3 miljoen euro mag hij op zijn bankrekening bijschrijven elk jaar, onze bondscoach. Het is eigenlijk niet te geloven, mocht het niet zo beschamend zijn. 42.000 goed menende supporters trachtten er vorige vrijdag tegen Nederland de moed in te houden terwijl de ploeg collectief verdronk. De redenen hiervoor zitten zeer diep en zijn eigenlijk bijna onmogelijk op te lossen. 

Vorig jaar publiceerden we al het artikel ‘Waarom de Rode Duivels nooit een groot tornooi zullen winnen’, na het verlies tegen Italië op het EK in de kwartfinale. Het werd meer dan 150.000 keer gedeeld. Toen al voelden we allemaal aan dat we onszelf illusies maakten. Want nooit zouden we een beker binnenhalen met deze met voorsprong beste generatie.

Want laten we dit niet vergeten. Die gouden generatie is alleen maar vergelijkbaar met de Spaanse armada die iedereen op een hoopje speelde in de periode 2008-2012 en de Nederlandse geniale brigade van de jaren ’70.  Er zijn ploegen die met enkel supertalent Kevin De Bruyne al boven zichzelf zouden stijgen. Maar de redenen voor ons falen hebben niets te maken met voetbalvaardigheden of tactische beslissingen.

De kranten en sportsites laten hun analisten nu hun gal spuwen over de wanprestatie tegen de Nederlanders. Het zou te maken hebben met te veel wedstrijden, onzekerheid in de defensie, experimenten met spelers op andere plaatsen op het veld en ga zo maar door. Dit zijn klassieke analyses die gebaseerd zijn op voetbalinzichten die er vandaag niet toe doen. Want de ware redenen voor deze wanprestatie hebben niets te maken met voetbalvaardigheden of tactische beslissingen. Met wat dan wel? Het falen heeft alles te maken hebben met psychologie, gedrag, strategie en leiderschap. 

Waar is het Heilige Vuur?

Met stip op één is het ontbreken van de motivatie om, wat het ook moge kosten in menselijke opoffering, alles te halen uit jezelf. Voor je team en voor je land. Onze toppers weten niet waarom ze het EK of WK willen winnen. Is het voor hun land, voor zichzelf, of voor hun Spaanse coach? 

Niemand die het echt weet.  Er Is een vaag concept dat de bond ooit lanceerde dat deze generatie gewoon de beste is en dan ook alle prijzen verdient. Leg dit echter even uit aan Chiellini, Kane of Eriksen die nog liever sterven voor hun land, dan zich neer te leggen bij een verlies.

Het Heilige Vuur brandt bij hen nu éénmaal minder hard als bij de spelers uit Italië, Nederland, Denemarken of Oekraïne. Die sterven bij wijze van spreken nog liever op het veld om de eer van hun land te verdedigen. De fameuze ‘Why ‘ontbreekt, een concept dat managementgoeroe Simon Sinek lanceerde om aan te geven dat het ‘Waarom’ cruciaal is om te slagen als bedrijf, het geloof in een missie die hoger is dan jezelf.

Dit heeft voor een stuk te maken met de unieke structuur van ons land. Voor een stuk, want de Rode Duivels in de jaren ’80 en vooral de Red Lions hebben aangetoond dat je die fierheid voor het land kan cultiveren. Ze leerden zelfs het volkslied dat hen symbolisch en gevoelsmatig herenigt als één team. Dit is zeker geen gemakkelijke oefening maar ze is essentieel om de volle 90 minuten in elke match van het tornooi te blijven strijden.

Wat is nu de strategie eigenlijk?

Verder is de strategie allesbehalve helder. Roberto Martinez – de eeuwige optimist – hobbelt maar wat van het ene doel naar het andere, van het EK naar het WK en dan nog eens de Nations League. Echte toppers weten wat het finale doel is, de ‘BHAG’, de ‘Big Hairy Audacious Goal’- waarvoor ze allen willen strijden en waarvoor alles moet wijken tot het is bereikt. Iets wat onze Red Lions – figuurlijk – op hun voorhoofd hadden laten tatoeëren. Ze moesten kost wat kost Olympisch kampioen worden, wat ook de opoffering was en welke obstakels ze daarvoor moesten overwinnen. En dit voor een natie die tien jaar eerder een lilliputter was in deze mondiale sport. Het blijft met voorsprong de strafste teamprestatie ooit.  

Als de strategie helder is, kan bijvoorbeeld de Nations League puur als training worden gezien om het ideale team samen te stellen voor het WK …. Of kan er eerst en vooral gezocht worden naar een echte leider voor het team.

Wie is de leider van het team?

Want dat is het derde en grootste probleem vandaag. We hebben op het veld geen leider die het team dirigeert, strategisch meedenkt, die de vastgelegde tactiek beschermt en uitvoert en ervoor zorgt dat de troepen bij een tegenslag niet uit balans geraken. We hebben geen speler die de middelmaat niet kan tolereren en die ervoor zorgt dat het hele team het beste uit zichzelf haalt. Die kapitein die we missen is alvast niet Eden Hazard die de aanvoerdersband kreeg. Eerder als een soort ereteken dan voor zijn competenties.  Hazard is veel meer die kunstenaar, dat creatieve genie dat ons telkens verbaast, maar hij is zeker geen leider. 

Het is in voetbal de meest onderschatte plaats die er is. Een ploeg wordt niet langs de zijlijn gedirigeerd. Coaches worden dikwijls overbetaald en trachten in de plaats van de kapitein beslissingen te nemen en de wedstrijd te leiden langs de kant maar dat is één grote misvatting. Het is aan de kapitein OP HET VELD  om zijn troepen te leiden zoals een top CEO dit doet in een bedrijf.  

Coaches zijn wel nodig om dat Heilige Vuur aan te wakkeren, een leider van de ploeg te vinden en samen met hem een strategie te bepalen, 3 vlakken waar onze bondscoach nul op het rapport krijgt. Als hij die 3 doelen had kunnen waarmaken was die 3 maal 1 miljoen euro goed besteed geld.

Waar is onze Puyol, Cruyff of Beckenbauer?

We missen een Carles Puyol die Barcelona in zijn gloriedagen- tussen 2008 en 2014 – naar ongekende hoogte bracht en het toporkest dirigeerde in combinatie met artiesten als Xavi, Iniesta en natuurlijk Messi. Zonder het charisma en de onwrikbare wil van Puyol bleek de magie van Messi vanaf 2015 voor de blaugrana niet meer te werken. Want net zoals Hazard is Messi evenmin een natuurlijke leider. 

Wat was Manchester United zonder Eric Cantona of Roy Keane die de troepen vooruit stuwden, zelfs als ze geleid werden door Alex Ferguson, de beste voetalmanager in de geschiedenis? Ferguson wist zeer goed dat een echte leider cruciaal was op het veld.  

We ontbreken het talent van een strategisch onovertroffen Johan Cruijff, die het Nederlandse team en Ajax aanstuurde, of een stille maar standvastige leider als Andrea Pirlo, die met een hoop middelmatige maar o zo gedreven Italiaanse spelers het maximum uit zijn ploeg haalde. Evenmin hebben we een Franz Beckenbauer die het Duitse team volgens zijn script regisseerde.

Het gebrek aan een heldere strategie en doel, het Heilige Vuur dat bij onze Duivels eerder een waakvlam is en het gemis aan een inspirerende leider die op het veld zijn troepen op sleeptouw neemt, maken dat zij voor een bijna onmogelijke opgave staan om op een prijs te winnen.

De Grootste ploeg aller tijden? Net niet

In het boek ‘Topsporters zijn CEO’s’ hebben we deze analyse in haarfijn gedetailleerd. We hebben dit drama voorspeld op basis van een diepgaande analyse van de allerbeste teams en sporters die er ooit zijn geweest en hebben dit verwerkt in de GROOTSTE ALLER TIJDEN FORMULE.

Zij hebben allemaal dezelfde kenmerken die hen tot toppers maakt. Superkampioenen zijn een speciaal ras. Niet alleen brandt bij hen permanent het Heilige Vuur, zijn ze begiftigd met groots talent en hebben ze een onevenaarbare weerbaarheid en doorzettingsvermogen. Maar ze zijn bovenal échte leiders. Zoals CEO’s topsporters zijn, moeten vandaag topsporters de eigenschappen hebben van een CEO.  

Bij onze Rode Duivels merken we dat er heel wat gaten zijn als je de ‘Grootste-Aller-Tijden’-formule toepast. En dat zal in de voetbalgeschiedenis ingaan als de grootste gemiste kans ooit. 

Xavier Verellen is auteur en ondernemer. Zijn recente boek ‘Topsporters zijn CEO’s’, dat aantoont dat leiderschap het verschil maakt tussen kampioenen en superkampioenen, is te koop in de Standaard Boekhandel of online via https://topsporterszijnceos.businessam.be/