Wil België wel dat Oekraïne de oorlog wint?

Kan België toch F-16’s leveren aan Oekraïne? Onderzoek van VRT NWS beweert alvast van wel, en ook meerderheidspartijen MR en Open VLD sturen aan op die piste. Bevoegd minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) veegt de argumenten meteen van tafel. De hele F-16-zaak is typerend voor hoe de federale Vivaldi-coalitie naar de oorlog in Oekraïne kijkt.

Alles om Oekraïne te helpen

The Big Picture: Het klinkt wel altijd dat “België alles zal doen om Oekraïne te helpen”, maar in de praktijk is men veel voorzichtiger.

Door jarenlange besparingen op Defensie zijn de stocks van het Belgische leger zeer leeg. Daaruit is dus bijna alles geleverd wat kan geleverd worden, zonder dat het leger zelf in de problemen komt. Maar dat wil niet zeggen dat het land niet meer kan doen.
Zo is er de hele zaak van de M109-pantserhouwitsers, destijds voor de prijs van oud ijzer verkocht aan een privébedrijf, dat er natuurlijk geld voor wil terugzien. België was niet bereid dat te betalen, de Britten wel. De Leopard 1-tanks, op stock bij het Doornikse OIP, nota bene in de achtertuin van Dedonder, is eenzelfde verhaal: Duitsland kocht het lot van vijftig tanks op, Rheinmetall zal ze operationeel maken. Dat bedrijf heeft overigens nog honderden pantservoertuigen op stock staan, waaronder ook 38 Gepard-luchtafweertanks, het toestel bij uitstek om Russische drones uit de lucht te schieten. OIP-CEO Freddy Versluys is stellig: 20 tot 25 Gepards kunnen, mits een investering van 2 miljoen per stuk, operationeel gemaakt worden. Opnieuw lijkt België niet bereid deze prijs te betalen.
Verder is er nog de levering die België wel doet, van 40 M113-pantservoertuigen, operationeel gemaakt door defensiebedrijf John Cockerill in Luik. Voor de deal, ter waarde van ‘slechts’ 12 miljoen euro, participeert België dan nog met Luxemburg en Nederland. Verder werd John Cockerill gecontacteerd door Rheinmetall om te helpen met het operationeel maken van de Belgische Leopard 1’s, en is het bereid om nog extra M113’s operationeel te maken. De Belgische overheid lijkt daar echter niet in geïnteresseerd.

Samenstelling coalitie

De essentie: Al bij al oogt de balans van militaire leveringen door België pover: 280 miljoen euro is de waarde van het shoppinglijstje, vaak aan nieuwprijs getaxeerd.

Dat weerhoudt Dedonder niet te pronken met het feit dat ze een dankbrief kreeg van Oleksei Reznikov, de vorige Oekraïense minister van Defensie, voor de Belgische steun aan Oekraïne. Qua militaire steun bengelt België echter onderaan de ladder. Ter vergelijking: Nederland leverde al voor 2,5 miljard euro, waarbij het ook mee de levering van 204 tanks financiert, hoewel het land zelf geen enkele tank bezit.
Uiteraard valt die houding onmogelijk los te zien van de samenstelling van de federale coalitie. Het is een publiek geheim dat de liberalen in de coalitie verder willen gaan: de MR drong vorige week nog aan op het herbekijken van de F-16’s, om die toch ook aan Oekraïne te kunnen leveren. Maar telkens opnieuw gaan de groenen, vooral Ecolo, op de rem staan: zij hebben een bijzonder sterke pacifistische vleugel in de partij, en beperken de wapenleveringen liefst tot een minimum.