Met branded content van Seton

Veel Belgische KMO’s krijgen ermee te maken: een externe veiligheidsaudit. Toch is de voorbereiding vaak minimaal of onvolledig. U denkt misschien: we doen alles volgens de regels, dus we zitten goed. Maar hoe zeker bent u daarvan?

Een audit kijkt verder dan basismaatregelen. Inspecteurs letten op details, procedures én de betrokkenheid van uw team. Daarom is het belangrijk om te weten waarop u als KMO écht moet focussen om arbeidsveiligheid structureel te verankeren.

Wat houdt een veiligheidsaudit in voor een KMO?

Een veiligheidsaudit is een objectieve doorlichting van de veiligheidsstructuur binnen uw organisatie. Dit gebeurt aan de hand van vragenlijsten, observaties en gesprekken. De auditor controleert onder andere:

• De aanwezigheid van een actuele risicoanalyse.
• De opvolging van preventiemaatregelen.
• De beschikbaarheid van een evacuatieplan en EHBO-uitrusting.
• De betrokkenheid van medewerkers bij veiligheidsacties.

Voor een KMO betekent dit dat ook kleinere details zwaar doorwegen. Het ontbreken van duidelijke procedures, gebrekkige signalisatie of verouderde materialen wordt vaak meteen genoteerd.

Wat veel ondernemers verrast? Dat een veiligheidsaudit niet alleen wettelijk verplicht is, maar ook invloed heeft op verzekeringspremies, aansprakelijkheid en bedrijfsimago. Goed voorbereid zijn is dus geen luxe, maar een logische stap in duurzaam ondernemen.

Verplichte veiligheidsartikelen: zorg voor zichtbare maatregelen

Een veilige werkvloer begint bij de basis: de juiste uitrusting. Zijn brandblussers zichtbaar? Is de EHBO-koffer bereikbaar? Zijn gevaarlijke zones aangeduid met waarschuwingspictogrammen? Veel KMO’s hebben het materiaal wél in huis, maar de staat of plaatsing laat te wensen over.

Zorg ervoor dat uw veiligheidsartikelen  functioneel en conform zijn. Denk aan:

• Brandveiligheidsvoorzieningen (blussers, haspels, detectoren)
• Waarschuwingsborden en industriële markering
• PBM-stations (helmen, handschoenen, veiligheidsvesten)
• Oogspoelstations en EHBO-koffers

Let daarbij niet alleen op aanwezigheid, maar ook op gebruik. Zijn medewerkers getraind om deze artikelen juist te hanteren? Is de onderhoudsstatus in orde? Enkel een correct toegepast veiligheidsbeleid biedt bescherming én voldoet aan de auditcriteria.

Veiligheidsmaatregelen verankeren in het dagelijkse werk

Een goed veiligheidsbeleid staat of valt met dagelijkse toepassing. Papieren plannen helpen niet als ze in een map blijven liggen. Daarom is het belangrijk om veiligheidsmaatregelen zichtbaar en toegankelijk te maken in de werkpraktijk.

Zorg ervoor dat PBM’s makkelijk bereikbaar zijn. Herinner medewerkers aan procedures via visuele signalisatie. En voorzie vaste veiligheidsmomenten in het teamoverleg. Hoe consistenter u veiligheid integreert, hoe vanzelfsprekender het gedrag wordt.

Een andere effectieve aanpak is het aanstellen van veiligheidspeters of aanspreekpunten. Zij fungeren als eerste lijn bij vragen of meldingen. Dat verlaagt de drempel en verhoogt de betrokkenheid. Bovendien creëert u zo een herkenbaar aanspreekpunt dat veiligheid tastbaar maakt op de werkvloer.

Door veiligheid niet als verplichting, maar als vast onderdeel van het werk te benaderen, bouwt u aan een sterkere veiligheidsmentaliteit. Die aanpak merkt ook een auditor meteen op. Het toont aan dat uw organisatie veiligheid niet ‘op papier’ houdt, maar daadwerkelijk leeft.

Tips van experts: zo slaagt u voor elke audit

Een goede voorbereiding begint intern, maar de juiste begeleiding maakt het verschil. Externe adviseurs bieden een neutrale blik op uw situatie. Hun ervaring met audits bij andere KMO’s in België geeft waardevolle inzichten.

Wat zijn de belangrijkste tips van experts?

• Laat jaarlijks een interne veiligheidsrondgang uitvoeren.
• Gebruik een auditchecklist, gebaseerd op de Belgische Codex.
• Zorg voor correcte documentatie én praktische toepassing.
• Evalueer regelmatig de kennis van uw medewerkers.
• Investeer in tools die naleving zichtbaar maken.

Een externe blik helpt om blinde vlekken aan te pakken. Zo vermijdt u dat kleine tekortkomingen tijdens een audit onnodig groot worden gemaakt. Daarnaast laat u zien dat veiligheid binnen uw bedrijf leeft, en dat weegt mee.

Auditresultaten zijn geen eindpunt, maar een vertrekbasis

Wat als u toch gebreken ontdekt tijdens een veiligheidsaudit? Geen reden tot paniek. De meeste audits geven u een helder overzicht van aanbevelingen en verbeterpunten. Die vormen geen oordeel, maar juist een kans om te verbeteren. Het is aan u om deze signalen serieus te nemen en er doelgericht op te reageren.

Start met het opstellen van een concreet plan van aanpak. Benoem actiepunten, koppel ze aan deadlines en wijs verantwoordelijkheden toe. Zo vermijdt u dat verbeteringen blijven hangen in theorie. Communiceer de plannen open met uw medewerkers. Transparantie verhoogt het draagvlak en versterkt het besef dat arbeidsveiligheid iedereen aangaat.

Daarnaast is het verstandig om auditresultaten te vertalen naar periodieke evaluaties. Bijvoorbeeld via kwartaalrondes op de werkvloer of korte interne checklists. Betrek hierbij uw preventieadviseur, teamleiders én werknemers. Hun input maakt uw veiligheidsbeleid werkbaar en realistisch.

Kleine, haalbare verbeteringen hebben vaak het meeste effect. Wie consequent bijstuurt, hoeft bij de volgende audit niets te vrezen. Zo wordt veiligheid een vast onderdeel van uw bedrijfsproces.

Veiligheid als onderdeel van uw bedrijfsvoering

Arbeidsveiligheid mag geen losstaande verplichting zijn. Integreer het in uw bedrijfsprocessen. Denk aan structurele opleidingen, maandelijkse toolboxmeetings en het benoemen van veiligheidspeters op de werkvloer.

KMO’s die veiligheid als strategisch onderdeel zien, presteren vaak beter. Minder uitval, minder incidenten, een hogere productiviteit. Bovendien tonen zij verantwoordelijkheid richting personeel en klanten. Zo wordt de veiligheidsaudit geen stressmoment, maar een bevestiging van wat u dagelijks al doet.