Drie grote Chinese luchtvaartmaatschappijen hebben toegezegd bij de Europese vliegtuigbouwer Airbus in totaal bijna driehonderd toestellen te kopen. De aankondiging vertegenwoordigt het grootste order in de Chinese luchtvaart sinds de uitbraak van de coronapandemie.

De bestellingen weerspiegelen echter ook de actuele geopolitieke verhoudingen, waarbij de Amerikaanse vliegtuigbouwer Boeing momenteel geen toegang meer lijkt te krijgen tot de Chinese markt.

Bewuste keuze

In ogenschijnlijk gecoördineerde aankondigingen kondigden Air China en China Southern Airlines aan bij Airbus elk 96 toestellen van het type A320neo te zullen aankopen. De waarde van zo’n order bedraagt officieel 12,2 miljard dollar, of omgerekend 11,7 miljard euro. Bij China Eastern Airlines was er sprake van 100 vliegtuigen van hetzelfde type. Dat pakket heeft volgens de catalogus een waarde van 12,8 miljard dollar.

Luchtvaartmaatschappijen ontvangen doorgaans aanzienlijke kortingen op catalogusprijzen. China Eastern maakte in de aankondiging gewag van een extra grote korting. De leveringen van de toestellen zouden over de volgende vier jaar worden gespreid.

In een normaal jaar vertegenwoordigt de enorme Chinese markt een kwart van de leveringen van Airbus en Boeing. China is de voorbije periode op de wereldwijde vliegtuigmarkt echter grotendeels passief gebleven.

Dat is in belangrijke mate het gevolg van de inspanningen die de Chinese autoriteiten doen om de besmettingen met het virus Covid-19 onder controle te houden. Daarnaast wordt echter ook gewezen op de aanhoudende spanningen in de Chinees-Amerikaanse handel.

Bronnen uit de vliegtuigindustrie beklemtonen dat China de gewoonte heeft aankopen van vliegtuigen tussen Europa en de Verenigde Staten in evenwicht te houden. Grote orders worden meestal tijdens staatsbezoeken aangekondigd.

“Tot nu toe hebben de wereldwijde handelsspanningen en diplomatieke wrijvingen tot gevolg gehad dat politiek gevoelige importbeslissingen over de hele linie werden vertraagd”, merken ze op. “Deze nieuwe bestellingen tonen echter een bewuste keuze voor de Europese leverancier Airbus.”

Constructieve dialoog

Boeing reageerde bijzonder scherp op de aankondiging van de bestellingen. Daarbij verwees de Amerikaanse constructeur naar een constructieve dialoog tussen Europese regeringen en China die tot het massale order zou hebben geleid. Boeing riep de Amerikaanse en Chinese regeringen op productieve discussies op te starten.

“Als Amerikaanse topexporteur die al vijftig jaar een relatie met de Chinese luchtvaartindustrie onderhoudt, is het teleurstellend te moeten vaststellen dat geopolitieke verschillen de Amerikaanse vliegtuigexport blijven beperken”, beklemtoonde Boeing. “De verkoop van onze vliegtuigen aan China ondersteunt tienduizenden Amerikaanse banen. We hopen dan ook dat de bestellingen en leveringen snel worden hervat.”

Ook het type 737 Max van Boeing heeft in China de commerciële vluchten nog altijd niet hervat. Nochtans was ook in China eind vorig jaar beslist dat het toestel, dat na twee fatale crashes geruime tijd wereldwijd aan de grond werd gehouden, opnieuw tot commerciële vluchten zou worden toegelaten.

Tot dusver heeft Boeing dit jaar slechts één commercieel vliegtuig aan China geleverd, tegen 47 toestellen voor Airbus. Volgens sommige schattingen zouden er bij Boeing momenteel ongeveer 150 vliegtuigen op een levering aan China wachten.

Toeleveringsketen

Airbus stelde dat het order een sterk vertrouwen in de Europese vliegtuigbouwer weerspiegelde. Het bedrijf maakte gewag van lange en uitgebreide discussies, maar over eventuele diplomatieke tussenkomsten werd geen enkele uitspraak gedaan. Ook in diplomatieke kringen wordt politieke betrokkenheid ten zeerste betwijfeld.

De orders moeten nog officieel door de Chinese overheid worden goedgekeurd. Waarnemers merken wel op dat het voor Airbus niet eenvoudig zou kunnen zijn om het order te verwerken. Er moet immers nog altijd met de wereldwijde haperingen in de toeleveringsketen rekening worden gehouden.

De Chinese luchtvaartindustrie, die een zware klap kreeg nadat de autoriteiten in april de miljoenenmetropool Shanghai een nieuwe lockdown hadden opgelegd, heeft de voorbije weken een gestaag herstel laten optekenen.

(evb)