Volgens het Kremlin is er nog altijd geen vooruitgang geboekt over een mogelijke overeenkomst met de Europese Unie, om Rusland toe te staan gesanctioneerde goederen via de EU naar zijn exclave Kaliningrad te transporteren. Intussen lopen de tekorten van beton, hout, alcohol en industriële chemicaliën snel op in de exclave.

Sinds juni blokkeert Litouwen de doorvoer van gesanctioneerde goederen over zijn grondgebied naar Kaliningrad. Het NAVO-lid, dat grenst aan de exclave, zegt hiermee gehoor te geven aan alweer het zesde sanctiepakket van de Europese Unie, ondanks dreigende taal vanuit het Kremlin.

Rusland heeft Litouwen en de EU vorige week gewaarschuwd dat het “harde maatregelen” zal nemen. “Als de situatie zich niet snel stabiliseert, dan zal Rusland harde maatregelen nemen tegen Litouwen en de Europese Unie. Het heeft te lang geduurd om de kwestie op te lossen”, zei woordvoerder Maria Zakharova vorige week.

De harde taal vanuit Moskou bleek echter niet te werken: “Er is nog geen sprake van een definitieve situatie, waarin het normale vervoer van goederen wordt hervat. We verwachten enige vooruitgang, maar kunnen niet zeggen wanneer”, zei Kremlin-woordvoerder Dmitry Peskov op woensdag. 

Eind juni probeerden EU-functionarissen een compromis te bereiken, om de impasse op te lossen. Volgens Reuters had Litouwen echter zijn bedenkingen, omdat een mogelijke overeenkomst met het Kremlin kan worden gezien als een concessie.

Blokkade van Kaliningrad

Kaliningrad werd na de Tweede Wereldoorlog door de Sovjet-Unie geannexeerd van Duitsland en is volledig omringt door NAVO-landen. Een groot deel van het vrachtvervoer vanuit Rusland bereikt de exclave normaal gesproken via een belangrijke spoorlijn, die loopt over Litouws grondgebied. 

Maar dankzij de Europese sancties is dit vervoer ernstig verstoord, waardoor de blokkade van Kaliningrad (zoals de Russen het zelf noemen), ernstige gevolgen kan hebben. Des te meer omdat Russische luchtvaartmaatschappijen uit het luchtruim van de EU worden geweerd, waardoor ze een lange omweg moeten maken over de Oostzee.

Suwalki-corridor

Naast een diplomatieke probeert Moskou ook via een digitale weg Kaliningrad te ontzetten. Twee weken geleden heeft de pro-Russische hackersgroep Killnet verschillende Litouwse overheidswebsites platgelegd, als reactie op de Europese sancties en blokkades. Via zijn Telegram-account heeft Killnet een videoboodschap vrijgegeven, waarin het collectief van Litouwen eist de doorvoer van goederen naar Kaliningrad weer toe te staan. Anders zullen de aanvallen tegen het Baltische land voortgezet worden.

Onderwijl besprak Vladimir Poetin met zijn Wit-Russische collega Alexander Loekasjenko mogelijke oplossingen voor het probleem met Litouwen. Zo zijn de ogen momenteel gericht op de Suwalki-corridor, een gebied dat Wit-Rusland scheidt van Kaliningrad. Het gebied kan op termijn een vrije doorgang verlenen voor Poetin naar zijn exclave, maar dan moet hij wel eerst zien af te rekenen met NAVO-lid Litouwen.

(lb)