Een druilerige vergadering van de Antwerpse provinciale afdeling van Open Vld zou gisterenavond in Malle de lijsttrekkers aanduiden. Het werd vooral alweer een pijnlijk mediamoment, waarop nog eens de interne verdeeldheid binnen de partij zichtbaar werd voor de buitenwereld.
- Na afloop kwam een persbericht vanuit de partij, dat in de betere Sovjet-traditie geschreven leek, de waarheid mag al eens gebogen worden:
- Somers: “Ik maak graag plaats voor nieuwe kopstukken en kan een nieuwe, jonge generatie kansen geven.”
- Ongena: “Ik ben vereerd dat ik van de partij het vertrouwen krijg om onze Vlaamse lijst te trekken.”
- Marianne Verhaert (Open Vld): “Ik kijk ernaar uit om samen met Tom deze tandem te vormen. Samen staan we sterker.”
- Van die ‘samen staan we sterker’, was in de aanloop naar de vergadering weinig tot niets te merken: zowat alle afdelingen in de provincie die niet in Mechelen liggen, spuwden het duo Somers-Ongena uit. Daarbij werd bijzonder harde taal gesproken, omdat niet alleen voorzitter Ongena als een pure acoliet van Somers wordt gezien, en ‘Mechelen’ zo weer “alles zou krijgen”, maar ook omdat Somers zichzelf initieel als lijstduwer Vlaams had gezet.
- Die lijst haalt immers veel sneller drie zetels dan de Kamerlijst, maar zelfs bij maar twee zetels zouden de voorkeurstemmen van Somers volstaan (als onbekende lijsttrekker zal Ongena de ‘pot’ van lijststemmen opvreten) om hem opnieuw in het Vlaams Parlement te krijgen.
- Meteen dreigde zo Kamerlid Verhaert, die op twee zou komen te staan, dan naast de boot te vallen. Dat zinde haar niet, en ook haar afdelingen: ze dreigde zelf dan maar kandidaat te zijn om de Vlaamse lijst te trekken. Ongena stond voor een groot risico, een confrontatie in de eigen achtertuin dreigde.
- Dat broeide al langer, maar vervolgens was er Willem-Frederik Schiltz, die niets meer te verliezen heeft, maar tegelijk wel nog altijd fractieleider in het Vlaams Parlement van Open Vld is, die de zaak helemaal deed escaleren. In een snoeihard persbericht sprak hij over Ongena als iemand “die met een kunstgreep voorzitter werd”, en “mensen die als pionnen worden gebruikt in een cynisch schaakspel, en zonder boe of bah opgeofferd worden”.
- Schiltz, tot dan zelf ook kandidaat-kopman, steunde plots openlijk Verhaert als lijsttrekker. Afscheidnemend Kamerlid Christian Leysen (Open Vld), ook uit Antwerpen, sloot zich daar zelfs bij aan. Zo hing een sfeertje van opstand in de lucht. Het was aan Ongena, en finaal zelfs aan de premier, om te ontmijnen: het aantal telefoontjes van bij de grote baas naar Antwerpse liberalen, zoals Dirk Van Mechelen, ging plots crescendo.
- Ongena kon niet anders dan Verhaert sussen, waarbij Somers dus ‘sneuvelde’: hij gaf toe om niet op de Vlaamse lijst te gaan staan als lijstduwer. Eigenlijk was dat al zondag beslist, maar Verhaert werd andermaal gesust, de opstand gesmoord.
Wat er écht gebeurd is: Somers zet overal z’n pionnen in de partij.
- Somers is helemaal niet weg: hij duikt nu op als lijstduwer voor de Kamer. Met 7,5 procent haalt Open Vld daar in principe twee zetels. Nu trekt nieuwe minister Paul Van Tigchelt (Open Vld) de blauwe lijst, en zal zich een soortgelijk fenomeen voordoen: de onbekende lijsttrekker eet alle lijststemmen op, bij gebrek aan veel voorkeurstemmen.
- En meer nog, Somers trok en sleurde en kreeg de Mechelse schepen Pia Indigne (Open Vld), een jonge, eerder onbekende vrouw zo ver om nu toch op twee te gaan staan op de Kamerlijst. Ook zij zal geen massa stemmen halen, waardoor die tweede zetel dan nog zekerder zijn richting uitkomt, en niet voor Indigne is.
- Daarnaast worden pionnen verder uitgezet, vanuit het kamp-Somers: de cruciale plaatsen van eerste opvolger in Antwerpen zijn beiden voor vertrouwelingen van de Vlaamse viceminister-president. Bavo De Mol is de rechterhand van Ongena op de partij, en wordt eerste opvolger voor het Vlaams Parlement. Arthur Orlians is eerste opvolger voor de Kamer, en ook schepen in Mechelen.
- Eerder al raakte bekend dat in Brussel de jonge Chloë Van Hoegaerden de lijst trekt voor het Vlaams Parlement. Ook zij werkt op het kabinet van Somers.
- “Telkens dus mannen, vier keer: als lijsttrekker én als eerste opvolger. En daarnaast nog Somers, weer een man. Allemaal met steun van de premier he, die ligt rond te bellen”, zo klinkt andermaal verontwaardigd vanuit de buik van de partij.
- Formeel zijn enkel de lijsttrekkers benoemd, de rest is eigenlijk een politieke deal, en dus niet meer dan beloften. Het is nu aan het ‘onafhankelijk kieslijstencomité’ bij Open Vld, dat finaal de lijsten moeten samenstellen. Maar dat lijkt een formaliteit: frustratie met Somers of niet, op het einde trekt hij aan het langste eind.