Communiceren doe je op inhoudsniveau, maar vooral op relatieniveau. Bij communicatie op inhoudsniveau zeggen we in concreto waar de boodschap over gaat. Hiervoor gebruiken we onze woordentaal. De feitelijke inhoud van een boodschap wordt dus overgebracht door woorden. Die hebben nu eenmaal min of meer een eenduidige betekenis. Als ik het bijvoorbeeld heb over een brug of over een auto dan weet u als lezer heel goed wat ik daarmee bedoel.
Communicatie op relatieniveau, is de communicatie die gevormd wordt door onze lichaamstaal (vooral gezichtsuitdrukking). Op relatie- of betrekkingsniveau geven we dus aan hoe we in relatie staan met de ontvanger van de boodschap en wat we precies met onze boodschap bedoelen. Belangrijk is dat die twee met elkaar in overeenstemming zijn anders komt de boodschap niet goed over of werkt die zelfs averechts.
Een voorbeeld: stel dat uw portemonnee gestolen is en ik zou met een brede glimlach en het nodige leedvermaak in mijn ogen tegen u zeggen hoe vervelend ik dit wel niet vind, dan weet u precies wat ik bedoel.
Het voorgaande toont aan dat het veel belangrijker is hoe je iets zegt dan wat je zegt. De toon waarop je iets zegt, de glimlach waarmee dat gepaard gaat, of de onzekere uitdrukking waarmee dat gebeurt, beïnvloeden degene tot wie u zich richt meer dan woorden. Iedere communicatie zou trouwens bijzonder saai zijn als die alleen op inhoudsniveau zou plaats hebben.
Heel belangrijk in de communicatie op relatieniveau is ook de energie die u legt in uw presentatie en de intentie die u bij uw doelgroep wilt overbrengen. Probeer die energie altijd positief aan te wenden.
Boosheid is ook een vorm van energie. Boosheid is net als angst, een vorm van stress die helder denken dikwijls doet blokkeren. Bij veel mensen weerspiegelt zich dit lichamelijk vaak in een gespannen gelaatsuitdrukking en gespannen schouderspieren, waardoor het lijkt alsof ze een hark hebben ingeslikt. Pas wanneer uw energie weer vrij kan stromen wordt ook uw lichaamstaal meer ontspannen en meer overtuigend. Het lichaam liegt bijna nooit. “I had no sexual relation with that woman… Miss Lewinsky“, zei ooit eens een Amerikaanse president. Sommige psychologen beweerden toen dat ze aan zijn oogbewegingen konden zien dat hij niet helemaal de waarheid sprak. Een scherpe observatie van uw gesprekspartner vertelt vaak meer dan u lief is. Soms zelfs dat het gesproken woord een leugen is…
Spreken in het openbaar, het geven van radio- of tv-interviews, het vormen vaak stresssituaties. Mensen gaan onrustig bewegen, verkeerd ademhalen, in de microfoon snuiven, transpireren, enzovoort. Stress schakelt ook dikwijls het helder denken uit. Bij stress neemt de polsslag toe, de bloeddruk stijgt en de spieren komen onder hoogspanning. Uw handen gaan trillen. Stress schud je niet zomaar van je af, hoewel…
Heeft u al eens geprobeerd om uzelf eens letterlijk goed los te schudden net voordat u opkwam? Belangrijk is dat u bij serieuze stress-situaties uw ademhaling zo goed en snel mogelijk onder controle heeft. Een paar keer diep inademen voor het moment suprème kan helpen. Maar de belangrijkste stresskiller iss een goede voorbereiding.
Glimlachen is ook een goede manier om met stress om te gaan. Natuurlijk kan dat niet altijd. Denk bijvoorbeeld aan een crisisinterview naar aanleiding van een massaontslag. Als u dan gaat glimlachen is de beer geheid los. Maar in heel veel andere situaties kan het wel. Door te glimlachen ontdooit u en komt u meteen een stuk aangenamer over.
