Volgens de projecties in een nieuwe studie in het toonaangevende wetenschappelijk tijdschrift The Lancet, bereikt de wereldbevolking een piek in 2064 met 9,7 miljard mensen. Daarna zou de populatie geleidelijk aan dalen. Op het einde van deze eeuw, zouden we nog ‘slechts’ met 8,8 miljard zijn.
De voorbije decennia groeide de wereldbevolking aan tegen een duizelingwekkende snelheid. In 70 jaar verdriedubbelde het aantal mensen op aarde: van 2,5 miljard wereldburgers in 1950 naar 7,7 miljard in 2020.
Laag vruchtbaarheidscijfer
Maar doordat contraceptie steeds toegankelijker wordt, en vrouwen wereldwijd meer kansen krijgen om een opleiding te volgen, zal het vruchtbaarheidscijfer de komende decennia overal ter wereld afnemen.
In Europa is het vruchtbaarheidscijfer vaak al te laag om de bevolking te hernieuwen louter door middel van geboortes. Om dat te bekomen moet elke vrouw gemiddeld 2,1 kinderen ter wereld brengen. In België worden 1,69 kinderen geboren per vrouwelijke inwoner, en dat is een de hoogste vruchtbaarheidscijfers van het continent.
Tegen 2100 zien landen zoals Italië, Spanje en Japan hun bevolking zelfs krimpen tot de helft. Momenteel vergrijst de bevolking van die landen aan sneltempo, met meer bejaarden dan kinderen.
Groei tot 2064
Ondanks de dalende vruchtbaarheid blijft de bevolking op het Europese continent aangroeien. Dat is dankzij de immigratie, die onze actieve bevolking versterkt. In Afrika en het Midden-Oosten is er geen tekort aan geboortes. Het vruchtbaarheidscijfer is er twee tot drie keer zo hoog als in Europa.
Volgens de projecties is tegen het einde van de eeuw iets minder dan helft van de wereldbevolking Afrikaans.
Vergrijzende bevolking
Er komt echter een dag dat ook op het Afrikaanse continent het vruchtbaarheidscijfer zal dalen. In 2100 zullen vrouwen in 183 van de 195 landen minder dan 2,1 kinderen baren. Op dat moment zullen er wereldwijd meer overlijdens zijn dan geboortes, wat een daling van de wereldbevolking zal inzetten.
Het aantal bejaarden zal dan uiteraard ook stijgen, wat onvermijdelijk het economisch evenwicht aantast. ‘Er zullen meer mensen zijn doe overheidssteun nodig hebben, in de vorm van sociale zekerheid of als ziekteverzekering, en minder mensen die belastingen betalen’, legt Dr Christopher Murray, hoofdonderzoeker van de studie in The Lancet, uit aan de Amerikaanse nieuwszender CNN.
We worden vandaag al geconfronteerd met de eerste gevolgen van het dalend geboortecijfer. Kijk maar naar de moeilijke debatten over pensioenhervorming in heel wat Europese landen, inclusief het onze. Maar uiteindelijk zal ons volledige sociaal systeem op de schop moeten in de komende decennia.