In België zullen dit jaar ongeveer 9.100 faillissementen worden geregistreerd. Dat betekent een stijging met 39 procent tegenover vorig jaar. Dat blijkt uit een rapport van kredietverzekeraar Allianz Trade. Daarmee wordt België een van de landen die binnen de eurozone dit jaar het meest met faillissementen zal worden getroffen.
Alleen Oostenrijk moet met een stijging van 63 procent nog een grotere tol vrezen. Op de derde plaats staat Nederland, maar daar ligt de toename met een cijfer van 24 procent al gevoelig lager.
Wereldwijd zou het aantal faillissementen dit jaar met 10 procent stijgen. Volgend jaar wordt een toename met 14 procent verwacht. Ook het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Commissie hebben de voorbije weken trouwens al een aantal waarschuwingen gestuurd.
Zombiebedrijven
“Een gedeeltelijke verklaring voor de problemen ligt in het feit dat de Belgische staat corona-subsidies heeft toegekend en uitgestelde betalingen toestond aan bedrijven die voor de uitbraak van de pandemie al in problemen waren gekomen”, stippen de onderzoekers aan. “Die partijen worden nu door natuurlijke selectie uitgezuiverd. De overheid en de banken tonen immers steeds minder schroom om wanbetalers aan te pakken.”
Volgens de onderzoekers moet momenteel tussen 10 procent en 15 procent van alle Belgische ondernemingen als een zombiebedrijf worden bestempeld. Deze entiteiten hebben onvoldoende middelen om gedurende drie opeenvolgende jaren de rentelasten te betalen.
“Deze bedrijven verstoren het economisch weefsel”, betoogt Johan Geeroms, directeur risicobeleid bij Allianz Trade. “Deze partijen gaan niet massaal failliet, maar zijn nu wel de eerste bedrijven die omvallen. Zij ontwrichten de reguliere economie omdat ze geen productiviteit in de plaats zetten voor de steun die ze hebben gekregen en dus kunstmatig in leven worden gehouden tot ze het niet meer volhouden.”
“Het is sowieso geen slechte zaak dat deze bedrijven als eerste wegvallen”, zegt Geeroms nog. “Het kan niet de bedoeling zijn dat bedrijven met een slecht management en een gebrek aan innovatie zouden worden beloond.”
“Nederland telt heel wat minder zombiebedrijven, waardoor de verdeelde staatssteun ook veel efficiënter kan worden aangewend. De uitgestelde belastingschuld en achterstallige huurgelden, toegestaan tijdens de pandemie, zullen in België ook dit jaar trouwens nog slachtoffers maken.”
Kwetsbaar
“België is een land dat gekenmerkt wordt door kleine en middelgrote ondernemingen” betoogt Allianz Trade. “Er zijn beduidend minder eigen grote bedrijven met een sterke financiële buffer. Kleinere ondernemingen zijn veel gevoeliger voor macro-economische factoren, zoals een hoge inflatie en de stijgende kosten voor energie, transport en personeel.”
“Deze ondernemingen zijn ook kwetsbaarder voor wanbetalingen van zwakkere ondernemingen. Kleinere bedrijven die initieel gezond bleken, dreigen hierdoor sneller te vervallen in een cascadesysteem dat hun slagkracht ondermijnt.”
“Het kwetsbare economische weefsel in België is bovendien gekoppeld aan een falende overheidsbegroting met een beperkte budgettaire slagkracht. Komt daarbij dat exportgerichte landen zoals België en Nederland veel ontvankelijker zijn voor internationale ontwikkelingen zoals de oorlog in Oekraïne.”
Kredietverzekering tegen wanbetaling
Allianz Trade wijst er ook nog op dat bij aanvragen voor bijkomende financieringen of overbruggingskredieten door de banken steeds meer een bewijs van een kredietverzekering tegen wanbetaling wordt gevraagd. In België zouden echter slechts tussen 10 procent en 15 procent van de bedrijven over een kredietverzekering beschikken.
Volgens Geeroms moeten bedrijven de moed hebben om de inflatoire gevolgen van de wereldeconomie – eventueel gedeeltelijk – aan de klant door te rekenen. “Veel bedrijven deinzen daarvoor momenteel voor terug uit angst om marktaandeel te verliezen.”
Allianz Trade verwacht dat het aantal faillissementen in België nog met 10 procent zal oplopen. “Daarmee zal opnieuw een niveau van 10.000 faillissementen per jaar, zoals voor de uitbraak van de coronapandemie, worden bereikt”, luidt het.
(lb)