De door vele schandalen geplaagde FIFA wil een algoritme introduceren dat meer controle en transparantie moet bieden omtrent de transfersom van voetballers.

De wereldvoetbalbond FIFA wil de transfersommen van voetballers gaan vastleggen via een algoritme. Zo’n berekeningsmethode voor voetbaltransfers bestaat al langer en ze werd in 2011 voor de eerste keer aan toenmalig FIFA-baas Sepp Blatter aangeboden. Hij was niet geïnteresseerd.

Het model van het CIES Football Observatory

Zijn opvolger Gianni Infantino (foto boven) denkt daar anders over. “De perceptie bestaat vaak dat er iets vreemds gebeurt bij dit soort toptransfers. Wanneer op een maand of twee miljarden euro van eigenaar veranderen, moet we ervoor zorgen dat alles netjes gebeurt. Het wordt tijd om de zaken serieus te herbekijken en voor wat meer transparantie te zorgen”, zei hij daarover een tijd geleden in een interview met het persbureau Reuters.

In november vorig jaar richtte Infantino dan een werkgroep op met als opdracht een algoritme te ontwikkelen dat bruikbaar is in een markt waar jaarlijks ruim 6 miljard euro in omgaat. Hij deed daarvoor een beroep op de Zwitser Raffaele Poli, die sinds 2005 het CIES Football Observatory in het Zwitserse Neufchâtel leidt. Samen met zijn collega’s Loïc Ravenet en Roger Besson had Poli al in 2010 een algoritme ontwikkeld dat op een wetenschappelijke manier de prijs van een voetballer berekent.

Om aan de vraag van de FIFA te voldoen bestudeerden ze de details van bijna 5.000 transfers die tussen juli 2011 en juni 2018 werden gemaakt. De database die daaruit werd ontwikkeld wordt nu ook na elke mercato geactualiseerd.

© Getty Images

Algoritme berekende waarde Cristiano Ronaldo op 103 miljoen, Juve betaalde 100…

Voor elke voetballer wordt een fiche ontworpen die rekening houdt met het niveau van de club die geïnteresseerd is in de aankoop en die de waarde van een speler in sommige gevallen kan verdubbelen. Daarna wordt de speler gequoteerd op liefst 30 variabelen, die elke week worden bijgewerkt. Het gaat dan om doelpunten, assists, het resultaat van de club waar hij actief is, zijn selecties voor de nationale ploeg, de competitie waarin hij speelt, de de duur van zijn contract, etc… Dat het algoritme werkt moet blijken uit het feit dat het tijdens de voorbije zomermercato in meer dan 75% van de gerealiseerde transfers de uiteindelijke verkoopprijs correct kon voorspellen. Een voorbeeld: aan het einde van vorig seizoen waardeerden de Zwitsers Cristiano Ronaldo op 103,4 miljoen euro. Juventus heeft 100 miljoen euro voor de speler betaald.

De sportrechtbank TAS heeft het model van Poli en zijn collega’s enkele jaren geleden al gebruikt in een geschil omtrent een reeks commissies die bij transfers werden betwist. Ook clubs als Chelsea, Benfica en Manchester City doen regelmatig een beroep op de diensten van de Zwitser.

© Getty Images

Eindelijk wat transparantie bij de FIFA?

De hernieuwde interesse van de door vele schandalen geplaagde FIFA mag dan ook niet verwonderen. Het algoritme wil meer controle en transparantie bieden omtrent de transfersom, maar wil ook de commissies van de tussenpersonen beperken en de betalingen aan de verschillende partijen in kaart brengen. De introductie van zo’n  algoritme wordt nu opgenomen in een voorstel met betrekking tot de hervorming van het transfersysteem, dat later dit jaar zal worden voorgelegd aan de algemene vergadering van de FIFA.

Een tweede voorstel van de werkgroep betreft een solidariteitsfonds dat in werking zou treden wanneer clubs bedragen betalen die boven het door het algoritme vastgestelde prijs liggen. Wanneer een speler 100 waard is, maar de aankopende club bereid blijkt 150 te betalen, zou de 50 worden verdeeld tussen clubs waar de speler zijn jeugdopleiding genoot.

Twijfels over sommige berekeningen

Ook de makelaars lijken niet afkerig van het model, dat speculatie kan verhinderen en voor alle betrokken partijen duidelijkheid creëert. Toch bestaan er ook nog twijfels over sommige berekeningen. Het algoritme kan bijvoorbeeld moeilijk rekening houden met de emotioneel labiele spelers. Ook zeer jonge spelers of voetballers die aantreden in niet-Europese competities en waarvoor weinig gegevens voor handen zijn, blijven een probleem.

Poli geeft het voorbeeld van de jonge Braziliaanse aanvaller Vinicius, die volgens het algoritme 14 miljoen waard was, maar voor wie Real Madrid 40 miljoen heeft neergeteld. Wat betreft de meest spraakmakende transfer van de voorbije jaren – die van Neymar van FC Barcelona naar PSG – zat het algoritme wel in de buurt. Zijn prijs werd op 210 miljoen geschat en de Parijse Qatarezen telden 222 miljoen voor hem neer. Een foutmarge van minder dan 5%.

© EPA