Chinese wetenschappers hebben een nieuw mineraal ontdekt op de maan. Dat zou wel eens grote gevolgen kunnen hebben. Het mineraal bevat immers het isotoop helium-3, een atoomkern die wel eens zou kunnen worden gebruikt als brandstof voor kernfusiereactoren.

De ontdekking werd vrijdag aangekondigd. Het zou gaan om een mineraal dat door de Chinese staatspers Xinhua wordt omschreven als een kleurloos kristal. Het werd ontdekt in een lading maanregoliet dat in 2020 naar de aarde werd gebracht door de Chang’e-5, de eerste Chinese missie waarbij monsters terug werden gebracht van de maan.

Het is ook meteen de eerste keer in de geschiedenis dat China een nieuw mineraal ontdekte op de maan. En het lijkt meteen prijs: hoewel eerder al andere mineralen werden ontdekt op onze natuurlijke satelliet door de VS en Rusland, zegt China dat de ontdekking uniek is. Het mineraal, Changesiet-(Y), vernoemd naar Chang’e, de Chinese maangodin, zou immers helium-3 bevatten. 

De aanwezigheid van helium-3 is van groot belang. Het isotoop is immers van cruciaal belang om sommige kernfusiereactoren aan te drijven. Hoewel die zich momenteel allemaal nog in de experimentele fase bevinden, hopen veel wetenschappers dat ze binnen enkele decennia een zo goed als grenzeloze bron van energie zullen vormen, een die bovendien geen broeikasgassen de lucht inpompt.

De meeste fusiereactoren worden echter ontwikkeld om deuterium en tritium, twee isotopen van waterstof, te laten fuseren en daarbij energie te produceren. Maar bij sommige ontwerpen wordt het gebruik van helium-3 geponeerd: bij de fusie van helium-3-kernen zou heel veel energie vrijkomen, zonder dat omringend materiaal daarna radioactief wordt.

Helium-3 is op aarde echter behoorlijk schaars, wat die plannen zou kunnen bemoeilijken. Om die reden kijken wetenschappers al langer naar de maan, waar zich een behoorlijke voorraad zou bevinden. Door de zonnewind, hoogenergetische partikels die continu door de zon de ruimte in worden geschoten, is daar doorheen de jaren zo’n miljoen ton helium-3 afgezet. Maanregoliet zou duizend tot tienduizend keer zoveel helium-3 kunnen bevatten als zich in de atmosfeer op aarde bevindt. 

China wil koploper worden

China wil nu meer middelen inzetten om na te gaan of extractie van het materiaal haalbaar is. Een dag na de ontdekking van helium-3 in Changesiet-(Y), kondigde het land meteen drie nieuwe onbemande missies naar de maan aan in de komende tien jaar. Het land lanceert al sinds 2007 onbemande sondes naar onze natuurlijke satelliet, als deel van het Chinese maanprogramma dat in 2004 werd opgestart. 

De uitbreiding van het maanprogramma is een teken dat de Chinese ambities in de ruimte steeds groter worden. Het land bouwt sinds kort bijvoorbeeld zijn eigen ruimtestation, de Tiangong, dat een concurrent van het ISS moet worden. In 2021 landde voor het eerst ook een onbemande Chinese rover op Mars, nog een teken dat het land een inhaalmanoeuvre uitvoert. Volgend decennium wil het land bovendien net als het Westen mensen naar de rode planeet brengen.