Tijdens een verkiezingsrally in het plaatsje Butler in de Amerikaanse staat Pennsylvania is oud-president en presidentskandidaat Donald Trump beschoten. Hij raakt lichtgewond aan zijn rechteroor, bloed was daarbij duidelijk zichtbaar. Een toeschouwer overleefde de aanslag niet. Ook de schutter werd nadien door de geheime dienst doodgeschoten.

In het nieuws: Bij een aanslag in Butler raakt president Donald Trump gewond.

• Trump zit in het midden van zijn speech als de schoten vallen. “Als je echt wil kijken naar iets wat ze gezegd hebben, kijk naar wat er gebeurde…”, betoogt hij. Maar vervolgens klinken plots meerdere schoten. Trump raakt met een grimas zijn oor aan en duikt weg. Ook het publiek achter hem gaat liggen, de schoten houden aan.
• De veiligheidsdiensten stormen het podium op. Geschreeuw, geroep en kreten klinken uit het publiek. Trump krijgt op de grond bijstand en wordt overeind gehesen. Een bebloed oor en bebloede rechterkaak zijn zichtbaar. Strijdvaardig als we hem kennen, wil hij het publiek toespreken, maar de veiligheidsdiensten gaan voor hem staan. Trump steekt zijn rechtervuist in de lucht en roept het joelende publiek “Fight, fight, fight!” toe.
• Het publiek scandeert “USA! USA!”. Ondanks een moordaanslag op de president, overheerst de euforie dat de president dit overleefde. Trump wakkert dat gevoel aan door zijn gebalde vuist op en neer te laten gaan. Door de veiligheidsdiensten wordt hij van het podium gehaald en meegevoerd naar het ziekenhuis. Inmiddels heeft hij het ziekenhuis alweer verlaten.
• Anderhalve minuut duurt het, van schoten over paniek naar een overwinning. Nog geen halfuur na de aanslag plaatst Trump al een reactie op zijn sociale mediaplatform Truth Social. “Ik werd geraakt door een kogel die de bovenkant van mijn rechteroor doorboorde. Ik wist meteen dat er iets mis was, want ik hoorde een suizend geluid, schoten en voelde meteen hoe de kogel door de huid scheurde. Er was veel bloedverlies, dus toen realiseerde ik me wat er aan de hand was.”
• “Het allerbelangrijkste is dat ik mijn medeleven wil betuigen aan de familie van de persoon die bij de rally om het leven kwam, en ook aan de familie van een andere persoon die zwaargewond raakte”, laat Trump weten. “Het is ongelooflijk dat zo’n daad kan plaatsvinden in ons land”.

Kritiek op de politie

De verdere details: Twee doden en twee zwaargewonden.

• Bij de aanslag, die door de politie gekwalificeerd wordt als poging tot moord, komt een toeschouwer om het leven. Twee anderen zijn zwaargewond en verkeren in levensgevaar.
• De dader wordt even later door de geheime dienst doodgeschoten. Het gaat om een 20-jarige man uit de buurt van Pittsburgh, Pennsylvania, Thomas Matthew Crooks.
• Over het motief van de dader is voorlopig niets bekend. Ook de identiteit van de slachtoffers is niet vrijgegeven.
• Ondertussen komt er kritiek op de aanpak van de politie. Die zou Trump niet genoeg beveiligd hebben. Toeschouwer Greg Smith getuigt tegenover de BBC: “We zagen iemand het dak van een gebouw naast ons beklimmen. Hij had een geweer bij zich. Dat konden we duidelijk zien.”
• “De politie wist niet wat er gebeurde”, voelde Smith aan. Op het moment dat de schutter al schoten had gelost, waren het Smith en anderen die de politie vertelden dat er iemand met een geweer op een dak stond, legt hij uit.
• Smith uit kritiek op de beveiliging. Hij vraagt zich af waarom er geen beveiligingsagenten op de omliggende daken stonden. Volgens hem is de schietpartij “100 procent een fout van de beveiliging.”
• De schutter kon, volgens berichtgeving van de BBC, tot op 200 meter van Donald Trump komen. Verder onderzoek zal moeten uitwijzen hoe dit mogelijk was en of de veiligheidsdiensten anders hadden kunnen handelen.

Vereniging, veroordeling en opluchting

De reacties: Over de hele wereld reageren politici geschokt op de aanslag.

• Amerikaans president Joe Biden, Trumps tegenstander, was er snel bij om het geweld direct te veroordelen. “Trumps rally had vredig en zonder problemen moeten kunnen verlopen. Er is geen plaats voor dit soort geweld in Amerika”, zegt ook hij. Biden noemt de gebeurtenis tot tweemaal toe “ziekelijk”. “We moeten ons verenigen als natie om dit te veroordelen”.
  • Biden en Trump spraken elkaar al over de telefoon, vernamen verschillende media.
• Vicepresident Kamala Harris zegt “opgelucht” te zijn dat erger vermeden is. “We bidden voor hem, zijn familie en eenieder die gewond raakte en betrokken was bij deze zinloze schietpartij”.
• Oud-president Barack Obama sluit zich daarbij aan. Ook hij spreekt over opluchting en zegt dat we “dit moment zouden moeten gebruiken om ons opnieuw in te zetten voor beleefdheid en respect in onze politiek”.
• “Dergelijke gewelddaden bedreigen de democratie”, klinkt het bij Duits bondskanselier Olaf Scholz. Hij noemt de aanslag op Donald Trump “verachtelijk”.
• Jens Stoltenberg, secretaris-generaal van de NAVO, zegt dat hij “de aanval veroordeelt”. “Politiek geweld heeft geen plaats in onze democratieën”, meldt hij.
• Dochter Ivanka Trump dankt de Amerikanen voor hun “liefde en gebeden”. Ze is “dankbaar voor de veiligheidsdiensten (…) voor hun snelle en besluitvolle acties”. “Ik blijf bidden voor ons land. Ik hou van je, papa, vandaag en altijd”, besluit ze.
• De Republikeinse voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden Mike Johnson klinkt dan weer een heel stuk scherper. Hij eist een “volledig onderzoek” naar het doen en laten van de veiligheidsdiensten “Het Amerikaanse volk verdient het om de waarheid te kennen”, zegt hij. Johnson wil snel hoorzittingen organiseren in het Congres.
• Ook zoon Donald Trump Jr. klinkt strijdvaardig. In een post op X schrijft hij dat zijn vader “nooit zal ophouden met vechten om Amerika te redden.”