Key takeaways

• 74 procent van de Duitsers vreest toenemende maatschappelijke verdeeldheid en escalerende economische zorgen.
• 70 procent van de Duitsers maakt zich zorgen over de stijgende kosten van levensonderhoud, een aanzienlijke stijging ten opzichte van de vorige 57 procent.
• 61 procent van de Duitsers vreest dat politici overweldigd worden door hun verantwoordelijkheden.

Maatschappelijke verdeeldheid

Driekwart van de Duitsers vreest een toenemende maatschappelijke verdeeldheid en escalerende economische angsten. Een recente enquête uitgevoerd door R+V Versicherung onthult een vooruitzicht voor het politieke klimaat van de natie. Dit speciale onderzoek van het langetermijnproject “Ängste der Deutschen” (Angsten van de Duitsers), dat werd uitgevoerd tussen 23 en 25 januari 2025, ondervroeg 1.000 personen online.

Economische angsten

Het onderzoek wijst op een significante toename van bezorgdheid over maatschappelijke fragmentatie, waarbij 74 procent aangeeft zich zorgen te maken over het potentieel voor conflicten. Dit is een aanzienlijke stijging ten opzichte van de 48 procent die in de vorige zomerenquête werd gerapporteerd. Onderzoekers benadrukken dat dit een alarmerende trend is die zelden is waargenomen in de geschiedenis van het onderzoek. De recente aanslag in Aschaffenburg en de daaropvolgende politieke reacties zijn geïdentificeerd als factoren die bijdragen aan deze verhoogde angst, met name de manier waarop sommige politieke figuren migratie bespraken.

Experts waarschuwen dat het debat over migratie historische patronen heeft gevolgd, die lijken op die van de Weimar Republiek, waar zondebokvorming de boventoon voerde.

Het onderzoek onthult een groeiend gevoel van economische onzekerheid onder Duitsers, met 70 procent die zich zorgen maakt over de stijgende kosten van levensonderhoud, een aanzienlijke stijging ten opzichte van de vorige 57 procent. Hoewel de inflatie is afgenomen, blijven de absolute prijzen hoog, wat leidt tot een waargenomen daling van de levensstandaard, die vooral merkbaar is in de prijzen van huisvesting, energie en voedsel. De voorspelling van de OESO dat Duitsland de laagste economische groei binnen de Europese Unie zal hebben, maakt deze ongerustheid nog groter.

Maar liefst 68 procent vreest een economische neergang, nog een alarmerende stijging ten opzichte van de 48 procent in de zomer. Het onderzoek onderstreept de dringende behoefte aan politieke oplossingen om deze economische kwetsbaarheid aan te pakken en het concurrentievermogen op lange termijn te bevorderen.

Het onderzoek onthult ook een ernstige daling van het vertrouwen in politici, waarbij 61 procent vreest dat ze worden overspoeld door hun verantwoordelijkheden. Dit wijdverspreide scepticisme geldt zowel voor regerings- als oppositiepartijen.

Afbrokkeling van vertrouwen

Deze erosie van vertrouwen tussen burgers en politici is verontrustend en wijst op toenemende vervreemding en de perceptie dat het politieke discours eerlijkheid, transparantie en relevantie voor alledaagse zorgen ontbeert. Het onderzoek sluit af met een waarschuwing: een voortdurend verlies van vertrouwen in de democratie kan extreemrechtse partijen macht geven, waardoor de verkiezingen van 2029 een cruciale test worden voor de Duitse democratie. Het benadrukt de noodzaak voor democratische partijen om het vertrouwen in instellingen en nationale eenheid te herstellen.

De bevindingen van het onderzoek moeten dienen als een oproep om beleidsmakers wakker te schudden en aan te sporen snel actie te ondernemen om de maatschappelijke angsten, economische zorgen en het gebrek aan vertrouwen aan te pakken.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!