Key takeaways

• Canada heeft te maken met banenverlies, vooral deeltijdse jobs, waardoor het werkloosheidscijfer naar het hoogste punt in negen jaar is gestegen.
• De vertraging in de jobcreatie en de afname in ondernemerschap zijn tekenen van diepere problemen in de Canadese economie.
• De afname in ondernemerschap is zorgwekkend omdat nieuwe bedrijven essentieel zijn voor innovatie en economische groei.

De Canadese economie staat voor een aantal zorgwekkende uitdagingen, zoals blijkt uit recente arbeidsmarktstatistieken. De maand augustus werd gekenmerkt door een sterke stijging van de werkloosheid, die een negenjarig hoogtepunt bereikte, als we de pandemiejaren buiten beschouwing laten. Het verlies van 65.500 banen, voornamelijk parttime, voedt de verwachtingen voor een renteverlaging door de Bank of Canada.

Deze cijfers tonen de voortdurende impact van het Amerikaanse handelsbeleid op belangrijke Canadese sectoren zoals transport en productie aan. Verhoogde tarieven hebben geleid tot voorzichtigheid bij aanwervingen en investeringsbeslissingen, en ook in de professionele, wetenschappelijke en technische dienstverlening is er een aanzienlijk banenverlies.

Onzekerheid tijdens economische vertraging

Ondanks een bescheiden stijging van 3,6 procent in het gemiddelde uurloon in augustus, blijven analisten en beleggers op hun hoede voor de algemene economische vertraging. Die onzekerheid heeft een grote invloed op de valuta- en obligatiemarkten.

De cijfers van augustus zijn slechts één facet van de diepere problemen waarmee de Canadese economie te kampen heeft. Die omvatten een aanhoudende vertraging in de jobcreatie, aanhoudende zwakte in cruciale sectoren en een zorgwekkende afname in ondernemerschap.

Banenverlies in Canada houdt aan

Die uitdagingen komen tegen een achtergrond van ongekende tariefverhogingen, aanhoudende geopolitieke spanningen en een stagnerende Canadese economie. Tussen juni en juli was de werkgelegenheid met 40.000 banen gedaald, waarbij het verlies zich concentreerde op voltijdbanen in de particuliere sector. In juli was de totale werkgelegenheid slechts iets hoger dan in januari, op seizoensgecorrigeerde basis. De verwerkende industrie en de bouw behoren tot de sectoren waar de werkgelegenheid tot nu toe in 2025 aanzienlijk is gedaald.

Terwijl de werkgelegenheidsgroei op jaarbasis tussen juli 2024 en juli 2025 een stijging van 1,5 procent laat zien, is de banengroei op maandbasis vertraagd. Het werkloosheidscijfer bleef stijgen en kwam in juli uit op 6,9 procent, vergeleken met 5,7 procent anderhalf jaar eerder. Het aantal vacatures daalde ook.

Jongvolwassenen onevenredig zwaar getroffen

Jonge volwassenen worden onevenredig hard getroffen door de problemen op de Canadese arbeidsmarkt. Hoewel de economie op een recessie afstevent, blijft de federale overheid verrassend genoeg grote aantallen tijdelijke buitenlandse werknemers toelaten.

Een nadere analyse van de werkgelegenheidsgegevens onthult trends in drie brede categorieën: werkgelegenheid in loondienst in de privésector, werkgelegenheid in de publieke sector en zelfstandig ondernemerschap. Sinds het begin van 2019 zijn de banen in de publieke sector met bijna 25 procent toegenomen, terwijl het aantal banen in loondienst in de private sector met 10 procent is gestegen. Omgekeerd is het aantal zelfstandige Canadezen in dezelfde periode gedaald, wat wijst op een verslechtering van het ondernemersklimaat in het land.

Afnemende ondernemingszin in Canada

De afname in ondernemerschap is zorgwekkend, omdat ondernemers en start-ups essentieel zijn voor een levendige markteconomie. Economen erkennen dat een bloeiende economie gekenmerkt wordt door een hoog percentage startende bedrijven. Nieuwe bedrijven zijn cruciale bronnen van innovatie, nieuwe ideeën en concurrentiekracht, zowel lokaal als nationaal. Dit is met name belangrijk voor Canada, gezien de jaren van matige bedrijfsgroei en het overwicht van monopolies in verschillende sectoren.

Het versnellen van de oprichting van bedrijven zou een topprioriteit moeten zijn voor regeringen op alle niveaus. Het is ook van essentieel belang om het succes van bestaande startende bedrijven te ondersteunen vanwege hun belangrijke bijdrage aan de algehele economische groei. Ondernemerschap is inherent riskant, veel nieuwe bedrijven overleven het niet. In de Canadese goederenproducerende sector overleeft ongeveer 70 procent van de nieuwe bedrijven ten minste vijf jaar, terwijl dit percentage lager ligt in de dienstensector (56 procent). Het overlevingspercentage van tien jaar is ongeveer 50 procent in de maakindustrie en slechts 35 procent in de dienstensector.

Canada heeft dringend meer snelgroeiende bedrijven nodig om een sterke pijplijn van nieuwe bedrijven op te bouwen. Helaas is het aantal nieuwe bedrijven gedaald: Canada heeft ongeveer 100.000 ondernemers minder dan twintig jaar geleden, ondanks de aanzienlijke bevolkingsgroei.