In Japan vormen senioren een belangrijke pijler van de nationale boekenmarkt. Niet alleen vormt de oudere bevolkingsgroep van het land voor de uitgevers een grote afzetmarkt, maar zij weerspiegelt tevens vaak het onderwerp en de auteurs van de boeken. Dat zegt het magazine The Economist.

Het tijdschrift wijst daarbij onder meer naar het werk ‘Age 90: what’s so great about it?’ van de 95-jarige auteur Aiko Sato, dat twee jaar geleden tot best verkochte boek van het land werd bekroond. Vorig jaar ging de literatuurprijs Akutagawa naar Chisako Wakatake (63), die in haar debuut ‘Live by Myself’ het verhaal brengt van de 74-jarige vrouw Momoko.

Weerspiegeling

“De literatuur vormt een weerspiegeling van het reële leven,” aldus The Economist. “Dat is in Japan niet anders. Men kan er dan ook een aantal bestsellers van oudere auteurs terugvinden. Dat geldt onder meer voor Aiko Sato, die een humoristisch verhaal over de moeilijkheden van de ouderen brengt.”

“Het boek was zelfs nog met een pen geschreven. Er werden twee jaar geleden van het werk ruim één miljoen exemplaren verkocht. Ook Wakatake schrijft in ‘Live by Myself’ over het leven van een ouder hoofdpersonage. Dat is ook het geval met het boek ‘The Finished Person’ van Makiko Uchidate (70), waarin een gepensioneerde verkoper aan het woord komt.”

In Japan vormen vijfenzestigplussers 28 procent van de totale bevolking. Dat is het hoogste cijfer van de hele wereld. “Japanners leven langer en blijven ook langer gezond,” zegt The Economist. “Vele Japanners kunnen minstens twintig tot dertig jaar van een pensioen genieten. Gedurende een groot gedeelte van die tijd zijn ze ook geestelijk nog bijzonder alert.”

“Japanners hebben hun budgetten voor de aankoop van boeken weliswaar ingekrompen, maar dat geldt niet voor zestigplussers. De Japanse retailketen Lawson heeft recent zelfs besloten om een portfolio boeken samen te stellen die op de oudere bevolkingsgroepen is gericht.”

Sterke vrouwen

Het Japanese Research Institute for Publications (RIP) benadrukt echter dat deze boeken ook jongere lezers aantrekken. “Sommigen bereiden zich voor op hun eigen oude dag of willen het toenemend aantal oude mensen in hun omgeving beter begrijpen,” zegt het instituut.

“Anderen vinden relevantie in de besproken thema’s. Onder meer het probleem van eenzaamheid reikt veel verder dan de oudere generaties en zal dan ook bredere lagen van de bevolking kunnen aanspreken.”

Het instituut wijst nog op een bijzonder aspect van dit nieuwe genre. Een grote meerderheid van de auteurs en hoofdpersonages zijn immers vrouwen. “Vooral populair zijn de ara-hun schrijvers, auteurs die ongeveer honderd jaar oud zijn,” aldus het instituut.

“Onder meer zeggen lezers dat het boek van Aiko Sato hen helpt zich positiever op te stellen. Vrouwen hebben niet alleen een hogere levensverwachting. Hun populariteit weerspiegelt over de steun voor sterke vrouwen die op een gepassioneerde manier met hun werk bezig zijn.”