Key takeaways
- De BRICS-landen spraken hun bezorgdheid uit over stijgende tarieven en de impact op de wereldhandel.
- De groep veroordeelde aanvallen op Iran en riep op tot een oplossing voor de humanitaire crisis in Gaza.
- BRICS-leiders bespraken institutionele ontwikkeling en de integratie van nieuwe leden in het blok.
De BRICS-groep uitte tijdens een top haar zorgen over stijgende invoerrechten en aanvallen op Iran. De verklaring was kritisch over Israëlische militaire acties in de regio. De namen van de Amerikaanse president Trump en het lid Rusland werden echter niet expliciet genoemd.
De top van twee dagen werd gekenmerkt door de afwezigheid van enkele belangrijke leiders. Zo waren Xi Jinping en Vladimir Poetin afwezig en namen zij deel via videoconferentie.
Zorgen over tarieven en humanitaire situatie
De BRICS-groep sprak van “ernstige bezorgdheid” over stijgende tarieven. Volgens hen zijn deze onverenigbaar met de regels van de Wereldhandelsorganisatie. De tarieven bedreigen de wereldhandel, verstoren toeleveringsketens en brengen onzekerheid mee. In een reactie dreigde Trump de tarieven met 10 procent te verhogen voor landen die een “anti-Amerikaans beleid” volgen.
President Luiz Inácio Lula da Silva van Brazilië bekritiseerde het besluit van de NAVO om de militaire uitgaven flink te verhogen. Hij zei in zijn openingsspeech dat het beter is te investeren in vrede dan in oorlog.
Iran en de Gazacrisis
Iran was vertegenwoordigd door minister van Buitenlandse Zaken Abbas Araghchi, na aanvallen op het land in juni. Hoewel de verklaring de aanvallen veroordeelde, werden de VS en Israël niet expliciet genoemd. Araghchi riep de VN op Israël krachtig te veroordelen en Israël en de VS verantwoordelijk te houden voor mensenrechtenschendingen. Hij waarschuwde dat de gevolgen van het conflict verder reiken dan één land.
De BRICS-leiders uitten ook hun diepe bezorgdheid over de humanitaire situatie in Gaza. Ze riepen op tot vrijlating van gijzelaars, hervatting van onderhandelingen en bevestigden hun steun voor een tweestatenoplossing. Iran uitte echter twijfels over de levensvatbaarheid daarvan.
Rusland veroordeelde daarentegen wel rechtstreeks de VS en Israël vanwege hun “ongeprovoceerde militaire aanvallen” op Iran.
Oekraïne en institutionele ontwikkeling
Oekraïne werd slechts één keer genoemd in de verklaring, met een veroordeling van recente Oekraïense aanvallen op Rusland. Eerdere standpunten over het conflict in de VN werden bevestigd.
Brazilië richtte zich op minder controversiële thema’s, zoals handelsbetrekkingen en wereldwijde gezondheid. Zo wilde het land vermijden het doelwit te worden van hogere Amerikaanse tarieven.
Experts merkten op dat de top een alternatief had kunnen bieden voor de wereldorde, maar faalde door afwezigheid van leiders en uiteenlopende belangen.
Milieu als prioriteit
De top bood ook ruimte om klimaatverandering en milieubescherming te bespreken. Dit gebeurde in de aanloop naar de COP 30-klimaatonderhandelingen in het Braziliaanse Belém.
Voor Lula was dit een welkome onderbreking van binnenlandse uitdagingen. Tegelijk bood het een kans om Brazilië’s internationale agenda vooruit te helpen. (uv)
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!