De globale aandelenmarkten hebben de voorbije dagen zelfs de zenuwen van de meest doorwinterde beleggers op de proef gesteld. Toch zijn de meesten er gerust in. De fundamenten van de Amerikaanse en Europese economie zijn robuust en de regeringen zijn transparant over de ingrepen die ze plannen. De kans dat de beurzen herstellen is vrij groot. Vraag is hoe de wereld zou reageren mocht zo’n marktcorrectie niet in de VS of Europa, maar in China starten?

China is de op één na grootste economie ter wereld (volgens sommige maatstaven zelfs al de grootste). Kunnen beleggers eenzelfde vertrouwen hebben in het Chinese staatsapparaat als in Amerikaanse of Europese verkozenen?

Een aantal bedenkingen:

1. Alles wordt beslist door het Staande Comité van het Politburo

Alle belangrijke politieke en economische beslissingen worden in China achter gesloten deuren genomen en zijn het werk van 7 mannen. Die vormen samen het Staande Comité van het Politburo, China’s hoogste politieke orgaan. Niemand heeft ooit in een wereld geleefd waar de [op één na] grootste economie ter wereld in zulke geheimhouding wordt gemanaged.

© EPA

2. Chinese economie wordt geregeerd door politici 

De beursperikelen begonnen vorige week nadat de Amerikaanse centrale bank FED liet uitschijnen dat ze de basisrente wel eens sneller zou optrekken dan verwacht. De FED wil zo de economie tegen oververhitting beschermen. Beleggers houden niet van een hoge rente, maar begrijpen wat de FED wil bereiken en hoe dat in zijn werk gaat. Maar wat wanneer zulke beslissingen door politici worden genomen die geen enkele rekenschap moeten afleggen voor hun handelingen?

3. U krijgt straks Chinese aandelen – zonder het te weten

Vanaf juni 2018 worden Chinese A-aandelen opgenomen in de MSCI EM Index, een van ‘s werelds belangrijkste indexen voor aandelen uit opkomende economieën.  Chinese binnenlandse aandelen waren lang afgesloten voor buitenlandse beleggers, maar China heeft verbindingen gelegd tussen de aandelenbeurzen van Shanghai en Hong Kong en tussen Shanghai en Shenzhen. Vele Amerikaanse en Europese pensioenfondsen hebben in die index geïnvesteerd. Dat betekent dat ook particulieren – vaak zonder het te weten – nu blootgesteld worden aan de gevaren van de Chinese aandelenbeurzen. 

4. Chinese regio’s geven toe statistieken te vervalsen

De Chinese economie is sterk, maar zowat alle analisten zijn het er over eens dat de statistieken worden gemanipuleerd, vooral op lokaal vlak. Drie belangrijke Chinese regio’s (Inner Mongolië, de havenstad Tianjin en naburig gelegen Liaoning) hebben onlangs toegegeven dat de economie tussen 2012 en 2016 wel degelijk met een krimp werd geconfronteerd toen de grondstoffenmarkten met een vier-jaar lange achteruitgang werden geconfronteerd. Maar uit de Chinese cijfers kon dat nooit worden afgeleid. Vooral het jaar 2016 was daarbij brutaal, zoals uit onderstaande grafiek van de Financial Times duidelijk wordt.

Is het belangrijk om correcte cijfers te krijgen uit China? Uiteraard, China is de [op één na] grootste economie ter wereld en daarom een van de voortrekkers van de globale economie en de internationale handel. Het is een land dat de resultaten van sommige grote internationale groepen alle richtingen uit kan sturen. Denk maar aan de luxesector bijvoorbeeld. Ook de opkomende economieën kijken naar China, want wat daar gebeurt heeft een directe impact op de prijs van hun grondstoffen.

Investeerders keken liever naast bovenstaand nieuws, omdat de beurzen enkel konden stijgen. Maar wat wanneer een echte crisis uitbreekt en investeerders zenuwachtig worden?

5. Politieke stabiliteit gaat altijd boven correcte statistieken

Diezelfde beleggers zijn er zich wel degelijk van bewust dat de Chinese partijleiding altijd de politieke stabiliteit voorrang zal geven op de geloofwaardigheid van de statistieken die de staat publiceert. Dus zelfs wanneer China correcte informatie verspreidt is de kans groot dat investeerders die niet voor waarheid zullen aannemen. Hoe lang zal het duren voor het land zijn geloofwaardigheid kan herstellen?

Conclusie:

Op alle niveau’s – lokaal, nationaal en globaal – kan een economie enkel groeien wanneer er vertrouwen is. Vandaag is dat vertrouwen in de Chinese economie er nog. Maar de dag dat blijkt dat China wordt geregeerd door een handvol geheimzinnige leiders die meer belang hebben bij hun politieke overleving dan bij de geloofwaardigheid van de statistieken die ze vrijgeven, zal dat niet meer het geval zijn. En die dag zal komen.