Nadat drie burgemeesters een conferentie van conservatieve Europese politici verboden, moest premier Alexander De Croo (Open Vld) stevig aan internationale schadebeperking doen.

• “In Etterbeek, in Brussel-stad en in Sint-Joost-ten-Node is extreemrechts niet welkom!”. Voor de twijfelaars onderstreepte de burgemeester van Sint-Joost-ten-Node, Emir Kir, nog even wat precies zijn motivaties waren om een bijeenkomst van de tweedaagse bijeenkomst van de rechts-radicale ‘National Conservatism Conference’ te schrappen: officieel werd ‘veiligheid’ ingeroepen, in werkelijkheid draaide het rond “extreemrechts afstoppen”.
• Dat Kir zelf in 2020 uit de PS getrapt werd, omdat hij te zoete broodjes bakte met de extreemrechtse ‘Grijze Wolven’ uit Turkije, die hij op zijn stadhuis had ontvangen, maakte de zaak nog ironischer.
• Kir was op minder dan 24 uur de derde Brusselse burgemeester die de bijeenkomst verbood: eerst was er Philippe Close, die in Brussel-stad de zaak niet wilde laten doorgaan in de Concert Noble, daarna was er de Etterbeekse burgemeester Vincent De Wolf (MR), die als liberaal even weinig moeite had om de grondwettelijke rechten over vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vergadering aan banden te leggen, op basis van gemeentelijke bezwaren over ‘veiligheid’, in het Sofitel op zijn grondgebied. 
• Vervolgens waren de organisatoren verkast naar de zaal Claridge, op het grondgebied van Sint-Joost, waar Kir dan ingreep. Dat leidde tot chaos en hallucinante beelden van de politiek, die de zaak kwam stilleggen. En dat terwijl de sprekers niet van de minste waren: onder meer de Brit Nigel Farage, maar ook de Franse politicus Eric Zemmour. 
• Nieuw is die aanpak in Brussel niet: systematisch werden Vlaams Belang-bijeenkomsten telkens om diezelfde reden verboden. De methodiek is daarbij altijd dezelfde: de ‘Ligue des Droits Humains’ (LDH), het ‘Réseau ADES’ en/of de ‘Coordination antifasciste de Belgique’ kondigen aan bij zo’n bijeenkomst “actie te zullen gaan voeren”, waarna de lokale burgemeester een “veiligheidsverbod” op basis van gemeentelijke bevoegdheden uitspreekt. 
• Diezelfde Antifa verscheen gisteren overigens in Sint-Joost op straat, met zo’n 100 leden, die triomfantelijk de politie uitdaagden met hun aanwezigheid.
• Tot nu toe kraaide er politiek gezien in België over die al meermaals gevolgde techniek van Close en andere Brusselse burgemeesters geen haan, tenzij het Belang zelf. Die stuurden gisteren opnieuw een vlammend persbericht, zonder veel impact.
• Maar internationale reacties deden het deze keer helemaal anders lopen: het was de Britse premier Rishi Sunak die de lont aan het kruitvat stak en de beslissing om een dergelijke bijeenkomst platweg te verbieden “extreem verontrustend” vond. “De premier is een sterke voorvechter van de vrijheid van meningsuiting, die zou moeten gelden in elke democratie”, zo liet men vanuit Downing Street 10 weten. 
• En uiteraard sprong de Hongaarse premier Viktor Orbán, die normaal vandaag zou komen spreken op het congres, in de dans: “Ik denk dat de Belgische politie de vrijheid van meningsuiting op het congres niet langer kon verdragen. De laatste keer dat ze mij met politie het zwijgen probeerden op te leggen, was toen de communisten hen in 1988 op mij afstuurden. We hebben toen niet opgegeven en zullen dit keer ook niet opgeven.” 
• Op reis in Marokko wimpelde premier De Croo initieel de zaak af, maar toen bleek dat het nieuws vlotjes de BBC en vervolgens heel de Angelsaksische media haalde, tot en met in de Canada en de VS, kon hij niet anders dan reageren: de schade aan Brussel als internationale hoofdstad van de diplomatie was er ondertussen wel. 
• “Wat gebeurde in de Claridge is onaanvaardbaar. Gemeentelijke autonomie is een hoeksteen van de democratie, maar ze kan nooit de Belgische Grondwet overrulen, die vrijheid van mening en van bijeenkomst garandeert sinds 1830. Een politieke meeting verbieden is ongrondwettelijk. Punt.”
• Als minister van Binnenlandse Zaken greep daarna ook Annelies Verlinden (cd&v) in: ”Ik vraag de toezichthoudende overheid om de legitimiteit van het bevel van de burgemeester van Sint-Joost-ten-Node op dit punt te onderzoeken”, zo liet ze weten.
• Ondertussen stapten de organisatoren naar de Raad van State, die hen in spoedprocedure gelijk gaf: het bevel van Kir werd vernietigd, en de conferentie kon vandaag doorgaan. Zemmour zou daar dan vandaag gaan spreken: zijn aanwezigheid werd ondertussen bevestigd aan de Claridge. 
• Overigens kon federaal minister Zakia Khattabi (Ecolo) het niet laten mee te delen dat het standpunt van premier De Croo niet dat van de hele federale ploeg was. “Uiteraard niet”, zo stelde ze op X. Khattabi was ooit de kandidaat voor Ecolo om in het Grondwettelijk Hof te gaan zetelen, voor ze in de Senaat werd afgestemd.