Key takeaways

• De banken in de eurozone hebben in het tweede kwartaal van 2025 de kredietvoorwaarden voor woningkredieten en consumentenkredieten licht aangescherpt vanwege de economische risico’s.
• De vraag naar zakelijke leningen steeg licht. Ondertussen bleef de vraag naar woningkredieten sterk, gestimuleerd door lagere rentetarieven.
• Klimaatoverwegingen blijven van invloed op kredietbeslissingen. Daarbij versoepelen banken de kredietnormen voor ‘groene’ bedrijven en scherpen ze deze aan voor bedrijven met een hoge uitstoot.

Volgens de laatste Bank Lending Survey van de European Central Bank (ECB) meldden de banken in de eurozone in het tweede kwartaal van 2025 grotendeels ongewijzigde leennormen voor zakelijke leningen. Ze hebben echter de leennormen voor woningkredieten en, meer uitgesproken, voor consumentenleningen en andere leningen aan huishoudens licht aangescherpt. Deze aanscherping werd voornamelijk ingegeven door de waargenomen economische risico’s en de risicotolerantieniveaus van de banken.

Leningvraag en -voorwaarden

Hoewel de geopolitieke onzekerheid en de handelsspanningen nauwlettend in de gaten werden gehouden, bleef hun directe invloed op de kredietvoorwaarden beperkt. Vooruitkijkend naar het derde kwartaal van 2025 verwachten banken ongewijzigde leennormen voor bedrijven, een lichte versoepeling voor woningkredieten en een verdere aanscherping voor consumentenkredieten. In het algemeen versoepelden de kredietvoorwaarden voor zakelijke leningen in het tweede kwartaal, terwijl die voor woningkredieten constant bleven en die voor consumptief krediet strenger werden.

De vraag naar bedrijfsleningen steeg licht, waarmee de daling van het vorige kwartaal werd omgebogen. Lagere rentetarieven ondersteunden de vraag naar leningen, terwijl de wereldwijde onzekerheid en handelsspanningen een neerwaartse druk uitoefenden. De vraag naar woningkredieten zette haar sterke opwaartse trend voort. Dat kwam dankzij lagere rentetarieven, betere vooruitzichten voor de huizenmarkt en een groter consumentenvertrouwen. De vraag naar consumentenkrediet en andere leningen aan huishoudens steeg slechts licht, omdat de daling van de rentetarieven teniet werd gedaan door de daling van het consumentenvertrouwen en de uitgaven voor duurzame goederen.

Bedrijfsleningen

Banken voorspellen een verdere stijging van de vraag naar bedrijfsleningen in het derde kwartaal, evenals een aanzienlijke stijging van de vraag naar woningkredieten en een over het algemeen stabiele vraag naar consumentenkrediet. De toegang tot financiering is in het tweede kwartaal iets verbeterd voor banken in de eurozone, dankzij kortlopende retailfinanciering, geldmarkten en schuldbewijzen. De financieringsvoorwaarden zullen de komende drie maanden waarschijnlijk grotendeels ongewijzigd blijven.

Ratio’s van onrendabele leningen en andere kredietkwaliteitsindicatoren hebben de kredietnormen in alle kredietcategorieën onder grotere druk gezet. Deze trend zal zich naar verwachting voortzetten in het derde kwartaal voor zakelijke en consumentenkredieten, voornamelijk als gevolg van prudentiële en regelgevende druk.

Vraag naar leningen

In de eerste helft van 2025 varieerden de kredietstandaarden en de vraag naar leningen per economische sector. De kredietvoorwaarden werden aangescherpt in commercieel vastgoed, de verwerkende industrie en de groot- en detailhandel, terwijl de kredietvoorwaarden in de meeste dienstensectoren (met uitzondering van financiële diensten en vastgoed) en in residentieel vastgoed enigszins werden versoepeld. De vraag naar leningen daalde in de bouwnijverheid, industrie, commercieel vastgoed en groot- en detailhandel, maar steeg in woningen en de transport-, accommodatie- en cateringsectoren.

Banken verwachten over het algemeen dat de kredietnormen ongewijzigd zullen blijven of zullen worden versoepeld en dat de vraag naar leningen in de meeste economische sectoren licht zal veranderen voor de rest van 2025, met uitzondering van woningen. Daar wordt een verdere gematigde groei verwacht.

Klimaatoverwegingen

Klimaatoverwegingen blijven de kredietbeslissingen beïnvloeden. Banken meldden dat ze hun kredietnormen en -voorwaarden versoepelen voor “groene” en transitiebedrijven, terwijl ze die aanscherpen voor bedrijven met een hoge uitstoot. Fysieke klimaatrisico’s en transitierisico’s oefenen een lichte druk uit op het kredietbeleid. Klimaatgerelateerde fiscale steun heeft een afzwakkend effect gehad. De vraag naar leningen van “groene” en transitiebedrijven nam toe vanwege de bezorgdheid over klimaatverandering, maar de onzekerheid over toekomstige klimaatregelgeving was een probleem.

Banken meldden dat ze de kredietvoorwaarden voor energie-efficiënte gebouwen versoepelden en die voor minder energie-efficiënte gebouwen verstrengden. Dat gebeurde op basis van een nieuwe vraag over de impact van klimaatverandering op woningkredieten. Fysieke vastgoedrisico’s zijn een belangrijke factor geweest bij het aanscherpen van de kredietvoorwaarden, en nog meer banken verwachten deze invloed het komende jaar. (fc)

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!