Wetenschappers zoeken al decennialang naar tekens van buitenaards leven. Maar volgens de theorie van “het donkere woud”, die populair werd gemaakt door de Chinese sciencefiction-schrijver Liu Cixin, is het misschien een beter idee om de zoektocht te staken. 

De essentie: Het concept brengt het idee naar voren dat, in een universum met een zo goed als oneindig aantal sterrenstelsels, elke samenleving die zichzelf onthult een doelwit voor vernietiging wordt.

• De theorie is gebaseerd op een aantal simpele axioma’s. 
• Eerst en vooral wil elke levensvorm of beschaving in leven blijven. De tweede stelling zegt dat er geen enkele manier is voor een buitenaardse beschaving om te weten of andere beschavingen al dan niet kwaadaardig zijn.
• Daaruit volgt dat, indien een beschaving zeker wil zijn dat die kan overleven, het logisch is om andere levensvormen te vernietigen voordat zij hetzelfde kunnen doen met jouw beschaving. Er is immers geen garantie dat een ontdekte levensvorm, eenmaal die bewust is van jouw beschaving, niet vijandig zal zijn. 
• Zelfs als een andere beschaving bovendien technologisch minder geavanceerd is, bestaat de kans dat die ooit wel over betere technologieën zal beschikken. Het is onmogelijk om te weten hoe snel die ontwikkeling gebeurt.
• Maar de beste optie zou zijn om simpelweg geen signalen de kosmos in te sturen. Als andere beschavingen zich niet bewust zijn van jouw bestaan, kan je ook niets overkomen.

De Fermiparadox

De achtergrond: De theorie zou wel eens een oplossing kunnen zijn voor de zogenaamde Fermiparadox, een paradox waarin het gebrek aan bewijs voor buitenaards leven in schril contrast staat met de grote statistische kans dat dit er zou moeten zijn.

• In het gelijknamige boek, het tweede in een reeks van drie scifiboeken, vergelijkt Liu samenlevingen met jagers in een donker woud. Daar komt meteen de naam van de theorie vandaan.
• In de metafoor van de jager wordt beschreven hoe die op zijn eentje door een donker woud op jacht gaat. Hij weet dat er andere jagers zijn die hetzelfde doen, in de kosmos dus andere samenlevingen zoals die van ons die op zoek zijn naar steeds meer grondstoffen.
• De jager kan echter onmogelijk weten of anderen agressief zijn of niet. Wel weet hij dat hijzelf in staat is om te doden om zijn eigen overleving te garanderen. Daaruit volgt dat hij ervan uit moet gaan dat andere jagers daar ook toe in staat zijn.
• Indien de jager (of interstellaire samenleving) een andere jager tegenkomt, is het logisch om te beslissen om eerst een pijl te lossen. De jager die dat als eerste doet, overleeft immers.

Opvallend: Bij de metafoor van de jager op galactische schaal, komen nog een aantal gevaren kijken.

• Op aarde werd dit probleem opgelost omdat mensen in staat zijn te communiceren met elkaar. Jagers konden simpelweg praten, vaak in dezelfde taal. Zelfs als zij andere talen spraken, waren zij nog altijd gelijkaardig genoeg om hun verchillen uit te praten.
• Buitenaardse wezens zouden echter radicaal anders kunnen zijn. Misschien is het niet eens mogelijk om met hen te communiceren, of hebben zij een compleet verschillende manier van denken die niet te vereenzelvigen valt met die van mensen.
• Behalve de communicatieve uitdagingen, bevinden zij zich ook op mogelijk vele lichtjaren van de aarde. Door die enorme afstanden zou het wantrouwen enkel toenemen.

(kg)