Een interessant onderzoek uitgevoerd door de ULB en het Crisp: hoe zit het met de tend van politieke dynastieën van de negentiende eeuw tot nu?
- Premier Alexander De Croo (Open Vld) is een zoon van…, zijn voorganger Charles Michel (MR) was eveneens een zoon van…, zijn broer Mathieu Michel (MR) kreeg zelfs een plekje in de federale regering, zonder dat er veel andere uitleg is dan dat hij een waardevolle politieke familienaam heeft…
- Een boeiend onderzoek over politieke families, vandaag in Le Soir, duidt de zichtbare trend in de Wetstraat wat breder. Daar pakken de ULB en het Crisp, het politiek onderzoekscentrum mee uit: zij gingen na in hoeverre er in de Parlementen zonen en dochters van politici zetelen, en wat de evoluties daarin zijn.
- Het resultaat is meer dan ontnuchterend: de trend, die in de negentiende eeuw in België al dominant was, toen cijnskiesrecht de Kamer vulde en landadel nog erg invloedrijk was, blijkt sinds de jaren 2000 helemaal terug.
- De onderzoekers keken naar de familiebanden van alle Belgische Parlementsleden, in de periode van 1831 tot 2019 (de huidige regeerperiode zit er nog niet bij) en daaruit blijkt dat er de laatste twintig jaar een enorme stijging is, opnieuw, van het aantal politieke dynastieën, of erfelijk bepaalde politici.
- In 1863 bereikte het percentage Kamerleden dat uit een dynastie kwam een piek: 17 procent van alle gekozenen. Dat bleef zo hoog tot 1888, en daalde daarna gestaag tot de jaren ‘30, toen dat nog zo’n 3 procent was.
- Maar vanaf de jaren ‘70 steeg het opnieuw, om sinds de verkiezing van 2003 enorm te pieken, en terug richting 15 procent te gaan. Daar is het sindsdien min of meer gebleven: de ‘paarse’ golf na de eerste regering-Verhofstadt bracht dus veel extra ‘kinderen van’ in de Kamer, en die zijn sindsdien aanwezig gebleven.
- Voor de Senaat was het historisch nog extremer in de negentiende eeuw: tot 25 procent politieke dynastieën. Ook daar steeg het percentage in de jaren ‘00 opnieuw fel, al is het de vraag hoe relevant dat nog is: de Senaat telt politiek niet meer mee en wordt niet rechtstreeks gekozen.
- Volgens de onderzoekers telt vooral ook sinds de invoering van de provinciale kieskringen een belangrijke, lees herkenbare, achternaam mee. Vandaar dat toen, in 2003, ook zo’n piek gekomen is in politieke dynastieën.
- Overigens is volgens de onderzoekers het voormalige FDF, vandaag DéFI, het meest van alle partijen gedomineerd door bekende familienamen: liefst 42 procent van hun Parlementairen heeft zo’n stamboom. De vraag is hier wel, omdat het om zo’n kleine partij gaat, of de cijfers wel helemaal representatief zijn.
- Overigens liet vader Herman De Croo (Open Vld) dit weekend nog eens van zich horen. In De Standaard verklaarde hij, op de liberale nieuwjaarsreceptie in thuisbasis Brakel alvast vol vertrouwen: “Of Alexander premier blijft? Ik had nooit gedacht dat hij het zou worden. Hij hoeft zich in elk geval niet te prostitueren. Hij kan om het even waar naar toe.”