Moskou wordt geconfronteerd met talrijke sancties van het Westen na de beslissing om Oekraïne binnen te vallen. Het land moest zich terugtrekken uit het Swift-banksysteem, waardoor Rusland geïsoleerd raakte van het mondiale financiële systeem. Dit heeft de Russische centrale bank ertoe aangezet om oplossingen te zoeken die bij de tijd passen.
Waar het op neerkomt: Terwijl de economie en de nationale munt blijven kelderen, zal Rusland volgende maand een proef starten met een digitale roebel, op voorwaarde dat het project wordt goedgekeurd door het Hogerhuis van het parlement.
- Het project zit al maanden in de pijplijn, maar is verschillende keren uitgesteld.
- Met deze digitale roebel wil de Bank van Rusland een “transparant en betrouwbaar” instrument aanbieden waarmee gebruikers “alle transacties kunnen volgen en uitgaven kunnen controleren”, aldus de Russische minister van Financiën Anton Silouanov in april 2023.
In detail: Verschillende Russische banken zijn betrokken bij het project.
- Het zal particulieren en bedrijven in staat stellen om digitale portemonnees te openen op het platform van de centrale bankinstelling en zal toegankelijk zijn via de verschillende betrokken banken.
- Particulieren zullen hun transacties in digitale roebels gratis kunnen uitvoeren, terwijl bedrijven een vergoeding van 0,3 procent moeten betalen.
Westerse sancties omzeilen
Met de invoering van een digitale roebel probeert Rusland de sancties te omzeilen die het Westen heeft opgelegd naar aanleiding van zijn invasie in Oekraïne.
- Rusland is niet alleen uitgesloten van het Swift-banksysteem, maar heeft ook te maken met betalingsbeperkingen van verschillende buitenlandse banken.
- Moskou heeft op deze sancties gereageerd door de handel in zijn nationale valuta met landen als China en India op te voeren.
- Dankzij hen is het effect van de westerse sancties minder groot dan de Verenigde Staten en Europa hadden gehoopt.
- De digitale roebel is daarom een antwoord op deze sancties. Hij zal ook worden “gebruikt voor grensoverschrijdende betalingen”, aldus de Russische minister van Financiën. Het is ook een middel om “inmenging van vijandige partijen in transacties met partners uit te sluiten”.
- Deze digitale munteenheid zou het land ook kunnen helpen bij zijn streven naar de-dollarisering.
Een wereldwijde trend
Afgezien van de westerse sancties maakt het Russische project deel uit van een bredere trend. Steeds meer landen willen een digitale versie van hun nationale valuta lanceren. Hiertoe behoren China, de Verenigde Staten en de Europese Unie.
- Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) werkt meer dan de helft van de centrale banken ter wereld aan digitale valuta.
- De voordelen van deze CBDC’s (Central Bank Digital Currency) – anders dan cryptocurrencies – zijn talrijk. Ze zouden met name de toegang tot bankdiensten verbreden, de efficiëntie van betalingen verbeteren, transactiekosten verlagen en fraude tegengaan.
- Anderzijds zijn er een hoop vraagtekens op vlak van privacy. Er wordt gevreesd dat CBDC’s gepaard zullen gaan met hogere surveillance, wat in landen met een gebrekkige democratie niet wenselijk is.
- Maar als deze digitale valuta’s een succes willen worden over de landsgrenzen heen, zullen de verschillende centrale banken moeten samenwerken en ze interoperabel moeten maken.
- In het huidige klimaat is het moeilijk voor te stellen dat de digitale roebel een belangrijke rol zal kunnen spelen op het internationale toneel. Rusland zou echter zijn overeenkomsten met zijn bondgenoten kunnen vernieuwen en transacties met de digitale versie van zijn nationale valuta kunnen opleggen.
(nd)
