Formateur Bart De Wever (N-VA) zag zijn opdracht verlengd nadat hij woensdagavond buiten stapte bij de koning. Op visite in het Paleis deed De Wever zijn budgettair plan uit de doeken. De onderhandelingen daarover met de andere partijen gaan pas van start na een week verlof.
In het nieuws: De ‘sociaaleconomische relanceregering’ die De Wever beoogt, hoopt nog altijd 28 miljard euro te saneren.
- Het plan van De Wever blijft ongewijzigd, zo bleek na een bezoek aan koning Filip. 14 miljard euro moet uit hervormingen te halen zijn. De andere helft moet dan komen uit nieuwe belastingen en besparingen.
- De onderhandelingen vorderen inmiddels met kleine stapjes. Daarbij staan de teksten van de N-VA centraal, die voorzichtig worden aangepast aan de noden van de andere partijen. Ondertussen klinkt er kritiek op die methode: het zou niet snel genoeg gaan en N-VA zou te veel vasthouden aan de eigen standpunten.
- De onderhandelaars nemen van 4 tot 11 augustus een weekje vakantie. Daarna zou De Wever zijn budgettair plan ook voorleggen, dat dan inmiddels becijferd is. Maar dan begint het pas: onder De Wevers hervormingen vallen ook minder uitgaven in de gezondheidszorg, waar Vooruit, Les Engagés en cd&v tegen zijn. De fiscale hervorming die cd&v wil, zal gekoppeld worden aan een hervorming van de arbeidsmarkt, wat MR en N-VA op hun verlanglijstje hebben staan.
- De Wever legt zich daarbij een grote druk op: in een week tijd moet alles rond zijn. Op 19 augustus gaat hij opnieuw naar de koning en stelt hij zijn nieuw verslag voor. Idealiter is alles dan volledig afgeklopt, want de Europese Commissie wil tegen 20 augustus weten hoe België het begrotingstekort zal terugdringen.
Aparte werkgroep
Opgemerkt: Wat met het communautaire vraagstuk?
- In die laatste week moet ook duidelijk worden of er een grote staatshervorming komt. Sander Loones (N-VA) tast momenteel af hoe ver de verschillende partijen willen gaan op communautair vlak. Hij zou daar dan voor bevoegd worden als regeringscommissaris.
- Die gesprekken verlopen moeizaam. De Waalse partijen staan niet te springen om de ‘communautaire omslag’ die de N-VA wil. De PS neemt MR en Les Engagés vanuit de Waalse oppositie nu al flink op de korrel. De twee onderhandelende partijen stellen voor om de ideeën over een staatshervorming in een aparte werkgroep onder te brengen, zodat het de andere onderhandelingen niet in de weg staat.
Onhaalbare ideeën
Om te volgen: De echte grote discussies moeten dus nog komen.
- De vraag hoe dit nu allemaal aangepakt moet worden, is een zorg voor na de vakantie. Dan zal het echter van moeten zijn. Het idee is dat elke partij wel een trofee krijgt. Zo wil Vooruit een extra belasting op inkomen en krijgen cd&v en MR dus de hervormingen die ze willen.
- Over pensioenen en gezondheidszorg worden nog pittige discussies verwacht. N-VA wil de groeinorm voor de zorgsector beperken tot 1,5 procent, Vooruit wil ze behouden op 2,5 procent en Les Engagés wil een groeinorm van 3,5 procent.
- Tegelijk schiet het team van De Wever de besparingsideeën van het Monitoringscomité en de Hoge Raad van Financiën af: die plannen zouden onhaalbaar zijn. Het Monitoringscomité wil het begrotingstekort tegen 2029 teruggedrongen hebben tot 2 procent van het bbp.
- Met alle onderhandelingen is het nog maar de vraag hoe dicht De Wever met zijn budgettair plan in de buurt komt van de 3 procent-norm die Europa oplegt. Er zijn immers meer instanties, zoals justitie of de industrie, die ook om investeringen in plaats van besparingen vragen.
