Het was alweer vier maanden geleden dat de Amerikaanse president Joe Biden had gebeld met zijn Chinese tegenhanger, Xi Jinping. Genoeg stof om over te praten alleszins: de oorlog in Oekraïne, de haperende toeleveringsketens of de stijgende inflatie, om van de kwestie-Taiwan maar te zwijgen. Hoog tijd voor een babbeltje tussen de twee wereldleiders dus.
1. Speel niet met vuur, de één-Chinapolitiek is heilig
De belangrijkste kwestie die op tafel lag was uiteraard Taiwan, het land dat de VS zo nauw aan het hart ligt. Recent sprak Nancy Pelosi, de 82-jarige voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, de wens uit om de eilandstaat in augustus te bezoeken. Dit was dik tegen de zin van Xi, die heilig gelooft in de één-Chinapolitiek: enkel zijn Volksrepubliek China is het echte China, de Republic of China, beter bekend als Taiwan, zijn neppers.
Als Pelosi Taiwan bezoekt, wordt dat de eerste keer in 25 jaar tijd dat iemand met die positie (ze wordt gezien als de tweede in lijn na de president en vicepresident) de niet door China erkende staat bezoekt. De nervositeit hing al enkele dagen in de lucht, en binnen de Amerikaanse politiek opperden heel wat stemmen dat ze haar bezoek maar moest annuleren. Pelosi wil echter van geen wijken weten.
De videocall tussen Biden en Xi moest dus uiteraard dienen om Xi wat op zijn gemak te stellen, en ervoor zorgen dat die laatste geen escalatie zoekt. Hoewel het gesprek gemoedelijk verliep en Biden de zorgen van Xi probeerde weg te nemen, lukte dit niet volledig. Achteraf citeerde het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken, gecontacteerd door persbureau Reuters, president Xi: “Wie met vuur speelt zal sterven. Het is te hopen dat de VS dit beseffen.”
Over Taiwan zullen beide wereldnaties van mening blijven verschillen. Xi hekelt de Taiwanese onafhankelijkheid en de rol die het land stilaan speelt buiten zijn eigen landsgrenzen. De VS blijft een bondgenoot van de eilandstaat en werd daar na het gesprek met Xi uitvoerig voor bedankt door het Taiwanese ministerie voor Buitenlandse Zaken.
Communicatie is key
Het gesprek diende echter niet alleen om de kwestie-Taiwan uit te klaren: in het gesprek, dat twee uur en zeventien minuten duurde, werd heel wat besproken. De wereld gooit namelijk nog heel wat andere problemen richting de beide naties, onder meer Covid en de daaropvolgende problemen met de toeleveringsketen van heel wat producten. Deze kwestie werd besproken, net als de klimaatverandering, het beschermen van de wereldwijde voedselketen, gezondheidszorg en de strijd tegen drugs. En passant werd ook de oorlog in Oekraïne kort besproken.
Biden hoopt vooral dat de samenwerking met China om deze deelaspecten gezamenlijk te bestrijden of te verbeteren enkel maar wordt aangesterkt door het gesprek. Dat de heikele kwestie Taiwan even geparkeerd wordt is uiteraard mooi meegenomen.
Face-to-face is toch beter
Het gesprek diende vooral om de relaties tussen Xi en Biden terug nieuw leven in te blazen. Xi weigerde tijdens corona namelijk naar het buitenland af te reizen, en ook nu nog zit een buitenlands tripje er voor de 69-jarige leider niet in. Zo ontmoette hij Biden, die sinds 20 januari 2021 president is, nog nooit in het echt. Sinds februari 2022 spraken de wereldleiders wel al vijf keer, maar telkens via telefoon of videocall.
Zijn tien jaar oudere Amerikaanse tegenhanger ziet een reisje echter wel zitten: om ervoor te zorgen dat de relaties tussen beide heerschappen ook in de toekomst bewaard blijven en wie weet nog versterkt worden, wil Biden binnenkort een real life ontmoeting organiseren. Zo hoopt Biden om een persoonlijke band te bouwen met Xi, waardoor een echte confrontatie minder waarschijnlijk is. “Dit is de soort relatie-verzorging waar president Biden hard in gelooft, zelfs met landen waarmee je duidelijke verschillen hebt”, werd John Kirby, coördinator communicatie voor de Nationale Veiligheidsraad, geciteerd door CNN.
Een datum voor de reis werd nog niet op de agenda geprikt, maar de maand november biedt wel mogelijkheden. Dan vinden in Azië een serie topontmoetingen plaats, onder meer de G-20-top in het Indonesische Bali en de Azië-Pacifische Economische Samenwerking (APEC) in Bangkok, de hoofdstad van Thailand. Een meeting tussen Biden en Xi kan dan ook vastgelegd worden in de marge van de ontmoetingen.
(as)
