De klimaatverandering kan uitmonden in een oncontroleerbare gebeurtenis met een financiële systeemcrisis als een van de gevolgen. Daarvoor waarschuwen de Bank voor Internationale Betalingen en de Banque de France.
‘De groene zwaan’, zo heet het gezamenlijke rapport van de Bank voor Internationale Betalingen, zeg maar de bank van de centrale banken, en de nationale bank van Frankrijk. De titel verwijst naar ‘de zwarte zwaan’, de beroemde metafoor die bestseller-auteur Nassim Nicholas Taleb gebruikte voor hoogst zeldzame en onvoorspelbare gebeurtenissen die de wereld op haar kop zetten.
Volgens de auteurs houdt de financiële wereld best rekening met een ‘groene zwaan’. De klimaatverandering kan leiden tot een gebeurtenis of schok die een grillige socio-economische en geopolitieke dynamiek in gang zet met de volgende systemische financiële crisis als een van de gevolgen, zo waarschuwen de auteurs.
Geen Superman
De centrale banken kunnen bij zo’n crisis geen Superman spelen, is een tweede boodschap. De bankencrisis in 2008 beperkte zich grotendeels tot de financiële sfeer. Een ‘groene zwaan’-schok zou veel meer dimensies van het menselijke leven impacteren, en dus veel complexer zijn om te beheersen.
‘De centrale banken hebben een rol te spelen in het vermijden van zo’n uitkomst, maar kunnen niet op hun eentje de klimaatverandering afremmen’, zegt het rapport. Dat lijkt een onrechtstreeks antwoord op de roep van sommige klimaatactivisten die centrale banken opjagen om de geldpers aan te zetten en met het verse geld klimaatinvesteringen te financieren. François Villeroy de Galhau, de centrale bankier van Frankrijk, noemt dat in het voorwoord ‘een eerder emotioneel debat’.
We moeten klimaat in alle economische modellen integreren’
François Villeroy de Galhau, gouverneur Banque de France
‘De harde realiteit is dat we allemaal het gevecht tegen klimaatverandering aan het verliezen zijn’, zegt hij. ‘In zulke tijden wordt de rol van centrale bankiers in vraag gesteld. Het is dan duidelijk te stellen dat we niet de enige ‘game in town’ kunnen zijn.’
Volgens hem moeten de centrale banken zich nu vooral in hun studiewerk aanpassen, omdat de huidige gebruikte modellen voor het monetaire beleid blind zijn voor klimaatschokken. ‘Een: we moeten klimaatverandering integreren in al onze economische en voorspellende modellen. Ten tweede moeten we het raamwerk voor de inschatting van waarborgen herbekijken, zodat ze de klimaatgerelateerde risico’s weerspiegelen.’
Ook beleggingsreus BlackRock zegt dat alle financiële modellen op de schop moeten door de klimaatverandering.