Facebook heeft dinsdag een nieuw digitaal betaalmiddel genaamd Libra aangekondigd. Het gaat om een cryptovaluta waarmee bedrijven en eindgebruikers vanaf 2020 allerlei zaken moeten kunnen betalen.
In De Afspraak gaf Econopolis-baas Geert Noels duiding bij de lancering:
De Libra is een digitale korfmunt
“Het is in feite een korfmunt. Een munt die gemaakt wordt door een mandje van andere munten (euro, dollar, yen, pond). In dat opzicht is het geen nieuwe, exotische munt zoals de Bitcoin, waarvan je niet weet wat de waarde is. De waarde van de Libra zal bepaald worden door een korf van stabiele andere munten.”
De libra wordt een digitale munt. Noels: “Ze koppelen oude inzichten over wat een stabiele munt moet zijn aan nieuwe inzichten hoe je best zulke munten verhandelt en het vertrouwen in die munt bewaart.”
De munt moet het voor Facebookgebruikers gemakkelijker maken om online aankopen te doen en geld over te schrijven, zonder dat ze daarvoor een beroep moeten doen op hun bank. Maar zullen we dan straks allemaal betalen via Facebook en Whatsapp?
Een enorm potentieel
Noels: “De betalingsmanier zal verschillen. Wij denken nu nog in klassieke termen van bankkaarten. Oude bedrijven als Visa en Mastercard zitten mee in het consortium, klassieke banken niet. Heel opmerkelijk. Ook bijvoorbeeld Uber, Lyft en Booking.com hebben zich daar al aan gekoppeld. Dat wil zeggen dat zij hun platformen of transacties potentieel kunnen inbrengen waardoor die munt potentieel door heel veel mensen gebruikt kan worden. En dat is vrij nieuw, zelfs bitcoin was een relatief marginale munt die in bepaalde niches gebruikt werd.”
Wie niet aan het project deelneemt zijn Apple, Amazon, Google en… de banken. Dat zegt misschien meer over de Libra, dan wie er wel aan deelneemt, want dit zijn bedrijven die de Libra echt stokken in de wielen kunnen steken.
De bankenlobby in actie
Noels besloot dan ook door te stellen dat de Libra ongetwijfeld tegenkanting gaat krijgen vanuit de bankenwereld. “”Facebook onderschat misschien de lobby van de financiële sector die er nu gaat komen. Die zal nu druk zetten op Facebook om het bedrijf op te splitsen of zal allerlei onfrisse praktijken over privacy naar voren brengen. Google bijvoorbeeld heeft een wereldwijde bankenlicentie, maar de enige reden dat ze niet echt bankdiensten uitrollen, is de schrik voor de lobby.”
5 grote problemen rond de introductie van de Libra:
Wie niet tot de bankenlobby, maar tot de digitale sector behoort, is de Fransman Gilles Babinet. Hij is vice-voorzitter van de Franse Conseil du Numérique. Babinet waarschuwt in de krant Libération voor de introductie van de Libra.
“Men kan niet zomaar een betalingssysteem lanceren dat op termijn 2,5 miljard mensen kunnen gebruiken, zonder dat grondig met alle betrokken partijen te bespreken, de verschillende natiestaten om te beginnen.”
- Het aantal betrokken gebruikers. We hebben het hier niet over de lancering van een of andere kredietkaart. We spreken over een munt die onmiddellijk door 2,5 miljard bestaande gebruikers kan worden verhandeld. Dat zijn er potentieel acht keer meer dan mensen die dagelijks met euro of met dollar betalen.
- De associatie tussen een sociaal netwerk en een betalingssysteem. Op termijn kunnen deze netwerken ‘sociale kredieten’ toestaan. Zoals dat in China het geval is, waar men slecht gedrag bestraft.
- Het kredietrisico. Kan Facebook morgen leningen en kredieten beginnen toe te staan? Krediet is de smeerolie van ons globaal economische en monetair systeem. Wat met de landelijke regelgeving?
- Aan het initiatief zit zonder twijfel een politieke dimensie. Peter Thiel, die in de raad van bestuur van Facebook zetelt, maakte er bij de lancering van zijn betalingssysteem PayPal geen geheim van dat hij de natiestaten buitenspel wilde zetten.
- Facebook heeft al meermaals bewezen onbetrouwbaar te zijn. In een opiniestuk van 2 Capco-consultants dat dinsdag in De Tijd verscheen staat te lezen dat “Facebook ondertussen ook benadrukte dat de data en financiële informatie van de gebruikers volledig privé zal blijven en nergens gedeeld of gebruikt zal worden voor commerciële doeleinden.” Alsof zulke belofte voor de heer Zuckerberg ook maar enige betekenis heeft.
De politiek in actie
De grootste barrière zal waarschijnlijk de politiek zijn. Facebook heeft vele regelgevers geconsulteerd vooraleer het project op te starten. Die hebben hun ‘voorzichtig akkoord’ gegeven. Maar wie een digitale portemonnee beheert zal zich aan de nationale regelgeving moeten aanpassen. Zoals de regels tegen het witwassen van zwart of misdaadgeld. Of tegen de financiering van terrorisme.
Calibra, dat vanaf dag 1 en dankzij zijn integratie in Whatsapp en Messenger de dominante digitale portemonnee zal zijn, zal onmiddellijk de concurrentiewaakhonden uit hun hok jagen. Die bekommernissen kunnen verdwijnen eens de munt groeit en decentraliseert. Dan blijven de vraagtekens omtrent financiële stabiliteit. Het succes van de Libra is dus niet gegarandeerd. Maar de Libra zou opmerkelijk genoeg wel eens aan de basis kunnen liggen van de ‘long overdue’ regulering van Facebook zelf.
