De ontbossing in de Braziliaanse Cerrado, de biologisch meest diverse savanne van de hele wereld, is in één jaar tijd met ongeveer 25 procent toegenomen. Dat bevestigen wetenschappers van het Instituto Nacional de Pesquisas Espaciais (Inpe), de Braziliaanse overheidsinstelling voor ruimtewetenschappen.
Cerrado in Brazilië nog meer door ontbossing getroffen dan Amazone

Waarom is dit belangrijk?
De wetenschappers van Inpe stelden, gebaseerd op satellietgegevens, vast dat over een periode van twaalf maanden tot juni van dit jaar in de Braziliaanse Cerrado meer dan 10.000 vierkante kilometer bos en andere inheemse vegetatie werd vernietigd. Dat is het hoogste niveau in zeven jaar tijd.Ontbossing Cerrado bereikt schrikbarend tempo: “Meer dan 10.000 vierkante kilometer is een schrikbarend getal”, erkent Mercedes Bustamante, docente ecologie aan de Universidade de Brasília, in een commentaar op de cijfers.
- “Deze resultaten van het onderzoek van het Inpe zouden de Europese Unie ertoe kunnen brengen om zijn nieuwe wet op het gebied van biodiversiteit, waarbij de aankoop wordt verboden van producten die met ontbossing verband houden, te herzien. Die wet is immers op het grootste deel van de Cerrado niet van toepassing. Dit zou moeten veranderen.”
- De Cerrado grenst aan de Amazone en beslaat een oppervlakte van meer dan 2 miljoen vierkante kilometer in centraal Brazilië. Daarmee is de Cerrado groter dan Mexico.
- Wetenschappers vergelijken de Cerrado met een omgekeerd bos omdat de planten diep in de grond wortelen om de intens droge seizoenen te overleven. De vernietiging van deze biotoop, die over een bijzonder grote diversiteit aan dieren en planten beschikt, brengt grote hoeveelheden koolstofdioxide in de atmosfeer, waardoor de klimaatverandering wordt aangewakkerd.
Ruimte voor landbouw en veeteelt: Met de opmars van de Braziliaanse landbouw sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw is een groot gedeelte van de Cerrado gekapt om plaats te ruimen voor veeteelt en aanplantingen van soja en maïs.
- Volgens ecologen hebben die activiteiten ervoor gezorgd dat ongeveer de helft van de inheemse vegetatie van de savanne is vernietigd.
- “De Cerrado heeft een unieke soortenrijkdom en is de voorbije decennia in een beangstigend tempo verwoest”, getuigt Mariana Napolitano, wetenschappelijk manager bij de Braziliaanse divisie van het World Wildlife Fund (WWF), daarbij.
- De Braziliaanse savanne is nu echter een zware bekommernis voor de grote graanhandelaren, die immers hebben toegezegd om tegen midden dit decennium de ontbossing uit hun toeleveringsketens te bannen.
- Volgens de Braziliaanse wetgeving op het gebied van bosbouw mogen grondbezitters in de Cerrado tot 80 procent van hun terreinen – afhankelijk van de locatie – legaal ontbossen.
- Daarmee wordt in de Cerrado meer vrijheid gelaten dan in het Amazonegebied, waar slechts een ontbossing van 20 procent is toegelaten.
- Desondanks blijft ook het overgrote deel van de ontbossing in de savanne illegaal, aangezien veel boeren de bureaucratische procedure voor het verkrijgen van de nodige wettelijke vergunningen overslaan.
Hoop op de nieuwe president: Milieugroepen hopen op steun bij Luiz Inácio Lula da Silva, die eerder deze herfst als overwinnaar uit de Braziliaanse presidentsverkiezingen kwam.
- Mercedes Bustamante wijst erop dat het beleid van de vertrekkende Braziliaanse president Jair Bolsonaro tot een toename van de vernielingen in de Cerrado heeft bijgedragen.
- Bolsonaro heeft er tijdens zijn regeringsperiode immers voor gekozen de bescherming van het leefmilieu af te zwakken.
- Daarvan is ook de Cerrado, net zoals het regenwoud van de Amazone, het slachtoffer geworden.
- Luiz Inácio Lula da Silva, die aan het begin van het nieuwe jaar aantreedt als nieuwe Braziliaanse president, heeft beloofd de ontbossing in het land tegen het einde van dit decennium te beëindigen.
- Lula kondigde plannen aan om het beleid van zijn voorganger Bolsonaro terug te draaien en de milieuwetgeving strenger te handhaven.
- Adviseurs van Lula hebben met vertegenwoordigers van de sojaproducenten gesproken over een nieuw pact om de ontbossing van de Cerrado een halt toe te roepen, naar het voorbeeld van een soortgelijke overeenkomst voor het Amazonegebied.