Brussel is definitief de hoofdstad van de Europese Unie. Dat is de conclusie van een rapport van de denktank Brussels Studies. Daarbij wordt opgemerkt dat Brussel de facto de hoofdstad van de Europese Unie is geworden, zonder dat daarover ooit een echte beslissing is genomen. Er wordt echter aan toegevoegd dat het heel onwaarschijnlijk is dat er ooit nog een poging zal worden ondernomen om de Europese instellingen naar een andere locatie over te brengen. Brussel is sinds de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), de basis voor de latere Europese Economische Gemeenschap (EEG) en huidige Europese Unie, bijna zestig jaar geleden de thuisbasis van de belangrijkste Europese instellingen. Op dit ogenblik zetelen in Brussel de Europese Commissie, de Raad van Ministers en het Europees Parlement, dat weliswaar zijn hoofdzetel heeft in Straatsburg.
“Gegeven de enorme kosten die een verhuis zou veroorzaken, is Brussel onder meer ecologisch verdedigbaar als hoofdstad van de Europese Unie,” aldus Brussels Studies. “Er is weliswaar nooit een consensus bereikt over het vastleggen van een Europese hoofdstad, maar wanneer dat in het verleden niet lukte met zes lidstaten, is het hoogst onwaarschijnlijk dat zevenentwintig landen daar wel zouden in slagen. Daarnaast heeft Brussel inmiddels het voordeel opgebouwd dat vele transnationale organisaties hun hoofdkwartier in de stad hebben gevestigd. Door de enorme investeringen die instellingen, organisaties, lidstaten en consulenten en lobbyisten in de Belgische hoofdstad hebben gedaan en de netwerken die er werden opgebouwd, zou een verhuis bovendien op een enorme interne en externe weerstand zorgen.”
De denktank voegt er aan toe dat vanuit diplomatisch oogpunt Praag het meest in aanmerking zou komen als hoofdstad van Europa. “Praag ligt immers het meest centraal in relatie tot de andere hoofdsteden van de lidstaten,” aldus Brussels Studies. “Vanuit demografisch standpunt zou de keuze moeten vallen op Frankfurt, omdat daar de totale afstand tot de grootste steden van de Europese Unie het kleinste is. Maar er kan ook een lans gebroken worden voor Luxemburg, aangezien daar het centrum kan gesitueerd worden van een groot metropool-gebied waarin vele miljoenen mensen wonen. Vanuit civiel standpunt, waarbij rekening gehouden wordt met de intensiteit van de transnationale activiteiten in de Europese steden, valt het zwaartepunt echter in Brussel. Maar ook op de andere factoren haalt Brussel goede scores, zodat er geen grondige argumenten kunnen worden aangevoerd om de Europese hoofdstad elders te vestigen.” (MH)