Het Verenigd Koninkrijk gaat nog voor eind dit jaar 10 vrijhavens aanduiden. Dat zijn handelszones waar ingevoerde goederen, die opnieuw worden uitgevoerd of worden bewerkt alvorens opnieuw te worden uitgevoerd, vrijgesteld zijn van belastingen.

In een communiqué van de Britse regering staat te lezen dat daarvoor een consultatieronde van 10 weken wordt opgestart. Dan moet duidelijk worden in welke regio deze vrijhandelszones best worden gesitueerd. Daarna kunnen gemeenten zich kandidaat stellen.

Volgens de Britten ‘zal de maatregel duizenden jobs in lokale gemeenschappen creëren. Ook de groei van de Britse economie post-brexit wordt zo geboost. Ook moeten deze vrijhandelszones de innovatie en ontwikkeling van groene technologieën gaan promoten’.

Een ‘free port’ of ‘free zone’ is een zone die zich in het land bevindt, maar legaal er buiten bestaat. Dat laat toe het lokale belastingsysteem grotendeels tot zelfs volledig te omzeilen.  Bedrijven die binnen zo’n vrijhaven actief zijn moeten namelijk geen belasting betalen wanneer ze goederen invoeren, stockeren of bewerken alvorens ze opnieuw te exporteren.

De EU telt momenteel 83 van deze vrijhandelszones in 21 lidstaten, waaronder Italië, Duitsland, Spanje en Frankrijk. De meest bekende liggen in Kopenhagen en Bremen. 53 daarvan bestonden al lang voor die landen toetraden tot de EU.

Critici van het Britse plan vrezen dat zulke zones vooral belastingontduiking en het witwassen van geld zal aanmoedigen, waarbij activiteiten in een deel van het land gewoon zullen worden getransfereerd naar een ander deel van het land om zo te profiteren van lagere belastingregimes.