maar heeft geen mandaat. Zij zou wel al aftastende gesprekken gevoerd hebben, maar het is onduidelijk of ze zich ook effectief waagt.
Wie dat wel doet, is Bert Schelfhout, zo bevestigen meerdere bronnen. De voormalige jongerenvoorzitter van de liberalen is vandaag schepen in Deerlijk, maar vooral ook intern erg actief als kritische stem. Hij was het die met een aantal mensen een petitie organiseerde, om effectief een volwaardige stemming over een nieuwe voorzitter te forceren. Die petitie, ‘Red Open Vld’, strandde wel op zo’n 700 stemmen, terwijl er 1.000 nodig waren om een partijcongres te forceren.
Met Schelfhout krijgt Ongena nu dus wel een serieuze tegenkandidaat vanuit die lastige flank. Zeker ook omdat de jongerenafdeling van de partij, die toch erg kritisch stond tegen heel de toestand, wel eens integraal achter Schelfhout zou kunnen gaan staan. Die generatiekloof, én de breuklijn links-rechts, wil Schelfhout volledig gaan uitspelen.

Om te volgen: Komt alles terug, ook de fiscale hervorming?

Voor de zomer werd het nog een stevige sisser voor Vivaldi: de mislukking van de fiscale hervorming. Iedereen vond die nodig, de premier kondigde hem ook meermaals aan, maar de aangekondigde hertekening van het belastingstelstel mislukte. Dat lag aan de MR, de Franstalige liberalen, die niet veel zin hadden in zo’n oefening, maar het zou te eenzijdig zijn om het falen enkel aan hen toe te schrijven: voor zo’n moeilijke oefening ontbrak het Vivaldi simpelweg aan cohesie.
Maar kijk, alles komt terug, en dus ook de eis om toch nog eens te proberen. Overigens is dat niet echt verwonderlijk: een pak Vivaldi-partijen op links, zowel de PS als de groenen, hadden ook wel al zin voor de zomer om die gesprekken te voeren tijdens de begrotingsbesprekingen, wanneer het toch over de centen moet gaan.
Dit weekend bij de politieke ‘retour’ van veel voorzitters en ministers, kwam die vraag weer naar boven. Onder meer de PS, die congresseerde, legde het nog eens expliciet op tafel.
Ook Groen heeft duidelijk wel nog fiscale ambities: zo opperde co-voorzitter Nadia Naji (Groen) op de Zevende Dag om het btw-tarief op openbaar vervoer naar 0 procent te brengen, en ze wilde ook nog “accijnshervormingen”.
En even opvallend: Open Vld deed aanvankelijk de deur niet dicht. Op de VRT had Van Quickenborne het erover “dat je iets kan doen op vlak van vermogen”, maar hij koppelde daar meteen blauwe eisen aan: “Ik krijg niet uitgelegd dat de btw op kranten nul procent is. Als men niet bereid is om taboes te laten varen, is het heel moeilijk om tot een systeem te komen waarbij de lasten op arbeid echt fundamenteel kunnen verlagen.”
Tegelijk deed premier De Croo een paar uur later op VTM de deur toch weer dicht: “In juli bleek dat het een operatie zou zijn die onze begroting zou bezwaard hebben. Dat ga ik op dit moment niet doen. Tijdens een crisis hebben we heel veel gedaan om mensen en bedrijven te steunen. Als je uit de crisis bent, denk ik dat iedereen begrijpt dat we ons niet kunnen permitteren om allerlei avonturen te lanceren die budgettair te zwaar zouden wegen.”
De begrotingsoefening belooft hoe dan ook nog stevig te worden: in het voorjaar werd een meerjarenbegroting vastgelegd, en daarbij zijn opnieuw besparingen voorzien, die Vivaldi in het verkiezingsjaar toch nog zal moeten vinden ergens. Maar dat is meteen de crux van de discussie: mogelijks zijn het geen besparingen, maar nieuwe taksen, die dan verpakt worden in de vorm van een ‘fiscale hervorming’.

Genoteerd: De Staatsbon is een groot communicatiesucces voor Vincent Van Peteghem (cd&v). Maar inhoudelijk is er wel wat kritiek.

Zomertijd, komkommertijd. En dus voor ervaren communicatieteams het uitgelezen moment om iets te lossen of te lanceren. Bij cd&v buitte vicepremier Vincent Van Peteghem alvast het ongenoegen over de te lage spaarrente op spaarboekjes maximaal uit, om zijn ‘Staatsbon’, een kasbon op één jaar van de overheid, te promoten. Wat volgde, na massaal aandacht in de populaire kranten en op VRT, was een overrompeling: 22 miljard opgehaald, of zo’n 5 procent van wat op de spaarboekjes stond.
Meteen slaagde Van Peteghem er zo in om de nederlaag over de fiscale hervorming om te buigen, en het nieuwe politieke seizoen in te gaan met wat extra glans. Dat men enkel in de financiële pers, onder meer bij De Tijd, wat kritische kanttekeningen durfde te maken, geen haan bij cd&v die daarnaar lijkt te kraaien.
Nochtans kwam die kritiek vanop meerdere fronten. Meest snijdend was misschien nog Eric Kirsch, jarenlang kabinetschef van Jean-Luc Dehaene (cd&v) en later topman van Financiën. Die opperde dat vooral de ‘stunt’ van Van Peteghem, om plots ‘zijn’ Staatsbon een fiscale korting te geven, toch wel erg arbitrair was. Want enkel op die Staatsbon daalde de roerende voorheffing plots van 30 naar 15 procent, wat de spaarder een extraatje gaf dus.
Maar dat is wel mogelijke discriminatie voor andere beleggers, opperde Kirsch dus terecht, in een opiniestuk in De Tijd. En daarbij de kritiek “dat dit moeilijk verenigbaar is met het algemene principe dat de sterkste schouders de zwaarste fiscale lasten moeten dragen”. Want wie profiteert van die plotse fiscale ‘bonus’? De gemiddelde inschrijving is 35.000 euro, niet bepaald armoezaaiers dus.
Daarnaast is er ook de opmerking van professor Gert Peersman van de UGent, die terecht signaleerde dat dit een succes lijkt, want het zet de banken onder druk, maar voor de overheid zelf is het allerminst ideaal. Want het geld dient om de schuld de financieren, maar het is op korte termijn, op één jaar: dat betekent dat dit over één jaar meteen opnieuw gevonden moet worden, terwijl de rente op langere termijn veel lager ligt, en dus beter is. Bovendien weet niemand welke rente België binnen een jaar zal moeten betalen op nieuwe schulden.
De overheid zelf, met de gouverneur van de Nationale Bank Pierre Wunsch maar ook de baas van het Schuldagentschap Jean Deboutte, gaven al aan dat er nu eigenlijk te veel is opgehaald. België gaat dat herbeleggen, “met positieve impact op onze inkomsten”, belooft Van Peteghem. Maar Wunsch gaf vanmorgen op Radio 1 al aan “dat het niet opnieuw moet, wegens nu te veel geld in kas”. En, hij wees er net als Peersman op, “dat het niet de bedoeling kan zijn om te veel kortetermijnschuld aan te houden”.
Overigens was Wunsch, een liberaal, weinig subtiel voor waar Kirsch het ook al over had, een fiscaal cadeau voor de vermogenden: “Ik vind de Staatsbon fair play. Belgen zijn gevoelig voor een fiscaal voordeel.”
De banksector zelf, die toch miljarden zag wegvloeien, reageerde overigens ook wel wat cynisch. Want Marc Raisière, nochtans de CEO van een staatsbank, liet doodleuk weten dat hij nu verwacht dat de banken hun tarieven voor woonkredieten zullen optrekken, als reactie op het geld dat vertrok richting de Staatsbon.
Blijft daarbij de vaststelling dat met een Belgische inflatie van 4,1 procent, de Staatsbon nog altijd geen beleggingsproduct is dat op het einde van de rit de spaarder beter achterlaat.

In herhaling: Geen Belgische F-16’s voor Oekraïne, zo bevestigt nu ook Defensie’s materiaalman in De Standaard. Al lijkt dat vooral een politieke keuze te zijn.

België zal, in tegenstelling tot Nederland en Denemarken, geen F-16’s leveren aan Oekraïne. Dat verklaarde luitenant-generaal Frédéric Goetynck, als hoofd van het Directoraat-Generaal Material Resources (DGMR), de chef van al het Belgisch defensiemateriaal, in De Standaard. Volgens hem zijn onze vliegtuigen niet meer geschikt.
De Belgische F-16’s behoren tot de oudste generatie, en de eerste exemplaren bereiken nog dit jaar hun levensduur van 8.000 vlieguren. “Die toestellen hebben dan zoveel uren gemaakt dat hun structuur gewoon opgebruikt is. Zelfs als je weet dat de kans oneindig klein is dat het vliegtuig zal neerstorten in de komende honderd vluchturen, dan nog kun je dat gewoon niet maken”, zo vertelt hij.
Alleen, Goetynck geeft eigenlijk aan dat het puur onmogelijk is omwille van een politieke beslissing: “Als je een vliegtuig dat niet meer veilig is, waarvan je weet dat er scheurtjes in de carrosserie zitten, naar Oekraïne stuurt, breng je mogelijk het leven van een piloot in gevaar. Die politieke stap zal niemand willen zetten. Een levering is dus wel mogelijk als Oekraïne zelf akkoord gaat met de risico’s, maar “dat zal dan een politieke beslissing zijn, niet de mijne”. Defensie wil dus vooral niet verantwoordelijk gehouden worden als een Oekraïense piloot neerstort in een Belgische F-16.
De deur voor het leveren van Belgische jets staat dus nog op een klein kiertje. Open Vld-Kamerlid en defensie-expert Jasper Pillen wil die deur alvast open wrikken, met de F-35 (de opvolger van de F-16 in Belgische dienst) als breekijzer. Volgens hem moet de levering van F-35’s worden versneld, zodat er snel meer F-16’s (met nog enkele uren levensduur) vrijkomen. Op dit moment heeft de luchtcomponent alle vliegtuigen nodig om het luchtruim van de Benelux en de Baltische landen te helpen bewaken.

Om te volgen: In Gent toch grote vragen over royale cadeaus door de overname van de voetbalclub, aan politieke bestuurders.

Op de gemeenteraad van de stad Gent vanavond staan enkele dossiers rond de overname van KAA Gent op de agenda. Het meest explosieve: de vergoeding die twee politieke fixers, Patrick Devers (dicht bij de socialisten) en Frank Demeyer (geconnecteerd binnen Open Vld), dankzij een aandelenverkoop konden innen.
Ondernemer Sam Baro nam in juni KAA Gent over in een dubbele beweging: hij pompt 21 miljoen euro vers geld in de club, die tot een nv omgevormd wordt, en maakt ook maximaal 7,75 miljoen euro vrij om de aandeelhouders van de oude cvba (coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid en een sociaal oogmerk) boven KAA Gent uit te kopen.
Maar dé vraag daarbij: hebben Devers en Demeyer als aandeelhouders van de cvba recht op hun vergoeding van in totaal 800.000 euro, of komt dat bedrag de stad Gent toe? Volgens de critici, die voorlopig liever in de luwte blijven, gaat hun persoonlijke vergoeding tegen alle afspraken en verwachtingen in, omdat ze politiek aangesteld waren en als vertegenwoordigers van de stad in de cvba zetelden.
Bovendien waren die aandelen destijds louter als symbolen van de lokale verankering bedoeld en was het nooit de intentie om die met forse meerwaarden door te verkopen.
Ze verwijzen naar een oude uitspraak van Patrick Devers, Gents advocaat en bestuurder bij de club, zelf. Hij bevestigde in 2018 dat geen enkele aandeelhouder van KAA Gent zijn belang te gelde kan maken.
Het andere kamp, rond de twee betrokkenen, wijst erop dat er geen enkel document of brief wijst op een voordracht van Patrick Devers en Frank Demeyer door de Stad Gent of een andere tussenmaatschappij. De benoemingen werden destijds door voorzitter Ivan De Witte wel degelijk ten persoonlijken titel gedaan, zo klinkt het als verdediging. Het feit dat het stadsvehikel nv Buffalo nog eens apart aandelen kreeg, wordt daartoe als bijkomend ‘bewijs’ van dat persoonlijke karakter ingeroepen.
Devers wenste overigens niet te reageren, Demeyer wel. Hij “begrijpt niet dat er discussie kan zijn”. “Mijn bestuurdersmandaat, en dus ook mijn aandeelhouderschap in de cvba, was ten persoonlijken titel”, zegt hij aan de telefoon. “Ik heb tien jaar lang als bestuurder de belangen van de club gediend en niet de belangen van de stad als kleine aandeelhouder van de club. Zo hoort het ook qua deugdelijk bestuur. Ik heb nooit moeten rapporteren aan de stad, en zou het als bestuurder ook nooit pikken om dat te doen.”
Demeyer wijst er nog op dat het stadsbestuur de overname in juli mee heeft goedgekeurd en toen perfect op de hoogte was van alle financiële afspraken.

The Big picture: Er passeert toch veel volk langs de kassa bij de verkoop van de voetbalclub, die daar eigenlijk geen recht op hebben, volgens wat ze zelf beloofden.

De cvba, die in 2016 opgericht werd om de club verankeren, en heel expliciet niet bedoeld was als volwaardig ‘eigendom’ van de aandeelhouders, maar net gewoon om de vzw beter te verankeren, telt 10.000 aandelen, waarvan 5.500 aandelen van de hoogste rang, de zogeheten A1-aandelen, 3.000 A2-aandelen en daarnaast nog A3-aandelen en P-aandelen (personeelsaandelen). De aandeelhouders kregen hun pakket destijds gratis.
Bij de overname door Sam Baro werd afgesproken dat een A1-aandeel 1.000 euro waard was en een A2-aandeel 650 euro. De overige aandelen zijn beduidend minder waard. De A1-aandelen zitten bij vijf toplui van KAA Gent:
- Ivan De Witte (voorzitter, 2.500 A1-aandelen): 2,5 miljoen euro
- Michel Louwagie (CEO, 1.500 A1-aandelen): 1,5 miljoen euro
- Patrick Devers (advocaat en bestuurder, 500 A1-aandelen): 500.000 euro
- Frank Verheeke (ex-topman VDK, 500 A1-aandelen): 500.000 euro
- Marc Dewispelaere (bestuurder, 500 A1-aandelen): 500.000 euro
De overige bestuurders kregen aandelen van categorie A2. Onder hen dus ook Frank Demeyer, die dicht bij de lokale liberale kopstukken Christophe Peeters en Geert Versnick zou staan. Het pakket op naam van Demeyer is zowat 300.000 euro waard.
De zaak komt ongelegen voor de paarse coalitie van Gents burgemeester Mathias De Clercq. Hij kondigde recentelijk aan dat Open Vld en Vooruit volgend jaar met de gezamenlijke stadslijst Voor Gent naar de kiezer trekken. En sportief gezien wil niemand de overname door Sam Baro, die op algemeen applaus kan rekenen, torpederen. KAA Gent is momenteel competitieleider in de Jupiler Pro League.