‘Geen loonsverhogingen, dan geen dividenden.’ Met de koppeling wil Vooruit-voorzitter Conner Rousseau de eigenaars van grote bedrijven treffen en een doorbraak in het geblokkeerde nationale loonoverleg forceren. Maar dividenden zijn niet alleen weggelegd voor de grote werkgevers. Ook gepensioneerden en werknemers bij bedrijven als Colruyt rekenen erop.
Een dividend is de winst die een vennootschap uitkeert aan haar aandeelhouders. Dat is niet belastingvrij, want de winstuitkeringen zijn onderworpen aan een roerende voorheffing van 30 procent. De dividenden zijn een vergoeding voor de kapitaalverschaffers, maar dat zijn niet altijd rijke bedrijfsleiders. Een overzicht van de vele maatschappelijke functies van het dividend.
1/ Alternatief voor spaarrente
Omdat de rente op spaarboekjes al enkele jaren historisch laag is, kwamen veel gepensioneerden en andere spaarders met de handen in het haar te zitten. De jaarlijkse rentebetaling viel zo goed als weg als extra appeltje voor de dorst. Velen zagen dividendaandelen, aandelen die er alles doen om elk jaar een mooi dividend uit te keren, als alternatief. Het gaat om bedrijven als Ageas of Elia. Het volstaat om eens naar de algemene vergaderingen van zulke bedrijven te gaan om te zien dat voor een grote groep kleine gepensioneerden het voorspelbare dividendenmanna een belangrijk thema is. Sommige bedrijven keren indien mogelijk ook een tussentijds dividend uit, zodat beleggers twee keer per jaar een vergoeding krijgen.
2/ Onzichtbare motor voor beleggingsfondsen
Volgens werkgeversorganisatie VBO belegt meer dan 40 procent van de Belgen zijn spaargeld direct of indirect in aandelen. Veel mensen staan er echter niet bij stil, omdat de aandelen en de dividenden onzichtbaar gestockeerd zitten in hun beleggingsfonds dat nog jaren loopt, of in hun pensioenfonds dat pas vanaf hun pensionering geld gaat uitkeren.
3/ Vergoeding voor ondernemers
Bij dividenden komen de uitkeringen van beursgenoteerde ondernemingen het vaakst in de media. Maar daarnaast zijn er ook winstuitkeringen door niet-beursgenoteerde ondernemingen, zowel grote familiale ondernemingen als de kleine zelfstandige om de hoek. Met speculatie of snel geldgewin heeft hun investering doorgaans niets te maken. De investeerders of ondernemers hebben hun geld aan een per definitie onzeker bedrijfsproject toevertrouwd en nemen daarmee risico’s. Het dividend kan gezien worden als een vergoeding daarvoor.
4/ Personeel als mede-eigenaar
In bedrijven als KBC of Colruyt is het personeel mede-aandeelhouder dankzij formules van financiële werknemersparticipatie. De redenering is dat als de werknemers mede-eigenaar zijn, ze zich ook meer betrokken zullen voelen om de bedrijfsdoelstellingen te halen. De werknemersparticipatie gaat in tegen de klassieke tegenstelling tussen loon voor arbeid en dividend voor kapitaal.
5/ Gatenvuller van de staatskas
Veel steden en gemeenten zijn afhankelijk van de dividenden die bijvoorbeeld grote energiebedrijven uitkeren om hun begroting te doen kloppen. Een dividendenstop zou dus ook die lokale besturen treffen. Ook de federale overheid is een belangrijke ontvanger van dividenden, onder meer van Proximus, Belfius en BNP Paribas. Als die bedrijven geen winstuitkeringen mogen doen, ontstaat er een gat in de schatkist.