Over de maanlanding zijn bibliotheken volgeschreven, maar wat zagen de twee eerste mensen die voet zetten op de maan? Hier zijn de eigen woorden van Armstrong en Aldrin over hun voor de mensheid historische exploot.
Neil Armstrong: ‘De geweldigste herinneringen heb ik aan wat we met onze eigen ogen gezien hebben. Van alle grootse vergezichten die we hadden, heeft er één het meest indruk op mij gemaakt: we waren op weg naar de schaduw van de maan, en vlogen door haar eigen schaduw. We waren nog duizenden kilometers van de maan verwijderd, maar toch wel zo dichtbij dat we door ons ronde raam bijna alleen nog maar de maan zagen. Ze stond vanuit onze positie in eclips met de zon, en de corona van de zon was rond de maanschijf zichtbaar als een gigantisch, lensvormig of schotelvormig licht, met een breedte van een paar keer de doorsnede van de maan. Dat was al schitterend, maar de maan zelf was nog indrukwekkender. We bevonden ons in de schaduw van de maan, dus er werd geen deel van de maan door de zon verlicht. Ze werd alleen door de aardschijn verlicht. De maan leek daardoor blauwgrijs en het hele tafereel zag er overduidelijk driedimensioneel uit.’
‘Ik was me er echt van bewust, visueel van bewust, dat de maan een bol is en geen schijf. Het leek bijna alsof ze ons wilde laten zien dat ze rond was, in vorm gelijkend op onze aarde, als een soort welkom. Ik wist zeker dat ons een gastvrije ontvangst wachtte. (…)’
(Na de landing) ‘De lucht is er zwart, echt waar. Een heel donkere lucht. Maar toen we uit het raampje keken, leek het meer op daglicht dan op duisternis. Het is raar om te zeggen, maar het oppervlak zag er warm en uitnodigend uit. Het was het soort situatie waarin je zin hebt om in je zwembroek naar buiten te gaan om een beetje zon op je huid te krijgen. Vanuit de cockpit leek het oppervlak tarwekleurig. Dat is moeilijk staande te houden, want toen ik later het materiaal in mijn handen hield, was dat allerminst gelig of bruinig. Het was zwart, grijs, enzovoort. Het moet dus een soort lichteffect geweest zijn, maar vanuit het raam leek het veel meer op licht woestijnzand dan op zwart zand.’
Edwin E. Aldrin (vanop de maan): ‘De blauwe kleur van mijn laarzen is nu volkomen in een kleur veranderd – ik weet niet hoe ik die kleur precies moet omschrijven, behalve als grijsachtig-cacaokleurig getint. Het lijkt het grootste stuk van het lichtere deel van mijn laars te bedekken, heel fijne deeltjes …’
(Later) ‘De maan was een heel natuurlijke en prettige omgeving om in te werken. Ze had veel van de voordelen van de afwezigheid van zwaartekracht, maar was op een bepaalde manier toch minder eenzaam dan Zero-G, waar je altijd goed op het beveiligen van bevestigingspunten moet letten om iets als een hefboomwerking te krijgen. Met een zwaartekracht van een zesde had je op de maan duidelijk het gevoel ergens te zijn. Toen we onze proefnemingen op het oppervlak uitvoerden, moesten we dingen als touwen, bevestigingsmateriaal en dergelijke kwijt zien te raken. Een aantal daarvan stuurden we met een tikje op pad. De voorwerpen bleken zich met een langzame en luie beweging te verwijderen. Als iemand zou proberen om in die atmosfeer een honkbal heen en weer te gooien, dan zou hij in het begin moeite hebben om zich aan die trage en luie beweging aan te passen. Hoewel ik denk dat het best snel zou lukken. (…)’
‘Geur is een heel persoonlijk iets, maar wat mij betreft, hing er een heel duidelijk luchtje aan de maanmaterie – penetrant, als van kruit of ongebruikte slaghoedjes van kogels. We namen een aardige hoeveelheid maanstof mee terug, zowel op onze pakken en laarzen als op de transportband die we gebruikten om dozen en apparatuur terug aan boord te brengen. Maar die geur was ons meteen opgevallen.’
