Key takeaways
- De inzet van F-35-stealthstraaljagers door de VS en haar bondgenoten is onder andere bedoeld om de militaire ambities van China in de Indo-Pacifische regio tegen te gaan.
- China uit kritiek en stelt dat dit de regio destabiliseert en de vrede in gevaar brengt.
De inzet van F-35-stealthjagers door de Verenigde Staten en haar bondgenoten in het westelijke deel van de Stille Oceaan heeft de regionale dynamiek sterk beïnvloed. Het F-35-programma, dat wordt omarmd door landen als Australië, Japan en Zuid-Korea, vormt de hoeksteen van de Amerikaanse strategie om de militaire ambities van China in de Indo-Pacifische regio tegen te gaan.
Chinese ambassade uit bezorgdheid
Het Amerikaanse ‘Indo-Pacific Command‘ stelt dat de F-35 de interoperabiliteit vergroot en de gezamenlijke gevechtskracht van de bondgenoten versterkt, waarmee hun inzet voor een vrije en open Indo-Pacifische regio tot uiting komt. De Chinese ambassade in Washington D.C. uit echter haar bezorgdheid dat de inzet van offensieve wapens nabij China de regio kan destabiliseren. Ze dringt er bij de VS op aan de veiligheidsbelangen van Peking te respecteren en af te zien van acties die de vrede in gevaar kunnen brengen.
Het Pentagon beschouwt de Indo-Pacific als zijn prioriteitsgebied en vergroot zijn militaire aanwezigheid in de regio, met name in de eerste en tweede eilandenketen die belangrijke bondgenoten omvatten. Deze strategie is gericht op machtsprojectie, afschrikking van China en het beperken van zijn militaire activiteiten in geval van een conflict. Als antwoord op de snelle militaire opbouw van China zet de VS geavanceerde capaciteiten in, waaronder nucleair aangedreven onderzeeërs en landgebonden raketsystemen. Daarnaast leveren ze bondgenoten wapens zoals antischipraketten en F-35-stealthjagers om de gezamenlijke afschrikking te versterken.
De F-35 Lightning II
De F-35 Lightning II, ontwikkeld door Lockheed Martin, is een familie van stealth-gevechtsvliegtuigen voor uiteenlopende operationele scenario’s. Het A-model is bedoeld voor conventionele startbanen, het B-model kan korte starts en verticale landingen uitvoeren, en het C-model is ontworpen voor vliegdekschepen. Tot nu toe zijn er meer dan 1.215 F-35’s geleverd aan deelnemende landen, die opereren vanaf 37 luchtmachtbases en 12 oorlogsschepen.
Japan, Zuid-Korea en Australië
Japan is, met een order voor 147 F-35’s, de grootste buitenlandse klant. Het land heeft momenteel twee bases voor zijn A-vloot. Misawa, aan de oostkust van Honshu, en Komatsu, aan de westkust. Daarnaast heeft Japan de eerste B-modellen gestationeerd op de Nyutabaru-luchtmachtbasis op Kyushu, om de verdediging van de zuidwestelijke eilanden te versterken, die kwetsbaar zijn voor Chinese aanvallen.
Zuid-Korea, dat wordt geconfronteerd met nucleaire en raketdreigingen uit Noord-Korea, heeft 60 F-35A-straaljagers besteld voor preventieve aanvalscapaciteiten. De eerste 40 zijn al geleverd, de resterende toestellen volgen volgend jaar. Alle huidige F-35’s van Zuid-Korea zijn gestationeerd op de luchtmachtbasis Cheongju, maar vanwege de kwetsbaarheid overweegt het leger een tweede basis voor de vloot.
Australië is het enige land op het zuidelijk halfrond dat momenteel met de F-35 vliegt. Het beschikt over 72 toestellen van het A-model, gestationeerd op de luchtmachtbases Williamtown en Tindal. De Australische aankoop vindt plaats in het licht van de groeiende Chinese invloed in het zuidelijke deel van de Stille Oceaan, die eerder dit jaar werd benadrukt door een ongekende vlootomzeiling.
Toekomstige uitbreiding
De VS zal naar verwachting meer F-35’s stationeren in het westen van de Stille Oceaan om de snel groeiende Chinese luchtmacht het hoofd te bieden. Ook Singapore draagt bij aan die versterking met de geplande aankoop van 20 toestellen.