De Poolse aanval tegen kritische media

Vrijdag keurde het Poolse parlement een omstreden mediawet goed. De controversiële wet verbiedt het uitzendrecht voor zenders die eigendom zijn van niet-Europese mediagroepen. Daarmee zet de Poolse regering TVN24 schaakmat, een kritische nieuwszender die eigendom is van de Amerikaanse mediagroep Discovery.

Waarom is dit belangrijk?

De Poolse regering, geleid door de conservatief-rechtse partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS), voert een jarenlange strijd tegen kritische media. De regeringspartij transformeerde de openbare omroep in een staatsomroep waar weinig ruimte voor kritiek geduld wordt. TVN24 is een commerciële nieuwszender die zich sterk kritisch uitlaat tegenover PiS. De wet wordt als een flagrante overtreding van de persvrijheid gezien.

Zure relatie tussen Washington en Warschau

De goedkeuring van de wet zal de relaties tussen Polen en de Verenigde Staten aanzienlijk doen verzuren. De Poolse overheid dwingt de Amerikaanse mediagroep Discovery namelijk tot de verkoop van hun aandeel in de Poolse commerciële televisiezender. Discovery is de enige mediagroep die aan de criteria uit de wet voldoet om tot de verkoop van aandelen over te gaan. De regeringspartij PiS kan nog aardig wat lessen in subtiliteit volgen.

“De Verenigde Staten zijn enorm verontrust over de goedkeuring van deze wet. Dit ondermijnt de vrijheid van meningsuiting, verzwakt de persvrijheid en schaadt het vertrouwen van investeerders”, reageert de woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, Ned Price.

Ook de Europese Commissie laat weten de wetgeving te veroordelen: “Eens dit wetsvoorstel ingevoerd wordt, zal de Commissie zonder twijfel actie ondernemen tegen elke overtreding van de EU-wetgeving”, zegt Věra Jourová, vicevoorzitter van de Europese Commissie, in een statement. Het is niet de eerste keer dat de Poolse regering onder vuur komt wegens het niet naleven van de EU-wetgeving.

Fragiele democratie

Onder het bestuur van PiS is de gezondheid van de Poolse democratie er volgens internationale waarnemers stevig op achteruitgegaan. Uit een rapport in november van adviesbureau Verisk Maplecroft, blijkt dat de Poolse rechtsstaat de diepste tuimeling in de ranglijst van meest democratische landen maakte. Dat komt door de oprichting van een tuchtcollege voor rechters waardoor de overheid rechters kan beboeten of zelfs ontslaan.

PiS beschikt trouwens over een vrij krappe meerderheid in het parlement. Een eerdere stemming over de wet kon door de senaat tegengehouden worden. Vervolgens liet de Poolse regering de wet een tijd voor wat het was wegens te controversieel. Vrijdag kwam het geheel onverwacht toch tot een stemming en werd de wet goedgekeurd.

De oppositie wijst naar de goedkeuring van de wet als een afleidingsmanoeuvre. De inflatie in het land haalt volgens economen een recordpeil van 7,8 procent. Daarbovenop zien Poolse gezinnen hun energiefactuur de pan uit rijzen. Volgens de oppositie dient deze controversiële wet als bliksemafleider voor de grotere problemen waar de bevolking mee geconfronteerd wordt.

Meer