Wanneer u een prachtig stuk bouwgrond heeft gevonden om uw droomwoning op te plaatsen, heeft u niet altijd het kapitaal voorhanden om dit project te financieren. Gelukkig kunt u een lening afsluiten om de grond (en uw eventuele droomwoning) te bekostigen.

Net zoals bij de aankoop van een woning kunt u de bouwgrond financieren met een hypothecaire lening. De kredietgever neemt dan een hypothecaire inschrijving als waarborg. Een hypothecaire lening gaat weliswaar gepaard met een aantal kosten, zoals de dossierkosten. Ook zult u een notaris in de arm moeten nemen voor het in orde maken van de notariële akte. Het grote voordeel van een hypothecaire lening zijn de langere looptijden. Zo kunt u bijvoorbeeld een lening afsluiten met een looptijd van 25 jaar. Het rentepercentage is afhankelijk van uiteenlopende factoren, zoals het leenbedrag, de quotiteit (verhouding van het leenbedrag tegenover de actuele waarde van het project) en uw financiële situatie.

Bij sommige banken is het ook mogelijk om een lening op afbetaling af te sluiten om de bouwgrond te bekostigen. In dat geval is er geen sprake van een hypothecaire inschrijving. Dat betekent dat u aan de notariskosten ontsnapt. Ook bij de kredietgever vallen er daardoor enkele kosten weg. De keerzijde van de medaille is dat de rente van een lening op afbetaling hoger ligt dan die op een hypothecaire lening. De looptijd van een lening op afbetaling is doorgaans ook korter dan die van een hypothecaire lening. Een lening op afbetaling is daarom in de eerste plaats enkel interessant voor kleinschalige projecten. Vergeet niet dat de tarieven van een lening op afbetaling vastliggen. Er kan dus zelden over onderhandeld worden.

Verlies de andere kosten niet uit het oog

Wie bouwgrond koopt, moet registratierechten betalen. Bij de aankoop van een bouwgrond betaalt u 10 procent registratierechten. Dat is veel meer dan wat iemand betaalt bij de aankoop van een woning. De registratierechten voor de aankoop van een enige en eigen woning bedragen in Vlaanderen 6 procent. Wie ingrijpende energetische renovatiewerken uitvoert, ziet het tarief zelfs dalen tot 5 procent, de helft van wat u betaalt wanneer u bouwgrond koopt.

Hou er rekening mee dat er andere regels van kracht zijn wanneer u bouwgrond met daarop een nieuwbouwwoning koopt. In dat geval betaalt u geen registratierechten, maar 21 procent btw. Een woning wordt volgens de wet als ‘nieuw’ beschouwd tot uiterlijk op 31 december van het tweede jaar, volgend op het jaar van de eerste ingebruikneming of de eerste inbezitneming. Indien de woning ouder is, betaalt u registratierechten (dus 6 procent als het enige en eigen woning is).

Daarenboven betaalt u ook notariskosten bij de aankoop van bouwgrond. Zo betaalt u onder meer het ereloon van de notaris en de aktekosten. Die twee kosten bedrage zo’n 2 procent van de aankoopprijs. Voorts kan het gebeuren dat u als koper deels moet opdraaien voor de verkavelings- en metingkosten. Al zal de verkoper die kosten doorgaans op zich nemen. Indien hij wenst dat u een deel van die kosten betaalt, moet hij dat opnemen in de compromis.

Al de bovenstaande kosten worden normaliter niet opgenomen in de lening en betaalt u dus zelf. Daarom is het belangrijk om wat geld opzij te zetten alvorens u overgaat tot de aankoop van bouwgrond. In sommige gevallen is het wel mogelijk om die kosten te financieren met een persoonlijke lening.

Meerwaardebelasting

Wie de aangekochte grond snel van de hand doet, moet een meerwaardebelasting betalen. Als u de grond verkoopt binnen de vijf jaar na de aankoop, wordt de meerwaarde afzonderlijk belast tegen een tarief van 33 procent. Dat tarief daalt tot 16,5 procent als u de grond na meer dan vijf jaar verkoopt. Indien u de grond langer dan acht jaar bezit, moet u geen meerwaardebelasting meer betalen.

Waar moet u nog op letten als u bouwgrond koopt

Naast de concrete kosten, zijn er nog tal van andere zaken waar u moet op letten als u bouwgrond koopt. Wij sommen er een aantal op: 

• De bouwschriften: bekijk altijd welke beperkingen er bijvoorbeeld worden opgelegd in de bouwschriften. U bent immers niet altijd vrij om te bouwen wat u maar wilt. 
• De nutsvoorzieningen: controleer altijd hoe het zit met de aansluitingen voor elektriciteit, water, aardgas of de rioleringen. 
• Bodemattest: een bodemattest geeft u een idee van mogelijke vervuiling van uw bouwgrond. Dit attest is een verplicht document bij de verkoop van een bouwgrond.
• Erfdienstbaarheden: dit is de last die rust op een erf tot gebruik en nut van een ander.. Dit kan bijvoorbeeld een gangpad zijn die uw buren mogen gebruiken. 
• Overstromingsgebied: indien uw grond in een overstromingsgebied ligt, betaalt u een hogere verzekeringspremie. Daarenboven heeft u meer risico dat uw (toekomstige woning) onder water komt te staan bij noodweer. 
• Draagkracht van de grond: dit bepaalt hoe stabiel uw grond is. In sommige gevallen zal er moeten geïnvesteerd worden in stevige funderingen. 
• Andere verplichtingen: er kan bijvoorbeeld een verplichting gelden om binnen een bepaalde tijdspanne iets te bouwen op de grond. 
• Ligging en oriëntatie: hoe dicht ligt de grond bij bijvoorbeeld scholen en winkels. Dit kan een impact hebben op de toekomstige waarde van uw woning.