Sommige beleggers hebben van het maken van catastrofale voorspellingen hun specialiteit gemaakt. We zouden ze kunnen uitlachen indien we hier niet met enkele grote namen uit de financiële wereld te maken hadden. Wanneer de muziek vrolijk van toon is, is het niet oninteressant om ook eens naar een ander deuntje te luisteren.

In het nieuws: Vorige week publiceerde Universa Investments (een hedgefonds dat ook bekend staat als de “Zwarte zwaan”, toegeschreven aan zijn beroemde adviseur, Nassim Taleb) een brief met catastrofale voorspellingen voor de markt.

• Mark Spitznagel, hoofdinvesteerder van het fonds, spreekt in een door de nieuwsdienst Bloomberg geziene brief aan beleggers van “de grootste tijdbom in de financiële geschiedenis”, onder de aandelenmarkt. Die zou volgens de investeerder een crash veroorzaken die erger is dan die van 1929.

De schuldenberg zal instorten

Waar het op neerkomt: We zijn op weg naar een schuldencrisis.

• De oorzaak van deze crash: de schuldenberg die onder de economie ligt, met name in de VS (31 biljoen dollar, ofwel 122 procent van het bbp), maar ook wereldwijd. De aanleiding van deze “schuldenzeepbel” was het accommoderende beleid van de centrale banken in de afgelopen jaren, met zeer lage of zelfs negatieve rentetarieven, legt de belegger uit.
• “De eens natuurlijke en gezonde correctie is in plaats daarvan een besmettelijk inferno geworden dat in staat is het hele systeem te vernietigen”, schrijft hij. “De wereld heeft vandaag gewoon te veel schulden, de schuldopbouw is te groot”.
• Volgens Spitznagel kan er gesproken worden over een slang die in zijn eigen staart bijt: naarmate de rente stijgt, wordt de schuldenlast groter, vooral voor leningen met variabele rente. Anderzijds beïnvloeden stijgende rentetarieven de inkomsten van bedrijven, waardoor ze minder geld hebben om hun schuld te betalen. Lagere inkomsten voor de bedrijven betekenen uiteindelijk minder belastingen voor de overheden, die zwaar in de schulden zitten.
• De periode na deze crash zal de “slowcession” zijn, voorspelt de expert – een periode van extreem trage groei die voor een recessie kan worden aangezien.

Niet de enige doemdenker

Niet alleen: Een enigszins extreme voorspelling van Spitznagel, vergeleken met de marktconsensus, die de economie steeds vaker een recessie ziet vermijden (of slechts een vrij milde vertraging ziet ondergaan). Maar Mark Spitznagel is verre van alleen.

• De beroemde “Dr. Doom”, Nouriel Roubini, drukt een soortgelijke visie uit. Hij waarschuwt regelmatig voor een “stagflatoire schuldencrisis”; een schuldencrisis die gepaard gaat met een periode van stagflatie, d.w.z. een stagnerende economie en hoge inflatie. Een nachtmerrie voor elke centrale bank, want het verhogen of verlagen van de rente zou een negatief effect hebben op de economie.
• Jeremy Grantham, die de bijnaam “Permabear” (voor permanente pessimist) draagt, beknibbelt ook niet op catastrofale voorspellingen. Vorig jaar noemde hij de aandelenmarkt bijvoorbeeld een “zeepbel erger dan 2000” en een “superbel klaar om te barsten”. Eerder deze week waarschuwde hij dat de S&P 500 met 50 procent zou kunnen dalen op de beurs.
• Michael Burry maakte in 2007 naam door in te zetten op de Amerikaanse huizenmarkt, die later effectief instortte. Sindsdien staat hij bekend als ‘The Big Short’. In 2021 waarschuwde hij voor de “moeder van alle crashes” (2022 was een slecht jaar, maar ook niet de slechtste in de geschiedenis). Later beschreef hij de markt als “een neerstortend vliegtuig”. Begin dit jaar kwam hij weer tevoorschijn, maar op een veel minder metaforische manier. Met een korte tweet: “Sell”. Met andere woorden, doe alles weg voor de ineenstorting.

Een pessimistische visie, maar niet zonder belang

Uitzoomen: Een grote overwinning.

• Een hedgefonds is een fonds dat normaal gesproken een afdekking biedt in tijden van economische tegenspoed. In 2022 bijvoorbeeld deden sommige fondsen het beter dan de markt na een periode van zwakte.
• De implosie van de markt en de economie, die Spitznagel voorspelt, zou dus gunstig kunnen uitpakken voor het fonds. Hij maakt er geen geheim van: hij berekent dat het rendement van het fonds meer dan 400 procent zou bedragen als de S&P 500 in één maand 10 procent zou verliezen. Bij een daling van meer dan 30 procent zou het rendement meer dan 10.000 procent bedragen (winst op basis van short selling of andere hefboomeffecten).
  • Over het jaar 2022 heeft de vlaggenschipindex van Wall Street bijna 20 procent verloren, maar de belangrijkste belegger maakt niet bekend hoeveel hij met deze daling heeft gewonnen.

(fjc/mah)